Recalcitrante jurist vindt dat ondernemers eigen keuzes moeten maken

Advocate Charlotte Meindersma geeft juridisch advies aan zelfstandig ondernemers. Ze doet dit op haar eigen manier: laagdrempelig en met oog voor praktische zaken. Ze vindt dat ondernemers geen standaardformule moeten volgen. “Je wilt niet even drie jaar leuk ondernemertje spelen en daarna je bedrijf failliet laten gaan. Je wilt iets opbouwen. Als je een standaardformule volgt en nooit iets aanpast, dan gaat het uiteindelijk een keer mis.”

Wat vinden mensen van jou?

“Ik ben heel erg eerlijk. Klanten denken soms dat de ander ze iets heeft aangedaan. Maar ik kijk naar de situatie en denk, ja, dit was je eigen schuld. Daar ben ik eerlijk over. Dan ga ik niet procederen, maar help ik om de schade te beperken. Ook geef ik advies voor hoe mensen dat soort situaties in de toekomst kunnen voorkomen. Dat vinden mensen niet altijd prettig.”

Je bent niet in loondienst bij een advocatenkantoor. Is zelfstandig ondernemen voor jou een bewuste keuze?

“Absoluut. Ik ben veel te recalcitrant om voor een baas te werken. Mijn man zei: dat moet je iemand niet aandoen. Dat zou vreselijk voor ze zijn. In loondienst heb je te schikken naar wat het bedrijf wil, maar ik vind het lekker om mijn eigen toko te draaien. Ik heb mijn eigen marketingideeën. In loondienst heb je per definitie minder vrijheid.

Ik ben niet alleen puur jurist, maar heb ook ideeën over de praktische kant van ondernemen. Veel juristen begrijpen dat praktische niet. Daardoor kunnen juristen niet meedenken en niet adviseren over ondernemen of over de commerciële gevolgen van juridische zaken.”

Op een gegeven moment heb je zelf mensen in dienst genomen, maar je hebt er weer afscheid van genomen. Waarom werkte het niet?

“Als je mensen in dienst neemt, dan verandert je rol naar werkgever. Maar ik ben geen manager. Ik deed aan overcompenseren en werd te lief. Ik was vooral bezig met vragen beantwoorden en ik werkte meer voor mijn medewerkers dan dat zij voor mij werkten. Dat kostte me te veel energie en leverde bijna een tweede burn-out op. Ben je genoeg gegroeid, dan kun je iemand aannemen om medewerkers te managen. Maar dan moet je omzet dat wel kunnen rechtvaardigen.”

Onlangs verscheen je tweede boek, Echt ondernemen. Wat onderscheidt dit boek van de vele andere boeken over recht en ondernemen?

“Wat het boek bijzonder maakt, is de combinatie van strikt juridische zaken en hoe je ze praktisch in je onderneming toepast. Ook het gewone ondernemen komt aan bod, dit boek combineert dat.

Het boek gaat ook over de vraag: wanneer ben je succesvol? In de media wordt succes vaak geassocieerd met zichtbaarheid, reputatie en een hele hoge omzet. Maar wat heb je eraan als een te grote focus op je omzet ten koste gaat van je privéleven? Veel succesvolle ondernemers zijn immers gescheiden. Wat het boek laat zien, is dat je je niks moet laten opleggen door marketinguitingen van coaches of wat de media ervan vinden. Bij succesvolle bedrijven denken we aan miljoenenbedrijven, maar er mag meer respect komen voor kleine ondernemers. Zij zorgen in Nederland voor het merendeel van de arbeidsplaatsen en het grootste deel van het inkomen.”

Wat voor klanten heb je?

“Het merendeel van de klanten van Charlotte’s Law & Fine Prints bestaat uit B2B dienstverleners. Het zijn onder andere kennisondernemers die een webwinkel bouwen, maar vaak weten ze niet dat je met rechten te maken krijgt als je downloads online aanbiedt. Die juridische kennis hebben ze allemaal niet. Dan denken ze: ja, ik ben al heel lang ondernemer en dat weet ik allemaal wel. Ze zijn bezig met geld verdienen en denken niet aan de juridische aspecten. Dan gaat het mis. 93% van de Nederlandse ondernemers heeft minder dan vier arbeidsplaatsen, daar zit meestal geen jurist bij. Dat is op zich niet erg, maar je moet wel weten hoe het zit en wat je zou moeten regelen. Keuzes kun je pas maken als je al voldoende kennis hebt.”

Welke fouten maken ondernemers?

“Ondernemers werken aan hun bedrijf zonder bezig te zijn met wat wel en niet mag. Dit geldt bijvoorbeeld voor marketing, maar ook voor samenwerken met andere ondernemers. Maar bij werk uitbesteden moet je ook uitzoeken hoe het zit met aansprakelijkheid. Wat als je een VA (virtual assistant) inhuurt die namens jou een zaal boekt waar je absoluut niet wilt zitten? Of die je niet kunt betalen? Dit komt doordat je vooraf niet genoeg hebt nagedacht over de gevolgen. Het is vooral naïviteit. Mensen zijn te veel bezig met positieve dingen en houden te weinig rekening met negatieve gevolgen.”

Waarom hebben mensen een aversie tegen juridische zaken?

“Het beeld dat er bestaat van juridische regels, is dat ze saai, moeilijk en lastig zijn. Het zijn vooral verplichtingen die niks opleveren. Maar als je ze op de juiste manier inzet, dan kun je risico’s beperken, geld besparen en ze in je voordeel laten werken. Ik probeer het vooral makkelijker te maken, door moeilijkheden weg te nemen en te laten zien dat het ook leuk kan zijn en je wat op kan leveren. Tuurlijk kunnen juridische zaken saai zijn, maar ik vind het zo belangrijk dat mensen het goed geregeld hebben. Daarom breng ik het op een laagdrempelige manier.”

Waarom is het belangrijk om de juridische aspecten van je onderneming goed geregeld te hebben?

“Dingen goed geregeld hebben, kan zoveel uitmaken voor je onderneming. Bijvoorbeeld bij mensen die een samenwerking aangaan, met familie of vrienden. Het begint leuk en gezellig, met grootse plannen. En later blijken er verschillen te ontstaan of willen mensen verschillende richtingen op. Dan moet de samenwerking worden gestopt. En altijd vinden alle partijen dat ze eerlijk hebben gehandeld. Maar had je het vooraf geregeld, dan had je nu het probleem niet gehad, van soms tienduizenden euro’s.”

“Op het gebied van marketing doen mensen wat technisch mogelijk is, ze kijken naar Amerika. Maar je moet ook kijken naar privacy en bedenken: is dit een eerlijke manier? Je kunt nog steeds verkopen, zonder dat je mensen hoeft te naaien. Dat beseffen veel mensen niet.”

Wat is het beste advies wat je ondernemers kunt geven?

“Probeer jezelf altijd in je klant te verplaatsen. Dit heeft twee voordelen: je verbetert je aanbod en je kunt juridische zaken beter aanpakken. Zo creëer je uiteindelijk meer omzet.”

Wat gebeurt er wanneer je als ondernemer een formule voor succes volgt?

“Je kunt een eenvoudig bedrijf oprichten op basis van een formule en dat kan best op korte termijn werken. Maar het is niet toekomstbestendig. Dan weet je niet hoe je je aan moet passen aan veranderingen in dit land en verschuivingen in wat je klanten willen. Wil je niet groeien? Ook prima, maar je moet wel je eigen keuzes maken. Je wilt niet even drie jaar leuk ondernemertje spelen en daarna je bedrijf failliet laten gaan. Je wilt iets opbouwen. Als je een standaardformule volgt en nooit iets aanpast, dan gaat het uiteindelijk een keer mis.”

Welke ontwikkelingen zie je met betrekking tot de juridische kant van ondernemen?

“Steeds meer mensen spreken influencers erop aan als ze promotie maken voor iets, zonder erbij te vermelden dat het om een affiliate link gaat. Reclame moet namelijk altijd herkenbaar zijn. Wat ik steeds meer zie, is dat mensen de influencer dan direct aanspreken op social media. Via informele wegen wordt er zo steeds meer gehandhaafd.

Veel bedrijven hebben bij nieuwe social media het idee: hiervoor bestaan nog geen regels. Maar de regels in het Burgerlijk Wetboek zijn juist zo algemeen dat ze op veel situaties van toepassing zijn.

Een andere ontwikkeling is dat consumenten kritischer worden. Als een website vermeldt ‘nu besteld, de volgende dag bezorgd’ en de bezorging duurt twee dagen, dan dienen ze een klacht in bij de Reclame Code Commissie.

Ik zie herhalingen, ondernemers maken steeds dezelfde fouten. De markt is onverbeterlijk. Ik wil laten zien dat succesvolle marketing op een eerlijke manier kan, vuile trucjes zijn niet nodig.”