NBBU: “Inkomenszekerheid voor alle werkenden is financieel haalbare kaart”

Een basisregeling voor alle werkenden bij verlies van werk of arbeidsongeschiktheid is betaalbaar. Onderzoek in opdracht van de NBBU wijst uit dat een bruto uitkering tot 25.000 euro per jaar haalbaar is. “Het resultaat van deze quick scan is een mooi startschot om de dialoog over het op een andere manier vormgeven van onze zekerheden op gang te brengen”, zegt NBBU-directeur Marco Bastian.

Zekerheden zijn momenteel opgebouwd rond de contractvorm van werkenden. Die contractvorm is mede bepalend of je een huis kunt kopen, of je verzekerd bent tegen ziekte en arbeidsongeschiktheid en hoe lang je van inkomen verzekerd bent als je onverhoopt een keer zonder werk komt te zitten. De arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd is de contractvorm waar de meeste zekerheden aan worden opgehangen. Het is daarmee voor veel werkenden het hoogst haalbare. Zzp’ers en ondernemers daarentegen komen er karig vanaf. Voor hen is nagenoeg niets geregeld. Als eigen middelen tekortschieten, vallen zij terug op de bijstand.

• Lees ook : “Doorgeslagen klets leidt niet tot zekerheid  (column Marco Bastian, Directeur NBBU)

Of het vaste dienstverband voor werkenden ook de relevantste vorm is, de vorm die hen het beste bijstaat in hun ontwikkeling, is in de discussie secundair. Het rigide omgaan met contractvormen op de huidige moderne arbeidsmarkt staat daarmee ontplooiing en ontwikkeling van werkenden in de weg.

Een derde reden om te bestuderen of zekerheden op een andere manier kunnen worden vormgegeven is de aard van de hedendaagse economie. Die is anders dan zo’n vijftig jaar geleden. Economie en werkgelegenheid zijn conjunctuurafhankelijk. Ze hangen in sterke mate af van vaak internationale omstandigheden waar maar beperkt invloed op kan worden uitgeoefend.

“Bovengenoemde redenen schreeuwen om vernieuwing van het sociale zekerheidsstelsel”, zegt NBBU-directeur Marco Bastian. “Het is belangrijk dat hierover een dialoog wordt gevoerd, want ook in dit verkiezingsjaar rept geen enkele politieke partij van het belang van een stelselwijziging. Via cherrypicking geven zij vooral invulling aan partijdogma’s.”

“Is er een regeling mogelijk die alle werkenden in Nederland voorziet van inkomenszekerheid, ongeacht contractvorm? Als we die vraag bevestigend kunnen beantwoorden en risico’s tegen arbeidsongeschiktheid en werkloosheid worden gedekt, wordt het contract waaronder wordt gewerkt al veel minder relevant”, aldus Bastian.

SEOR, onderzoeksbureau gelieerd aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, onderzocht in opdracht van de NBBU wat het zou kosten als je een basisvoorziening regelt bij ziekte, arbeidsongeschiktheid en werkloosheid voor iedere werkende in Nederland. De bevindingen bieden voldoende grond voor inhoudelijke dialoog over het creëren van zo’n basisregeling. Uit het onderzoek blijkt namelijk dat het mogelijk is iedere werkende een minimaal inkomensniveau te kunnen bieden van 25.000 euro bruto per jaar. Let op, dit betreft een basis. Daarbovenop kan de mogelijkheid worden geboden voor private oplossingen om je te verzekeren voor een hoger inkomen.  Ook zelfstandigen gaan in dit voorstel een financieel bijdrage leveren aan deze basisvoorziening.

• Volledig rapport : Eindrapport kosten en opbrengsten basisregeling