Verkiezingsplannen VVD: meer flex, maar ook meer bescherming voor alle werkenden

De VVD was in 2016 de populairste partij onder zzp’ers en ook in het concept verkiezingsprogramma is volop aandacht voor deze groep werkenden. VVD wil zzp’ers toejuichen in plaats van bestrijden, omdat zij ‘de economie vooruit helpen’ met hun flexibiliteit.

Het programma van de VVD is minder rechts dan voorgaande jaren. In tv-programma Op1 noemt fractieleider Klaas Dijkhoff het ‘warm rechts’. “We moeten dingen aanpassen, zodat de vrije markt weer beter gaat werken voor de middenklasse,” zei Dijkhoff.

Om dat voor elkaar te krijgen, heeft Nederland volgens hem een ‘sterke, actieve overheid’ nodig. Zijn partij wil ‘niet per se een grote overheid, maar wel een overheid die levert en sterk genoeg is om veiligheid en zekerheid te bieden’. Wat betekent dit voor zzp’ers?

Eigen rechtspositie

VVD wil opkomen tegen schijnzelfstandigheid en tegelijkertijd echte zzp’ers ruimte geven. Om dat voor elkaar te krijgen, moeten zzp’ers een eigen rechtspositie in het Burgerlijk Wetboek krijgen. Zo hoopt de partij beter onderscheid te maken tussen echte zelfstandigen en schijnzelfstandigen. Minimale eisen voor zzp-schap volgens de VVD: zelf beslissen of je een opdracht aanneemt en je eigen tarieven vaststellen.

“Door het wettelijke onderscheid tussen zzp’ers en werknemers te verhelderen, kan de belastingdienst weer actief handhaven”, verwacht de partij. Werkgevers die mensen onterecht inhuren als zzp’er om premies te ontwijken, krijgen een boete  en moeten de schijnzelfstandige verplicht een arbeidscontract geven.

Het idee van een aparte wettelijke status voor zzp’ers is niet nieuw. In het regeerakkoord was zelfs een onderzoek afgesproken naar zo’n rechtspositie voor zelfstandigen. Maar daar hebben we tot op heden niets meer van gehoord.

Ook wil de partij zzp’ers een eigen stem en positie in de Sociaal-Economische Raad (SER) geven, naast werkgevers en vakbonden. Daar wordt wel aan gewerkt: afgelopen juli werd een motie aangenomen, waarin VVD, CDA en D66 pleiten voor een sterkere positie voor zzp’ers in de polder. Hun stem moet gelijkwaardig zijn aan die van werkgevers en werknemers, vinden de drie partijen.

Aov voor zzp

Net zoals de meeste andere partijen, schrijft de VVD dat het sociale stelsel niet meer past bij de huidige tijd. De VVD wil vooral de middenklasse laten profiteren van het sociale stelsel. Zij betalen tenslotte ‘een fors deel van de premies en belastingen’, staat in het programma. De VVD wil hen extra belastingkortingen en kinderopvangtoeslag geven.

Verder wil VVD dat de arbeidswetgeving en sociale zekerheid minder gebaseerd zijn op werknemers met een arbeidscontract. Voor zelfstandigen wil VVD een ‘betaalbare, verplichte basisverzekering voor arbeidsongeschiktheid’ voor zelfstandigen. Wie al een eigen private arbeidsongeschiktheidsverzekering heeft, hoeft niet mee te doen met het collectief. Ook de agrarische sector en mensen die een klein inkomen bijverdienen hoeven niet mee te doen. De VVD maakt hierbij in het programma geen onderscheid tussen zelfstandigen met of zonder personeel, terwijl het voorstel dat nu bij het kabinet ligt, alleen geldt voor zelfstandigen zonder personeel.

In de toekomst wil VVD een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor alle werkenden, ‘inclusief zzp’ers’. “Dat biedt dan echte keuzevrijheid tussen een dienstverband en zelfstandig ondernemerschap”, staat in het verkiezingsprogramma.

Sociaal stelsel: meer flex, ook voor vast

Tegelijkertijd moet het aantrekkelijker worden voor ondernemers om vaste, fulltime dienstverbanden aan te bieden. Dat wil de partij onder meer doen door het ontslagrecht te versoepelen voor kleine ondernemers.

Daarmee sluit de partij voor een deel aan bij de adviezen van de Commissie Borstlap. In opdracht van het kabinet bracht deze commissie onder leiding van Hans Borstlap advies uit over hoe de regels rond werk er in Nederland uit moeten zien om toekomstbestendig te zijn. In het eindrapport stond onder andere dat de verschillen tussen vast en flex kleiner moeten worden.

Oproep-, payroll- en uitzendcontracten blijven mogelijk

Daarnaast stelde de Commissie Borstlap drie ‘rijbanen’ voor: vaste dienst, uitzend of zzp. Constructies zoals payroll worden verleden tijd. Bovendien mag je zzp’ers alleen inhuren voor specialistische taken, niet als je wat extra capaciteit nodig hebt. De VVD lijkt het daar niet mee eens.

“Moderne contractvormen zoals oproep-, payroll- en uitzendcontracten blijven wel mogelijk om onvoorspelbaar werk te organiseren en kleine werkgevers te ontlasten”, staat in het verkiezingsprogramma. “Jongeren tot 21 jaar worden uitgezonderd van de hoge WW-premie voor flexibele en tijdelijke contracten.”

De VVD wil ondertussen meer doen om malafide uitzendbureaus aan te pakken. De partij wil wettelijke kwaliteitseisen, ‘zoals het SNA-keurmerk’. Bovendien wordt het verboden voor malafide uitzendondernemers om een nieuw uitzendbureau op te richten.

Bijstand, pensioen en hypotheek

De VVD wil zelfstandigen betere bescherming geven tegen inkomensverlies. “We stellen ondernemers en zelfstandigen die in de bijstand terechtkomen het eerste jaar vrij van de vermogenstoets. Dit voorkomt dat ondernemers die bereid waren risico’s te nemen, direct hun eigen woning moeten verkopen of hun pensioenvermogen moeten opeten.”

VVD wil zelfstandigen ook meer opties geven om fiscaalvriendelijk pensioen op te bouwen, zowel via pensioenfondsen als via individuele verzekeringsproducten. Zo krijgen zzp’ers meer ruimte om vrijwillig deel te nemen aan een pensioenfonds, belooft de partij.

Tot slot moet het eenvoudiger worden voor zelfstandig ondernemers om een hypotheek af te sluiten. De VVD wil bijvoorbeeld meer mogelijkheden om via arbeidsmarktscans een hypotheek te krijgen.

Op 17 maart 2021 zijn de Tweede Kamerverkiezingen. In aanloop naar de verkiezingen besteedt ZiPconomy aandacht aan de visies van de verschillende politieke partijen en de beloftes in hun verkiezingsprogramma’s op het gebied van de arbeidsmarkt en zelfstandigen. Klik hier voor een overzicht.