“De organisatorische variabele die mensen het meest koesteren, is flexibiliteit”

Lynda Gratton bestudeert de arbeidsmarkt en de krachten die werk en onze houding ten opzichte van werk vormgeven. Voor de turbulentie in de werkende populatie ziet zij drie verklaringen. Het gaat volgens Gratton om krachten die al voor het begin van de pandemie een rol speelden.

Turbulentie op de arbeidsmarkt? Drie verklaringen volgens Lynda Gratton

Ten eerste leven mensen over het algemeen langer, ondanks het tragische sterftecijfer als gevolg van het coronavirus. Wanneer we langer leven, richten we ons meer op gezondheid, dus hechten we waarde aan gezond werk en het opbouwen van veerkracht. Bovendien ervaren mensen hun levensloop niet meer in de traditionele drie fasen van opleiding, werk en pensioen, maar als een reis in verschillende fasen. Zij willen graag de flexibiliteit om de verschillende fasen te combineren.

Mensen ervaren hun levensloop niet meer in de traditionele drie fasen van opleiding, werk en pensioen, maar als een reis in verschillende fasen. Zij willen graag de flexibiliteit om de verschillende fasen te combineren.

Ten tweede heeft een toenemend aantal gezinnen twee inkomens. Dat verhoogt de levensvatbaarheid van de optie om risico’s te nemen, zoals het starten van een nieuw bedrijf of opnieuw gaan studeren.

Ten derde is er een subtiele maar opmerkelijke verschuiving opgetreden in de houding van organisaties: van ouder/kind, waarbij de werknemer naar de organisatie kijkt voor sturing, naar volwassene/volwassene, waarbij de werknemer opereert met een verhoogd gevoel van persoonlijke agency.

Het gecombineerde effect van deze drie krachten doet de machtsslinger doorslaan in de richting van de werknemers. Die willen niet alleen werken en dan met pensioen gaan. Die beginnen echt slechte banen af te wijzen, en die letten goed  op wat andere bedrijven hun werknemers beginnen aan te bieden.

Wat kan je als leidinggevende doen?

De toekomst lijkt vandaag even moeilijk te voorspellen als sinds het begin van de pandemie. Toch zijn er drie punten die elke leidinggevende nu al in overweging zou moeten nemen, als hij nadenkt over het werven en behouden van werknemers:

1. Werknemers willen een gezonde, toekomstgerichte manier van werken. Bedrijven en leiders moeten zich snel realiseren dat wanneer mensen meer autonomie willen om een ‘meer-fasig’ leven te leiden, de organisatorische variabele die ze het meest koesteren flexibiliteit is. Ze willen de ruimte krijgen om te bepalen waar ze werken en wanneer ze werken, om tijd vrij te maken om te verkennen, om een klein bedrijf te starten of voor een non-profit organisatie te werken. Een deel van de verschuiving naar een volwassen/volwassen-houding binnen de organisatie is dat veel werknemers nu hun persoonlijke agency uitoefenen om te pleiten voor het werkleven dat ze willen.
   

   De organisatorische variabele die mensen het meest koesteren, is flexibiliteit – flexibiliteit over zowel waar ze werken als wanneer ze werken, flexibiliteit om tijd vrij te maken om te verkennen, flexibiliteit om een klein bedrijf te starten of voor een non-profit organisatie te werken.

2. Slechte banen zijn op hun retour. Met slechte banen bedoel ik banen met lange werktijden, lage lonen, geen opleiding, harde bazen en slechte vooruitzichten. Wanneer de werkloosheid hoog is, zijn veel mensen gedwongen dergelijke banen te nemen. Maar naarmate de arbeidsmarkt krapper wordt, denken mensen meer na over wat zou kunnen zijn, alternatieve manieren van werken en betere banen die ze zouden kunnen zoeken.
3. Andere bedrijven zullen het speelveld veranderen. Op dit moment is er een enorme golf van experimenten gaande. Bedrijven ontwerpen talentpraktijken waardoor mensen bijvoorbeeld drie maanden per jaar overal vandaan kunnen werken, of zelden op kantoor komen, of hun werkuren kunnen bundelen in slechts drie dagen of uitsmeren over zeven dagen.

Lees het volledige artikel hier.

Lynda Gratton (@lyndagratton) is hoogleraar managementpraktijk aan de London Business School en oprichter van de adviespraktijk HSM. Haar laatste boek (met Andrew J Scott) is The New Long Life: A Framework for Flourishing in a Changing World (Bloomsbury, 2020).