Jan van der Tempel: ‘Zzp’ers zijn onmisbaar, maar op de huidige arbeidsmarkt hebben zij geen financiële stimulans meer nodig’

Jan van der Tempel van Freelance.nl heeft een duidelijk standpunt: freelancers zijn onmisbaar voor de Nederlandse economie. Hij en zijn compagnon kunnen zich wel vinden in de boodschap van minister Karien van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) deze week. Zij zijn blij dat de minister het belang van werken als zelfstandige erkent voor het werkgeluk van zzp’ers en de Nederlandse economie als geheel.

‘Vrijheid, financiën, groei en geluk’

“Werken als zelfstandige wordt vaak ingegeven door de motivatie van ondernemerschap, het zien van kansen en de behoefte om zelf regie te hebben over hoe, met wie, waar en wanneer wordt gewerkt. Deze vormen van zelfstandig ondernemerschap leveren een belangrijke bijdrage aan de Nederlandse economie en kunnen het werkgeluk vergroten”, stond in de brief.

“Deze passage had zo op onze website kunnen staan”, zegt Van der Tempel. Over het algemeen delen hij en zijn compagnon de visie verwoord in de kamerbrief. Het kabinet zet in op een gelijker speelveld tussen werknemers en zelfstandigen door fiscale en arbeidsrechtelijke verschillen te verkleinen.

• Lees ook: Jan van der Tempel en Björn Huiskes (Freelance.nl): “Wij geloven in de kracht van freelancen” 

“Zelfstandig ondernemerschap en het hele pakket wat daarbij hoort qua vrijheid, financiën, groei en geluk moet voldoende zijn om zelfstandig ondernemer te worden”, zegt Van der Tempel. “Op de huidige arbeidsmarkt is dan ook geen noodzaak voor financiële stimulans voor zelfstandig ondernemerschap.”

Definitie van ‘gezag’

De directeuren constateren ook dat er nog steeds keuzes vooruit worden geschoven. Bijvoorbeeld als het gaat om definities. Zo werkt het kabinet aan manieren om duidelijker onderscheid te maken tussen werknemers in loondienst en zelfstandig ondernemers. Van Gennip wil het ‘grijze gebied’ verkleinen door de term ‘gezag’ te verduidelijken. Daarnaast wil zij echte zelfstandigen ruimte geven.

“De vraag blijft wat een ‘echte zelfstandige’ is”, zegt Van der Tempel. Volgens hem is vaak minder sprake van gezag naarmate een zelfstandige meer specialistische kennis meebrengt. Dat komt tot uitdrukking in zijn uurtarief. “Een hoog tarief zou dus een contra-indicatie van werknemerschap kunnen zijn, oftewel een indicatie voor zelfstandig ondernemerschap. We zijn blij dat het kabinet overweegt ook indicaties die juist duiden op ondernemerschap mee te nemen in de beoordeling van de arbeidsrelatie.”

De Europese definitie van platformwerk

Een andere definitiekwestie speelt rondom platformwerk. Het kabinet wil in Europees verband een rechtsvermoeden van werknemerschap uitwerken voor platformwerkers. Van der Tempel: “Om het doel van bescherming van kwetsbaren niet voorbij te schieten, is een goede definitie nodig van de eisen waaraan het werk moet voldoen om te spreken van platformwerk.”

Er is alleen risico op schijnzelfstandigheid op bepaalde type platformen, legt hij uit. “Dat geldt bij platformen met een grote beschikbaarheid aan werkzoekenden, werkzaamheden waarvoor weinig specialisme nodig is en waarbij de uitvoering van het werk wordt gecontroleerd of gemonitord door de app of het algoritme van het platform”, zegt hij. “De Europese Commissie ziet de bemoeienis van het platform in prijsvorming, organisatie en controle en monitoring ook als cruciale aspecten in de kwalificatie van werk als platformwerk.”

Die definitie zou Nederland ook moeten hanteren, benadrukt hij. Zo blijkt bijvoorbeeld dat werkenden die opdrachten vinden via Freelance.nl geen werknemers van het platform zijn. Het platform brengt namelijk alleen vraag en aanbod bij elkaar, maar bemoeit zich totaal niet met organisatie, prijsbepaling en monitoring van het werk.

‘Hoog tarief? Per definitie niet kwetsbaar’

Tot slot is hij enthousiast over het plan van een rechtsvermoeden van werknemerschap voor freelancers onder een bepaald uurtarief. Van Gennip wil daarbij het advies van de SER volgen, dat een rechtsvermoeden van een arbeidsovereenkomst koppelt aan een uurtarief minder dan 35 euro.

“Tevens vinden we dat zelfstandigen boven een bepaald uurtarief per definitie niet kwetsbaar zijn en dus ook geen bescherming nodig hebben”, zegt Van der Tempel. “Boven een dergelijk minimum uurtarief moeten we ondernemerschap de ruimte bieden zonder mensen werknemerschap op te dringen. Het uurtarief van 35 euro zou best nog iets hoger kunnen om nog meer zekerheid te geven en het grijze gebied tussen werknemers en freelancers te verkleinen.”