De werk-privé balans van de zzp’er: je agenda blokken en slim samenwerken

De vrijheid die je hebt als zzp’er kan ook wel eens tegen je werken. Of het nou avond, nacht of vakantie is, veel zzp’ers klappen op de gekste tijden hun laptop open. Om die ene deadline te halen of de administratie te doen. ‘Het is niet per se slecht om ook ’s avonds te werken. Het kan een bewuste keuze zijn als je bijvoorbeeld nog kleine kinderen hebt,’ betoogt Hugo-Jan Ruts. Zelf werkt hij elke avond wel een uurtje. In het weekend op zaterdag nooit, maar op zondag wel weer vaak.

Van zzp’ers die diensten verkopen werkt 40% regelmatig ‘s avonds, 44% soms en 16% nooit,’ vertelt Ruts. Voor zzp’ers die producten verkopen liggen de percentages hoger: 85% werkt vaak op zaterdag en 60% regelmatig op zondag.

Mariëlle Elsing is virtual assistent en runt haar eigen planningsbureau Elle Office Support. Zij is eigenaar, maar er werken meerdere zelfstandige virtual assistents onder haar bedrijfsvlag. Zij werkt zo’n vier uur per week in de avond en in het weekend niet. ‘Nee zeggen is niet mijn ding, dat vond ik lastig. Toen ben ik samenwerkingen aangegaan. Ik ben altijd bereikbaar voor mijn klanten, met de afspraak dat ik zelf beslis of ik ’s avonds reageer, tenzij het een spoedverzoek is. Dat laatste gebeurt zelden, omdat mijn tarief buiten kantooruren een stuk hoger ligt. Opdrachtgevers denken wel drie keer na voor ze mij dan bellen.’

Mijn tarief buiten kantooruren is een stuk hoger, opdrachtgevers denken wel drie keer na voor ze mij dan bellen.

Anders ligt dat voor Patrick Schrooten. Hij is programmamanager en deed tot voor kort vooral langlopende veranderingstrajecten in de zorgsector, waarbij hij veel werkuren maakte. Het afgelopen halfjaar, na de geboorte van zijn zoon, heeft hij alles op alles gezet om het aantal werkuren terug te brengen. Doordeweeks werkt hij drie tot vier avonden en iedere zondag een uur of twee. ‘Het helpt mij om op maandag de week goed te starten en geeft daardoor meer rust,’ zegt hij.

Autonomie

De factor geluk in werken wordt o.a. bepaald door de mate van autonomie die je hebt. 90% van de zzp’ers voelt zich vrij om zelf tijd in te delen. ‘Dat kan leiden tot grenzeloosheid,’ meent Ruts, ‘je gaat maar door als dat hekje er niet omheen staat. Stress onder zzp’ers is hoog, 40% zegt een paar keer per jaar emotioneel uitgeput te zijn.’

‘De grens ligt bij mijn puberkinderen die aan de bel trekken: een wake-up call om gas terug te nemen,’ zegt Elsing. Bij Schrooten is zijn zoontje nog te jong om de grens aan te geven. Hij heeft het hekje op den duur zelf leren zetten. ‘Het helpt mij om van te voren duidelijk de verwachtingen richting mijn opdrachtgever te managen. Waar ik tegenaan liep is de overschatting van mijn eigen capaciteit en inschattingsvermogen van tijd. Het “wel even doen” werkt niet, ook niet om veel tegelijk te willen doen. Ik zeg niet vaker nee, maar roep vaker hulp in van collega zzp’ers. Los van dat het leerzaam is en andere inzichten geeft, geloof ik heel erg in de wederkerigheid van de samenwerking.’

Ik geloof heel erg in de wederkerigheid van de samenwerking.

‘Stel ’s ochtends prioriteiten voor de dag en plan blokken in de agenda voor specifieke werkzaamheden. Lukt het niet om je daar consequent aan te houden, geef dan werk uit handen wat je niet leuk vindt,’ tipt Elsing. ‘Schakel een deskundige in. Het levert tijd op voor je core business, waarmee je de kosten weer terugverdient.’

Fijne werksfeer

Veel zzp’ers hebben niet echt collega’s. Hoe creëer je dan een fijne werksfeer? Door corona heeft Elsing haar kantoorruimte op moeten zeggen. ‘In het begin werkte ik aan de keukentafel, maar ik heb echt een eigen ruimte nodig en gemaakt,’ vertelt zij. Zo creëert zij toch een fijne werksfeer, ook al mist zij haar collega’s.

Schrooten werkt nu deels virtueel. Voor kennisoverdracht werkt dat, maar voor gedragsverandering is live contact essentieel om oprecht interesse te kunnen tonen in de ander en vertrouwen te kweken. Zijn tip is niet de hele dag in overleg te gaan, maar bewust periodes plannen voor contact of specifieke taken. Of zoals Ruts schertsend zegt: zet “afspraak met de minister” in je agenda, daar durft niemand op in te breken.

ZiP Facts, bron: zelfstandig arbeidsenquête van CBS/TNO:

• 40% van zzp’ers die diensten verkopen werkt regelmatig ‘s avonds, 44% soms en 16% nooit.
• 85% van zzp’ers die producten verkopen werkt vaak op zaterdag, 60% regelmatig op zondag.
• 90% van zzp’ers voelt zich vrij om tijd zelf in te delen. Voor werknemers is dit 60%.
• 40% van zzp’ers is een paar keer per jaar emotioneel uitgeput, vrouwen vaker dan mannen. De helft is dat nooit

Luister de hele podcast over ‘hoe je nou echt lekker werk ‘ – (aflevering 8) of een van de andere podcast voor eigen bazen’ terug via onderstaande links.