Festival voor Modern Werkenden; een feestje van ‘anders, nieuw en tegendraads’

Op een plek die bij uitstek modern werken bevordert, Seats2Meet in Utrecht, mixten op 11 mei 2022 Modern en ‘Oldskool’ werkenden moeiteloos. Tijdens het Festival voor Modern Werkenden doken ze in de wereld van werkplekken, praktische tools, inspiratie en sociale zekerheden.

Modern Werkenden zijn de snelst groeiende -en meest tevreden!- groep op de arbeidsmarkt, vertelde Roos Wouters, aanjager en algemeen directeur van de Werkvereniging bij de opening van het festival. Een publieksquiz bracht in razend tempo de wereld van de Modern Werkenden in beeld.

Vier miljoen Modern Werkenden

Er zijn drie à vier miljoen Modern Werkenden. De meeste mensen zijn namelijk, volgens de definitie van de Modern Werkende, minstens een keer van baan gewisseld of hebben meerdere werkvormen gekend. Veel Modern Werkenden kiezen voor het zelfstandigenbestaan, overwegend vanwege de autonomie. Daarvan kiest 90 procent bewust voor (gedeeltelijke) zelfstandigheid en slechts 7 procent is noodgedwongen zelfstandig ondernemer. Zzp’ers en flexwerkers zijn minder vaak ziek, zijn gelukkiger met hun werk en willen gemiddeld 1,2 jaar langer doorwerken na de pensioengerechtigde leeftijd.

Maar, het is niet alleen halleluja en hosanna. Want slechts 40 procent van de zelfstandigen kan een jaar leven zonder inkomen. En dat zijn dan vooral de boeren die kapitaal hebben opgebouwd. Daarnaast hebben velen niks geregeld voor arbeidsongeschiktheid.

Na dit interactieve feitenrelaas konden de deelnemers van het Festival Modern Werkenden in drie rondes workshops volgen bij negen boeiende sprekers. Over moderne werkvormen, netwerken en inkomenszekerheid bij arbeidsongeschiktheid.

Digitale fitheid

Zoals de workshop met Martijn Aslander. Hij gelooft heilig in informatiekapitaal en niet in het traditionele monetaire kapitaal. Het probleem is echter dat we tegenwoordig gijzelaar zijn geworden van het beeldscherm, zo zegt hij. “Mensen die meer dan vier uur per dag voor hun werk naar een beeldscherm kijken, ervaren niet dat hun leven makkelijker is geworden. Integendeel. We zijn slaaf geworden van de computer en nog meer van onze smartphone. De bliepjes en het checken van e-mail beheersen ons. En het vreemde is: we willen er ook niet meer vanaf en lijden aan het Stockholmsyndroom: we zijn verliefd geworden op onze gijzelnemer. En ondertussen hebben we geen idee meer hoe we met informatie om moeten gaan. Ons werk is stuk”.

Aslander betoogt vurig dat, als je mentaal fit wilt blijven, je digitaal fit moet worden. Vergelijk het met de mappenstructuur op je computer of in de cloud die je al jaren hanteert. Jouw systeem weet niet dat alles bij dezelfde persoon hoort. Dus hoe ontsluit je je eigen informatie? “Stap uit de gijzeling, word verlost van het stockholmsyndroom”, is zijn advies. “De beste tip om vandaag nog te beginnen: meld je aan bij www.digitalefitheid.nl en ervaar wat loskomen van je computer met je kan doen.”

Alle werkenden hetzelfde arbeidsperspectief

Edward Belgraver wil het arbeidsperspectief veranderen. Ons perspectief wordt gevormd doordat we succesvol willen zijn, zegt hij. Dit wordt weer bepaald door hard werken, skills en het beter doen dan anderen. In zijn optiek gaat werken om werkgeluk. “Maar geluk bestaat niet, geluk creëer je. We voelen ons vaak bevoorrecht door ons succes vanwege voorgaande factoren. Dus het is ieders eigen schuld als zij niet succesvol zijn? Vroeger zorgden de mensen om je heen, of de kerk, dat je overeind bleef. De samenleving functioneerde prima. Tot de overheid het overnam en controleren en sanctioneren de overhand kreeg.”

Belgraver wil zorgen dat mensen kunnen doorwerken en gelukkig blijven in hun werk. Bijvoorbeeld door op tijd te kijken naar ontwikkeling en (om)scholing. “Stel nou dat we het op een andere manier zouden organiseren. Een coöperatie waarin de economische belangen van alle werkenden behartigd zou worden. Eerste belofte: werken tot 68 met behoud van pensioen. Tweede belofte: twee maanden eigen risico bij ontslag en bij ziekte, daarna doorbetalen. Maar dan moeten we wel naar een menswaardig inkomen.”

Belgraver werkt aan een arbeidscoöperatie: De Werkgever (werktitel) die de belangen van alle werkenden moet behartigen. Doel: je hele werkzame leven verzekerd blijven van inkomen zonder het gelazer van een complex contract. Wordt vervolgd!

• Lees ook: Coöperatie DeWerkgever: “We gaan het accent niet leggen op de baan, maar op de loopbaan”

De toekomst van HRM

HRM is een bange beroepsgroep geworden, stelt Jolanda Strijbos. HRM’ers noemt ze ‘Onbewust onbekwaam’. Zij is ervan overtuigd dat adviestaken zullen vervagen, want aan alleen advies heeft het management niets. “De HRM’er zou veel meer moeten functioneren als een projectmanager, die zegt: ‘wat is het probleem en wat gaan we eraan doen?’ Waar HRM meer aandacht aan zouden mogen besteden, is dat mensen verschillende expertises hebben. Ze zouden meer moeten kijken naar skills en de combinaties van vaardigheden.

Zij ziet vier elementen die de toekomst van HRM beïnvloeden:

• Amplitie: niet langer volgens functiebeschrijvingen, taken en rollen werken, maar volgens de skills die je het beste beheerst en die het beste uit je halen.
• Ondersteunen van leren en relevant blijven. Dit sluit aan op het bevorderen van amplitie.
• Een tweedeling in functioneren van de HRM’er: hygiëne (het ontwikkelen van producten en instrumentarium zoals beoordelingssystematiek en monitoren ziekteverzuim) en organisatiecoach (training & opleiding).
• Relatiemanagement: mensen verbinden in plaats van mensen als middel inzetten. Human Resource wordt Human Relations.

De HRM’er dient superskills te ontwikkelen om zijn vakmanschap te verbeteren. Leren toe te bewegen naar een realiteit van continu aanpassen en zelf instrumenten vinden en aanreiken. Een belangrijk thema is uitgaan van positieve psychologie en mensbeeld: van een zes een zeven maken in plaats van een vier een vijf.

Meer weten over het Festival van de Modern Werkenden? Bekijk hier een overzicht van alle sprekers.

Lees op de website van de Werkvereniging  een samenvatting van de workshops van Martijn Aslander en Martijn Arets.