Lex Tabak 25 april 2022 3 reacties Print Stop met polariseren: zelfstandig zorgprofessionals willen ruimte, geen verwijtenKoepel van bemiddelaars beweren dat zzp’ers goed werkgeverschap belemmeren. “Met zulke beweringen komen we alleen maar verder af te staan van de problemen op de arbeidsmarkt” stelt Lex Tabak in een opinieartikel. Vorige week stelde een koepel van bemiddelaars: zzp’ers belemmeren goed werkgeverschap. Dat er steeds meer zzp’ers in de zorg bijkomen vinden deze bemiddelaars een zorgelijke ontwikkeling. De koepel roept op tot het handhaven van de wet DBA. Hoe moet je een bericht zoals dit lezen? Waarom is dit belangrijk? De flexibilisering in de zorg neemt grote vormen aan. Onder druk van stijgende inflatie en torenhoog verzuim onder vaste medewerkers zijn de mogelijkheden legio om als flexkracht aan de slag te gaan in de zorg. Dat zorgmedewerkers het in een dienstverband niet naar hun zin hebben en de rekeningen niet kunnen betalen, is al jarenlang bekend. Daar wordt echter niet op ingegrepen. Wel wordt er naar een schuldige gezocht voor het probleem dat werkgevers hebben en het woord dat hiervoor gebruikt wordt is ‘zzp’. Steeds meer partijen laten zien dat zij tegen de groei van zzp’ers in de zorg zijn. De koepel van bemiddelaars I-ZO is een nieuw voorbeeld hiervan. Dat is bijzonder omdat er in deze koepel partijen zitten die zzp’ers bemiddelen in de zorg. De roep om de Belastingdienst te laten handhaven tegen zzp’ers in de zorg wordt steeds luider. Wat is I-ZO? I-ZO is een koepel van bemiddelaars en noemt zich dé vertegenwoordiger van zzp-intermediairs. Deze koepel is in 2017 opgericht door de ABU. De ABU is een grote koepel van uitzendbureaus en detacheringsbureaus. I-ZO en de ABU zijn nauw met elkaar verbonden en noemen hun dialoog over de zorg de ‘werkgroep Zorg’. De ABU schrijft in haar jaarplan dat zij vindt dat zzp’ers zorgen voor concurrentie op loonkosten. Zij vormen daarmee “een serieuze bedreiging voor het uitzenden”. Hiermee ontstaat een bijzondere situatie voor I-ZO. Zij wordt beïnvloedt door de ABU, die zzp’ers als een bedreiging ziet, maar heeft leden die zzp’ers bemiddelen. Onder de leden van I-ZO tref je bemiddelaars in de zorg zoals Highcare en Care 4 Nurses. Gebrek aan handhaving veroorzaakt groei De verwijten aan het adres van zzp’ers in de zorg stapelen zich op als je dit artikel en dit artikel leest. I-ZO en de ABU stellen dat de groei van zzp’ers te wijten is aan een gebrek aan handhaving. Omdat er niet gehandhaafd is, kon de groep zo groeien. Zij vonden het tijd om de groei van zzp’ers in de zorg in kaart te brengen en de resultaten zijn -niet verrassend- indrukwekkend te noemen. Het aantal zzp’ers in de zorg zit nu op zo’n 165.000 en is in vijf jaar met zo’n 45% toegenomen. Dit is geen nieuws (zie bijvoorbeeld: Groei van aantal zzpers in de zorg zet door. 700% stijging in 15 jaar) , maar wordt nu wel als nieuws gebracht. Lees ook: Zzp’ers in de zorg: knelpunten en oplossingen volgens ABU en I-ZO ZZP’ers belemmeren goed werkgeverschap Aan die stijging worden een aantal verwijten gekoppeld die niet onderbouwd worden met onderzoek, maar wel stevig klinken. ZZP’ers in de zorg verschralen de kwaliteit van zorg omdat zij onvoldoende in opleiding investeren. “De werkgroepleden zien veel zzp’ers die zich minimaal bijscholen“. De kwaliteit van de geleverde zorg staat onder druk als zzp’ers teveel werken. ZZP’ers in de zorg begrijpen onvoldoende waar ze in stappen en hebben een te rooskleurig beeld van de voordelen van het ondernemerschap. Samenvattend stelt de koepel van bemiddelaars: zzp’ers belemmeren goed werkgeverschap. Als partijen niet stoppen met het polariseren tussen ‘dienstverband’ en ‘zzp dan dragen ze bij aan de uitstroom in de zorg. Zorgprofessionals willen ruimte, geen verwijten Al jaren is de flexibilisering in zorg in volle gang, mede gefaciliteerd door intermediairs. Dat twee koepels van intermediairs met tegengestelde belangen de zzp’er in de zorg beschuldigen draagt niet bij aan de oplossing voor de arbeidsmarkt. Zorgmedewerkers willen ruimte en vrijheid. Thuis, én in hun werkzame leven. Op het moment dat zorgmedewerkers die ruimte krijgen werken ze meer en zijn ze minder vaak ziek. Als een koepel van bemiddelaars: ‘zzp’ers belemmeren goed werkgeverschap’ communiceert, komen we alleen maar verder af te staan van de problemen op de arbeidsmarkt. Waarom behandelen we zzp’ers in de zorg en medewerkers in loondienst niet gelijkwaardig? Waarom werken we niet vanuit acceptatie, zodat de motivatie voor het vak in stand blijft? Toeneemt? Als partijen niet stoppen met het polariseren tussen ‘dienstverband’ en ‘zzp’ en aansturen op repressie en handhaving, dragen ze bij aan de uitstroom in de zorg. Lex Tabak. Sinds 2006 nauw betrokken bij de ontwikkeling van zzp-ers in de zorg. Als oud-verpleegkundige en ervaren zzp’er deelt hij kennis over wat er komt kijken bij het zzp-schap in de zorg. www.zzp-erindezorg.nl zorgsector Print Over de auteur Over Lex Tabak Lex Tabak is initiatiefnemer van ZZP-erindezorg.nl Hij volgt de ontwikkeling van professionals die vast, flex én zzp werken op de voet. Lex is sinds 2006 nauw betrokken bij de ontwikkeling van zzp'ers in de zorg. Als oud-verpleegkundige en ervaren zzp’er deelt hij kennis over wat er komt kijken bij het zzp-schap in de zorg. Daarnaast zet hij zich zo’n 15 jaar in voor de belangen van zzp’ers in de zorg. Naast zijn interesse in de ontwikkeling van zelfstandigen in de zorg, zet hij zich in voor de duurzame inzetbaarheid van zorgprofessionals. Dit doet hij in nauwe samenwerking met zijn netwerk. Bekijk alle berichten van Lex Tabak
Dank je wel Lex voor dit belangrijke signaal. Het is te gek voor woorden dat men het de kanarie in de kolenmijn verwijt dat deze niet ‘solidair’ wenst te stikken met de rest van de mijnwerkers. Als de rest van de mijnwerkers ook besluit te vluchten dan moet de werkgever (en in de zorg zijn het vooral de verzekeraars) wel wat doen aan het zuurstof gebrek in de kolenmijn. Deze organisatie, die zegt dé vertegenwoordiger van zzp-intermediairs te zijn – en door het ministerie wordt uitgenodigd als belangenbehartiger voor zzp’ers – zegt hiermee in feite dat dat het zuurstofgebrek in de kolenmijn de schuld van de kanarie is?! Als dat je vrienden zijn heb je geen vijanden nodig.
Als aanvulling op dit artikel op 3 augustus 2021 schreven wij de ACM aan inzake het Sociaal Akkoord waarin bepaalt is dat zzp-ers een minimum tarief zouden moeten gaan hanteren. Geen slecht idee, maar het genoemde tarief werkt oneigenlijke marktwerking in de hand. Autoriteit Consument & Markt Postbus 16326 2500 BH Den Haag Oosterbeek, 3 augustus 2021 Betreft: Oneigenlijke marktwerking voor zelfstandigen zonder personeel Uw registratie nummer: 19391 Geachte Autoriteit Consument en Markt, Reeds eerder schreef ik uw organisatie aan inzake oneigenlijke marktwerking voor zelfstandigen zonder personeel (ZZP). In de bijlage treft u mijn schrijven van 3 augustus 2016 in dat kader. De bijlagen van destijds kan ik u indien gewenst nogmaals nasturen. De afgelopen weken heb ik zitten twijfelen uw organisatie nogmaals aan te schrijven. Destijds heeft uw organisatie het aan de wet en regelgever toevertrouwd ,met naar mening veel negatieve gevolgen. Uiteindelijk heb ik besloten uw organisatie voor de zekerheid mijn visie op recente ontwikkelingen niet te onthouden. Het betreft het advies van de SER n.a.v. een sociaal akkoord tussen werkgeversorganisaties en vakbonden een minimum tarief van 35 euro voor zzp-ers in te voeren. De SER stelt o.a.: “Arbeidsmarkt, inkomensbeleid en gelijke kansen De SER stelt dat structureel werk in principe georganiseerd wordt op basis van arbeidsovereenkomsten voor onbepaalde tijd. De raad geeft in het advies concreet aan hoe andere contractvormen (uitzendarbeid, oproepcontracten, tijdelijke contracten, ZZP) beter moeten worden gereguleerd zodat meer werk- en inkomenszekerheid ontstaat en concurrentie op arbeidsvoorwaarden wordt voorkomen.” Hierin kan ik mij natuurlijk volledig vinden evenals uw organisatie. Het vetrekpunt is goed. Helaas de uitwerking wat minder. Want dan volgt natuurlijk de vraag waarom de grens bij 30 à 35 euro is gelegd. Navraag bij de SER leert dat de inspiratie voor dit bedrag is opgedaan in de Werkloosheidswet (WW). Bij de berekening van de WW-uitkering wordt gerekend met een maximumdagloon. Dit is een bedrag van 223,40 euro per dag. Reken je dat om naar een uurloon, dan kom je uit op 27 euro bij een 8-urige werkdag. Daar is volgens de SER-woordvoerder nog een ‘marge’ bovenop gedaan voor de kosten die iemand, die in dienst is, door de werkgever betaald krijgt, zoals bijvoorbeeld pensioen. Dan kom je uit op een bedrag tussen 30 en 35 euro. Hier gaat het in mijn beleving toch redelijk mis. Laten we realistisch zijn, hoeveel procent van de Nederlandse beroepsbevolking heeft een bruto uurloon van 27 euro of hoger. Maximaal 20% schat ik in. Het staat ook zo haaks op het bruto minimum loon van nog geen 10 euro per uur. Daarnaast voeren de vakbonden actie ( https://www.voor14.nl/ ) voor het verhogen van het wettelijk minimumloon naar 14 euro, waar overigens duidelijk niet echt breed draagvlak voor lijkt te bestaan bij werkgeversorganisaties. Wat hier ogenschijnlijk speelt is het uitruilen van zzp-schap voor uitzend en payroll constructies. Er is bedongen in het akkoord dat uitzendkrachten vanaf dag 1 net als payroll krachten recht krijgen op de inlenersbeloning conform het geldend CAO loon bij de inlener. Dit zal de kostprijs van uitzenden iets verhogen. Dit zou kunnen resulteren in omzet daling. Maar daar tegenover staat dat Uitzendbureaus en Payrollbedrijven met aanzienlijk lagere bruto uurlonen kan rekenen dan een zzp-er. Laten we de zelfstandig werkende Kok als uitgangpunt nemen. Deze verdient tussen de 1700 en 2500 euro bruto per maand. Als we aan de bovenkant zitten dan verdient deze 14 euro bruto per uur. Payroll bedrijven werken veelal met en factor van 1,65 van het bruto uurloon en Uitzendbureaus met een factor 2.0. De inlenende Horeca organisatie betaald bij een Payrollbedrijf 23,10, bij een uitzendbedrijf 28 euro en moet een zzp-er 30-35 euro gaan betalen. Wellicht volgt u mij dan in mijn gedachte dat hierdoor puur op prijs in elk geval niet voor de zzp-er gekozen zal worden. De branche verenigingen waar de Uitzenders en Payrollbedrijven bij zijn aangesloten hebben in elk geval enthousiast gereageerd op het sociaal akkoord. De zzp-ers zelf zaten niet aan tafel en worden onvoldoende vertegenwoordigd. De denkrichting van een minimum tarief kan ik wel volgen. In de huidige situatie is er sprake van oneigenlijke concurrentie door bijvoorbeeld Bulgaarse zelfstandig werkende champignon oogsters met all-in tarieven van nog geen 13 euro. Het is wenselijk dat er een level playing field ontstaat te meer uitbating dan ook kan worden voorkomen. Want deze Bulgaren hebben echt geen benul in wat voor een constructie ze werken en hoe ze misbruikt worden. Een wel werkende denkrichting is het bruto CAO uurloon te nemen geldend bij de inlener zoals de SER voor ogen heeft voor Uitzenders en Payrollers. Payroll bedrijven hanteren een factor van 1,65, waarbij de kosten van ontslagvergoeding nog bij de inlener komt. Derhalve zou een factor van 1,68 voor zzp-ers, namelijk factor 1,65 verhoogd met de transitievergoeding, wellicht een betere oplossing zijn, die oneerlijke concurrentie op de arbeidsmarkt helpt voorkomen. Persoonlijk blijf ik van mening dat uw organisatie mede verantwoordelijk is voor een “Level playing field” en het tegen gaan van oneigenlijk concurrentie op de arbeidsmarkt. In hoeverre uw organisatie mede op basis van mijn eerdere input en dit schrijven bereid is de handschoen op te pakken is niet aan mij. Wel ben ik van harte bereid u nader te informeren en te ondersteunen indien u dat wenst. Daarnaast wil ik wel nog wijzen op het feit dat momenteel veel zorgondernemers failliet gaan. Ook die huren zzp-ers in. Het grote nadeel van zzp schap is dat mensen in een dergelijke situatie niet uitkering gerechtigd zijn.
