Volgens internationaal onderzoek zien interim-managers Covid-19 als een kans voor duurzame verandering in bedrijven.

Volgens internationaal onderzoek onder ruim 2.500 interim-managers zijn de belangrijkste redenen voor de inzet van interim-management onveranderd gebleven. De verandering in het bedrijfsklimaat als gevolg van Covid-19 zien zij als een bijzondere uitdaging, maar ook als een kans voor duurzame verandering in bedrijven. De Raad voor Interim Management (RIM) signaleerde dit ook in een eigen rondgang langs haar leden (lees hier).

Verandermanagement blijft (33%) de meest voorkomende reden voor de inzet van interim management, gevolgd door crisisbeheersing (13,3%) en een (tijdelijk) gebrek aan specifieke competenties van zittend management (12,3%). Het gemiddelde dagtarief van interim managers internationaal is van € 865 (2019) naar € 846 gedaald. Ter vergelijking: Duitsland kent het hoogste gemiddelde dagtarief van €1.052 (+3,1% tov 2019). Nederland staat op de tweede plek met een gemiddeld dagtarief van € 928 (+2,2% tov 2019).

Internationaal gezien werken interim-managers voornamelijk voor grotere bedrijven en het MKB. In Nederland maakt de publieke sector opvallend veel gebruik van interim-management. De automotive-sector is met 11,6% het sterkst vertegenwoordigd. De sectoren installatiebouw (5,5%) en energie en milieu (5,4%) zijn dit jaar voor het eerst zichtbaar en relatief sterk vertegenwoordigd in de respons. Wellicht spelen klimaatveranderingsbeleid en het milieubewustzijn van consumenten hierin een rol. Interim-management in de sectoren vervoer en detailhandel is sterk gedaald, ongetwijfeld vanwege coronamaatregelen in die sectoren.

Naast ruime ervaring en focus op het resultaat is de meest doorslaggevende reden voor de aanstelling van een interim-manager, het vermogen om strategisch en operationeel te implementeren. Opvallende stijgers zijn de vaardigheid van projectplanning (+ 4,9%) en omgang met werknemers (+3%). Het quotum van vrouwelijke interim-managers is van 9,6% (2019) naar 12,3% in 2021 gestegen.

Onder de ondervraagde interim-managers is 70,1% positief en optimistisch over de toekomst en zien zij de pandemie als een kans of mogelijkheid om nieuwe bedrijfsmodellen te ontwikkelen.

Vier trends

De wereldwijde pandemie heeft de wereld in zijn greep en geconfronteerd met ongekende uitdagingen. Uit het onderzoek komen vier trends naar voren die het huidige interim-management typeren.

Tijdens de Covid-19 pandemie wordt minder interim-management ingezet
45,6% van de interim-managers geeft aan een lagere opdrachtenportefeuille te hebben dan een jaar geleden. Het lijkt erop dat bedrijven om kosten te sparen het liefst intern zoeken naar oplossingen of de behoefte aan een oplossing uitstellen. Dat geldt ook voor projecten.
Wordt interim-management wel ingezet, dan zijn criteria als duur van de opdracht en tarief nagenoeg hetzelfde als voorheen. Deze ontwikkeling is vergelijkbaar met de situatie tijdens de financiële crisis in 2008. Ook toen liep de inzet van interim-management kortstondig terug. Uitgestelde projecten en lopende ontwikkelingen leidden echter al snel tot een hogere vraag en in de daaropvolgende jaren tot een aanzienlijke toename van de inzet van interim-managers.
Ondanks de pandemie zitten maar weinig bedrijven in een crisis
Tot nu toe worden interim managers vaak geduid als ‘redder in nood’ of ‘brandweerman’ voor ondernemingen in moeilijkheden. Uit het onderzoek blijkt echter dat vooral in de internationale coronacrisis minder interim-managers als crisismanager worden ingehuurd. Overheidssubsidies en soortgelijke maatregelen lijken effectief te verhinderen dat bedrijven, in een bedreigende crisissituatie geraken en voor hun voortbestaan vrezen. De RIM ervaart dat interim-managers in toenemende mate voor bedrijfsvoeringsvraagstukken worden ingehuurd én dat de adviestaak daarin groter is.
Interim-management is pragmatischer geworden
De focus ligt meer op samenwerking met medewerkers en bestaande managementteams en het bereiken van resultaten op korte termijn, dan op lange termijn planning en strategische oriëntatie. Die laatste vaardighed werd met 35,1% minder vaak aangeduid als belangrijkste persoonlijkheidskenmerk. Eigenschappen als veerkracht, overtuigingskracht, heldere communicatie zijn in toenemende mate belangrijk geworden.
Covid-19: uitdaging, kans of beide?
Interim-managers nemen in de bedrijven enorme veranderingen met een positieve impact als gevolg van de pandemie waar. Het ‘Nieuwe Werken’ met virtueel- en thuiswerken heeft zijn weg gevonden naar vele bedrijven, evenals de geoptimaliseerde digitalisering en de daarmee gepaard gaande verandering in leiderschap. Juist deze aspecten worden gezien als een grote kans voor de toekomst en de mogelijkheid voor de ontwikkeling van nieuwe bedrijfsmodellen. Het veranderend leiderschap is volgens de RIM reden waarom interim-managers meer behoefte hebben aan sparringpartners. De functie van schaduwmanagement van bureaus is volgens hen intensiever dan voorheen.

Uitdagingen

De meest genoemde uitdaging voor interim-managers was en is de weerstand tegen verandering (40,2% van de respondenten noemde dit). Onduidelijke doelstellingen door het management (37,4%) is een sterke tweede. Immers, zonder duidelijke doelformuleringen staat het leveren van resultaten onder druk. Opvallend is dat het voor de hand liggende antwoord ‘beperkingen door Covid-19’ pas op de zesde plaats genoemd wordt.

Voor de interim-managers die geïnterviewd zijn is Covid-19 een speciale uitdaging, maar ook een kans op duurzame verandering in bedrijven. Volgens hen zijn de grootste uitdagingen voor bedrijven als gevolg van Covid-19 de financiële moeilijkheden en leiderschap op afstand. Positieve aspecten hebben volgens de interim-managers meer betrekking op menselijke componenten. Want 71% van hen ziet de mogelijkheid om een compleet nieuwe manier van werken tot stand te brengen en 60% hoopt op een veranderde cultuur op managementniveau. De kansen die voortvloeien uit digitalisering & IT staan op de derde plaats met ruim 59%.

Reflectie RIM

Désirée Simons, voorzitter van de RIM: “Door Covid-19 lijken communicatie vaardigheden in leiderschap belangrijker te worden dan strategische vaardigheden bij interim-managers. Covid-19 heeft voor een andere manier van werken gezorgd die duidelijk meer eisen stelt aan leiderschap en manier van managen. De tijd zal leren of dit een blijvende verandering is of dat de veelal uitgestelde lange-termijndoelen toch straks weer vragen om meer strategisch interim-managers.”

EO Executives uit Duitsland is een internationale HR consultancy en een interim management provider. Het bureau heeft ook een vestiging in Nederland en publiceert al meer dan tien jaar het Interim Management Report, dat is gebaseerd op de respons van enkele duizenden interim managers en is bedoeld om bedrijven en executives te helpen de huidige marktontwikkelingen te volgen. In 2021 namen in totaal 2.710 interim managers uit alle continenten en leeftijdsgroepen deel aan de enquête, voornamelijk op C-niveau (directie, bestuurder). Het Interim Management Report 2021 gaat in op de aspecten van samenwerking tussen interim-managers en bedrijven, geeft een nauwkeurige blik op het profiel van interim-managers en illustreert de pandemie vanuit het perspectief van interim-managers.