ABN AMRO: “Zelfstandige professionals ondervinden nog weinig hinder van de coronacrisis.”

Bij veel ondernemingen worden de gevolgen van de coronacrisis direct gevoeld. Opmerkelijk is dat hier zich een duidelijke tweedeling aftekent. De ene organisatie kreeg vorig jaar te maken met vraaguitval, de ander kwam juist om in het werk. Gemene deler is dat bij alle organisaties het belang om snel te kunnen op- of afschalen in capaciteit door deze crisis wordt onderstreept.

Onverwachte crises als de huidige benadrukken daarmee nog eens dat organisaties flexibel moeten zijn. Flexibele, tijdelijk in te zetten werknemers spelen een cruciale rol om slagvaardig te blijven. De positie van de zelfstandige arbeidskrachten staat echter onder druk, want de politiek streeft ernaar om het verschil tussen vaste en flexibele arbeid te verkleinen. Zo wordt onder meer de speelruimte verkleind waarbinnen zp’ers als flexibele kracht binnen organisaties mogen functioneren.

De zp’er heeft de afgelopen tien jaar de tijdgeest mee gehad

Voor de achtste keer onderzochten we samen met Adapt de wereld van de zp’er in Nederland. Voor deze editie is een enquête afgenomen onder 875 zp’ers. Dit jaar stonden de gevolgen van de coronacrisis en de in de maak zijnde arbeidsmarktwetgeving centraal. Verder valt te lezen hoe organisaties kunnen anticiperen op de verwachte terugkeer van personeelsschaarste en flexibel personeel aan zich kunnen binden. Tot slot geeft dit rapport antwoord op de vraag hoe de toekomst van organisaties eruit ziet en welke rol de zp’er hierin speelt.

Tijdgeest

De zp’er heeft de afgelopen tien jaar de tijdgeest mee gehad. Het belang van specialistische kennis neemt al jarenlang toe en het is vaak te duur voor bedrijven om specialisten in vaste dienst te nemen. Projectmatig werken in wisselende teams en omgevingen is als fenomeen bovendien toegenomen, waardoor de kennis van de zp’er nog meer waarde krijgt.

Ook bij organisatorische veranderingen gedijt de zp’er goed, mede omdat hij hier zelf in belangrijke mate vorm aan kan geven. Gestuwd door deze ontwikkelingen is de zp’er in staat om zijn potentiële waarde zo goed mogelijk te benutten binnen organisaties.

Schaarste en spanning

Het is zeer waarschijnlijk dat in de toekomst alleen die zp’ers succesvol zijn die kennis inbrengen die binnen de opdrachtorganisatie niet voorhanden is. Dit heeft een aantal belangrijke consequenties. In de eerste plaats zal de vijver van beschikbare kandidaten voor opdrachtgevers afnemen wanneer de lat voor zp’ers hoger komt te liggen.

In de tweede plaats zal de spanning op de zp-markt toenemen omdat vraag naar specialistische kennis bij werkgevers onverminderd blijft bestaan. Het is daarom aannemelijk dat werkgevers in de nabije toekomst niet alleen schaarste gaan ondervinden bij het zoeken naar medewerkers in vaste dienst, maar ook bij het zoeken naar zp’ers met gespecialiseerde kennis die niet in het eigen bedrijf voorhanden is.

• Het volledige rapport  ‘De zp’er in tijden van corona’ van Niels Huismans (Adapt) en Han Mesters (ABN AMRO) is te vinden op deze website