Claartje Vogel 23 november 2021 5 reacties Print Groep ‘zelfstandig professionals met enkele opdrachtgevers’ groeit het hardst van alle zzp’ersZzp’ers hebben vaker langlopende opdrachten voor enkele opdrachtgevers. De afgelopen vier jaar steeg het percentage zzp’ers dat eigen arbeid verkoopt aan minder dan drie zakelijke opdrachtgevers met 5 procentpunt.Van alle typen zzp’ers zijn zelfstandig professionals met enkele opdrachtgevers de kleinste groep. Maar de afgelopen vier jaar is hun percentage flink gestegen. Op dit moment verkoopt 20,4% van alle zzp’ers diensten aan minder dan drie zakelijke opdrachtgevers per jaar. Dat is een stuk hoger dan in 2019 (16,7%) en 2017 (15,4%). Dit blijkt uit het rapport ‘De zzp’er bestaat wél. Feiten over zelfstandigen zonder personeel’ van ZiPconomy in opdracht van HeadFirst en ONL voor Ondernemers. ZiPconomy ontdekte deze trend na analyse van cijfers van de Zelfstandigen Enquête Arbeid (ZEA). Lees ook het interview met de samenstellers van het rapport: De zzp’er bestaat wel. Feiten en cijfers over zelfstandigen zonder personeel Vier groepen Beleidsmakers gaan nogal eens voorbij aan de heterogeniteit onder zelfstandigen, bijvoorbeeld bij de vervanging van de Wet DBA of de versobering van de zelfstandigenaftrek. Lang niet alle zzp’ers concurreren potentieel met werknemers op de arbeidsmarkt. Een manier om die heterogeniteit inzichtelijk te maken is door de groep zelfstandigen zonder personeel in te delen in vier groepen: Zzp’ers die producten verkopen Zzp’ers die eigen arbeid (diensten) leveren aan particulieren Zzp’ers eigen arbeid, die diensten leveren aan meer dan drie bedrijven of organisaties per jaar. Zzp’ers eigen arbeid, die diensten leveren aan drie of minder bedrijven of organisaties per jaar. Ze doen dus vaak wat langere opdrachten bij een opdrachtgever. Verschuivingen Er zijn al jaren meer zzp’ers die hun eigen arbeid verkopen dan zelfstandig ondernemers die producten verhandelen. Uit de ZEA’s in de periode 2012-2021 blijkt dat het verschil alleen maar toeneemt: afgelopen jaren steeg het percentage ‘zzp eigen arbeid’ ten opzichte van het percentage ‘zzp producten’. In 2012 verkocht nog 29,5% van alle zzp’ers producten, in 2021 is dat aandeel gedaald naar 23,2%. Zakelijk, particulier of allebei? Meer dan drie kwart van de totale groep zzp’ers verkoopt dus eigen arbeid. In 2021 werkte ongeveer 53% van hen uitsluitend voor organisaties (b-to-b), dat percentage is sinds 2012 nagenoeg gelijk gebleven. Dit zijn allerlei types ondernemers: dagvoorzitters, interim-managers, freelance redacteuren bij een krant, zzp-verpleegkundigen in het ziekenhuis, aannemers… In 2012 werkte 29,5% van de zzp’ers eigen arbeid uitsluitend voor particulieren. In 2021 is dat 30,9%. Denk hierbij bijvoorbeeld aan klusjesmannen, schoonmakers of paardrijinstructeurs. In 2012 werkte de overige 18,1% even vaak voor zakelijke klanten als voor particulieren. Dat percentage is in 2021 licht gedaald naar 15,9%. Een voorbeeld zijn yogadocenten die zowel les geven aan particulieren als bedrijfsworkshops verzorgen. Veel of weinig opdrachtgevers Er zijn twee soorten zelfstandigen die voor bedrijven en organisaties werken: zzp’ers met veel verschillende klanten en zzp’ers met enkele opdrachtgevers per jaar. De groep met veel opdrachtgevers per jaar werkt vaak kort voor één klant. Denk hierbij aan boekhouders, coaches, dagvoorzitters en logo-ontwerpers. Meestal is bij deze zelfstandigen ook duidelijk dat zij geen werkgever-werknemerrelatie hebben met hun opdrachtgever. Het percentage zzp’ers met meer dan drie opdrachtgevers daalde: 28,2% van alle zzp’ers valt in 2021 deze categorie. Kleinste groep groeit het hardst De categorie zzp’ers met een beperkt aantal opdrachtgevers per jaar is procentueel de kleinste groep. Tegelijkertijd is het de groep die momenteel het snelste groeit. Van 2017 tot 2021 is hun aandeel in het totaal aantal zzp’ers met 5 procentpunt gestegen naar 20,4%. Deze zelfstandig ondernemers hebben vaak langer lopende opdrachten voor veel uren per week. Voorbeelden zijn interim-managers, freelance redacteuren van een tv-programma en timmermannen die fulltime werken aan een groot project voor een aannemer. Zzp’ers met zulke langlopende opdrachten worden ook wel ‘zelfstandig interim-professionals’ genoemd. Uit onze analyse blijkt dat deze kleinste groep de afgelopen vier jaar het hardst is gegroeid. Verklaring Een mogelijke verklaring voor de stijging is de coronacrisis: langere opdrachten voor meer uur per week geven meer zekerheid. Uit onderzoek van HR-dienstverlener HeadFirst Group en specialist in arbeidsmarktdata Intelligence Group (2021) blijkt dat tijdens de crisis een verschuiving zichtbaar was van uitzenden naar het inhuren van zelfstandigen. Daarnaast groeide het aantal zzp’ers binnen bepaalde beroepsgroepen bovengemiddeld, omdat er tijdens de coronacrisis extra vraag ontstond. cijfers, factcheck, onderzoek, zzp Print Over de auteur Over Claartje Vogel Claartje Vogel is redacteur bij ZiPconomy Bekijk alle berichten van Claartje Vogel
Hi Claartje, Interessante data ! Vraag mijnerzijds: ik merk dat er een nieuwe tak van sport op de markt is gekomen, die ik niet terugzie in de cijfers: Young Ones heeft een plek gevonden in het speelveld; zij zetten veel jongeren (18-30 jaar) als freelancer (dus zzp’er) aan het werk bij veel verschillende opdrachtgevers en voor korte duur. De aard/zwaarte van de werkzaamheden betreft ‘uitzendwerk’. Ook qua pricing zijn zij concurrent van uitzendbureau’s. YO gedraagt zich echter als intermediair/broker, aangezien ze klus en zzp’ers digitaal aan elkaar koppelen, waarbij zij marge vragen voor de match + rondom betaling facturen. Beinvloedt deze nieuwkomer deze cijfers ? Want normaal gesproken vindt je de omzet uit uitzendwerk niet terug in dit soort ZZP data. Ik zie je reactie graag tegemoet ! Mvrgr, Arno Zondag
Hi Arno, dank voor je antwoord, waar ik graag even op reageer. CBS en andere data gaat uit van de contractvorm. Als YoungOnes zzp’ers inzet (wat ze doen), dat zie je dat terug in zzp-cijfers, niet in uitzendomzet. Jij geef aan dat type werk een eigen kwalificatie (‘uitzendwerk’), wat natuurlijk mag, en ik snap je punt ook wel. Maar zolang het voor YoungOnes (en anderen als Temper) mogelijk is om voor dit type werk zzp’ers in te zetten, zal je het niet in uitzendomzet terug zien. De impact op totaal aantal zzp is overigens zeer beperkt. YoungOnes is best succesvol. Uiteindelijk gaat het om hooguit een paar duizend werkenden, bijna alle studenten die beperkt aantal uur in de week werken. Impact daarvan valt al snel weg op een totaal van 1.1 miljoen zzp. Zo zie je bijvoorbeeld de gemiddelde startleeftijd van zzp wel ietsje dalen, maar niet
Hi Arno! Interessante vraag, ik sluit me wat betreft het antwoord aan bij Hugo-Jan. Als je meer wilt weten over de platformwerkers van YoungOnes, zijn dit artikel en bijbehorend onderzoek interessant: https://zipconomy.nl/2021/10/relevante-insights-over-wie-platformwerkers-nu-precies-zijn-en-wat-zij-willen/ Uit deze analyse wordt duidelijk wie de platformwerkers via YoungOnes zijn (de meerderheid is jonger dan 20 jaar, woont nog thuis en gebruikt het platform als bijverdienste).
Aldus een reactie op de corona persconferentie van 26 november. “Ik bespreekbaarmaak niks. Ik word niet betaald om dingen bespreekbaar te maken. En als je flexwerkt is daar het gat van de deur als je ‘dingen bespreekbaar maaktx. Val dood. Idioot.” Ik citeer enkel, geen commentaar verder. Groet.
Mijn these is als volgt. Door de hoogconjunctuur wordt er weer fors geïnvesteerd. Dit uit zich in meer en grotere, dus langer durende projecten. Zo zit een ZP’er langer op een klus of heeft hij minder klussen tegelijk, en daalt zijn aantal opdrachtgevers per jaar. Een andere factor is wellicht dat opdrachtgevers hun uiterste best doen om een ZP’er vast te houden voor aanvullend werk door krapte op de arbeidsmarkt. Wat je laat gaan, krijg je nu niet zo snel meer terug.
