ArbeidsmarktPoort: ‘breder debat arbeidsmarkt nodig’

‘De politieke plannen voor de arbeidsmarkt zijn slechts kleine stapjes die worden gebracht als een grote sprong voorwaarts.’ Dat stelt Stef Witteveen namens de Vereniging van Detacheerders Nederland (VvDN). Hoog tijd voor een breder debat. In de aanloop naar de ArbeidsmarktPoort op 19 april a.s. trapt de VvDN alvast af. “Er is nog niets bereikt en wij zijn ongeduldig; wanneer wordt er iets gedaan aan de positie van detacheren?”

Begin april presenteerde minister Karien van Gennip (SZW) een pakket maatregelen om de flexibilisering van arbeidsmarkt aan te pakken. Deze verdere uitwerking van het SER-advies en de aanbevelingen van de Commissie Borstlap is met gejuich ontvangen. Borstlap zelf sprak bij BNR van een ‘historische’ verbetering van de arbeidsmarkt. Van VNO-NCW tot vakbond FNV – de positieve aandacht in de media is goede reclame voor de politiek die er eindelijk weer eens in slaagt met beleid te komen waar de sociale partners achter staan.

Maar niet iedereen is even enthousiast. Naast de kritische kanttekeningen van meerdere brancheverenigingen is ook de VvDN ‘alles behalve tevreden met de maatregelen’ die Van Gennip wil nemen. “Het zijn kleine stapjes die zijn verkocht als grote doorbraken”, zegt Stef Witteveen van de VvDN. “De politiek en polder moeten niet denken dat ze er al zijn. Het is nog lang niet af en er moet nog veel gebeuren. Als het gaat om de handhaafbaarheid, uitvoerbaarheid en rechtszekerheid is er nog niets bereikt. Neem de verplichte AOV voor zelfstandigen die zoveel in het nieuws is geweest de afgelopen tijd. Er is nog geen enkele concrete uitwerking hiervan.”

“Detacheren is geen flex. Dus maak in de WAADI een uitzondering voor het vaste contract.”

Positie detacheren?

Grootste pijnpunt voor detacheerders is de huidige juridische positie van detachering. Detachering valt door de driehoeksarbeidsrelatie opdrachtgever-werknemer-werkgever onder de Wet allocatie arbeidskrachten door intermediairs (WAADI) en wordt daardoor als uitzenden gezien.

Maar detacheren is geen flex; het gros van de gedetacheerden heeft een vast contract. Daarvoor zou geen strengere uitzendwetgeving moeten gelden, zo is de redenering. Volgens Witteveen is deze ‘fout’ in de wetgeving eenvoudig te herstellen. “De Europese Uitzendrichtlijn biedt voldoende ruimte om af te wijken van afspraken, bijvoorbeeld in het geval er sprake is van arbeidsovereenkomsten voor onbepaalde tijd. Dat betekent dat ook in de WAADI een uitzondering gemaakt kan worden voor het vaste contract.”

De VvDN pleit dus voor een uitzondering in de WAADI voor vaste contracten. Witteveen: “Want volgens het kabinet moet het vaste contract toch de norm zijn? Waarom worden dan bepaalde vaste contracten (van gedetacheerden) gediscrimineerd?”

Een oproep die in Den Haag nog geen gehoor heeft gevonden. Want in de plannen voor hervorming van de arbeidsmarkt van Van Gennip en Borstlap wordt vooralsnog niet gesproken over detachering. Dat leidt tot onrust in de markt die gebaat is bij duidelijkheid over de positie van detachering.

Lees ook: Detacheerders: ‘Geef ons meer (juridische) ruimte’

Geen samenhang

Wat de VvDN daarnaast stoort in de politieke discussie is dat deze zich concentreert op een heel klein deel van de flexmarkt, namelijk uitzenden en daarmee (voortvloeiende uit de WAADI) ook detacheren. Het aantal gedetacheerden vormt ongeveer 2% van beroepsbevolking. En het aantal uitzendkrachten 3%.

Daarvoor worden nu strenge maatregelen genomen, terwijl men wacht met regulering van andere vormen van flex, zoals zzp. Wat gebeurt er met die overige 30%? Waar is de samenhang, het integrale arbeidsmarktbeleid. Te lang wachten met zzp-wetgeving leidt namelijk tot een waterbedeffect; strengere regelgeving voor uitzenden (en dus ook detacheren) zal leiden tot meer zzp’ers, stelt de VvDN.

Werkgevers van voorkeur

“Wij willen erkenning dat wij geen uitzenders zijn, maar juist werkgevers van voorkeur”, zo vat Peter Hulsbos (VvDN) het samen. “Voor een half miljoen mensen geldt dat zij er bewust voor kiezen om via een detacheerder te werken. Veel (jonge) professionals en trainees willen die variëteit van werken bij meerdere opdrachtgevers, zeker als zij nog niet precies weten bij wat voor organisatie zij willen werken. Zij zitten in een fase van hun loopbaan waar detachering het best bij past.”

Hulsbos wijst er ook op dat detacheerders overwegend vaste contracten bieden. “Meer dan 60% van de gedetacheerden heeft een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. En het streven is dat dit doorgroeit naar minimaal 70%. De andere 30 tot 40% heeft een tijdelijk contract met uitzicht op vast. Die zijn dus onderweg naar een vast dienstverband.”

De VvDN gaat er prat op dat detacheerders goed werkgeverschap hoog in het vaandel hebben. Zij stelt zijn dat detacheerders zich onderscheiden van andere werkgevers door meer dan gemiddeld te investeren in opleiding en ontwikkeling van hun medewerkers. Hulsbos: “Dat detacheerders juist staan voor goed werkgeverschap is onvoldoende bekend.”

“Wij hebben respect voor de inspanningen van de politiek en polder, maar zijn ontevreden over het resultaat en over hoe het debat nu loopt.”

– Stef Witteveen

Breder debat

De Vereniging van Detacheerders Nederland (VvDN), die regelmatig themabijeenkomsten organiseert, organiseert nu voor het eerst samen met de branchevereniging voor intermediairs en brokers (Bovib) en ONL voor Ondernemers de ArbeidsmarktPoort (zie kader).

Stef Witteveen over de reden voor de oprichting hiervan. “Wij hebben respect voor de inspanningen van de politiek en polder, maar zijn ongeduldig en ontevreden over het resultaat en over hoe het debat nu loopt. We zijn op zoek naar de dialoog met de politiek en polder om de volgende stappen te zetten. Om te komen tot goede uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid is onze inbreng echt nodig. Uiteindelijk moet er toch een breed draagvlak zijn?”

De drie brancheorganisaties voelen dus de behoefte om voeding te geven aan het bredere debat. Voor de VvDN gaat het dan natuurlijk specifiek om de positie van detacheren op de toekomstige arbeidsmarkt.

Volgens Witteveen doen de voorstellen voor regelgeving die er nu liggen geen recht aan de veranderende realiteit. “De plannen roepen bij ons veel vragen op, om nog maar te zwijgen over de handhaafbaarheid en de uitvoerbaarheid die ongelooflijk complex zal zijn. Zo heeft Borstlap het over drie rijbanen, maar er is in de praktijk niet één soort flex, niet één soort zzp’er, niet één vorm van vast. Valt detacheren onder vast? Hoe zit het dan met de WAADI? Hoe denkt Hans Borstlap over detacheren? Daar ben ik heel benieuwd naar. Dat wil ik graag horen tijdens de ArbeidsmarktPoort.”

ArbeidsmarktPoort

De Vereniging van Detacheerders Nederland (VvDN), de branchevereniging voor intermediairs en brokers (Bovib) en ONL voor Ondernemers organiseren samen de ArbeidsmarktPoort. Het doel is een breder, constructief debat voeren met politici, ambtenaren, journalisten en andere belanghebbenden over de arbeidsmarkt. De eerste bijeenkomst staat het teken van het rapport van de Commissie Borstlap. Hans Borstlap zal zelf een inleiding verzorgen, waarna een discussie volgt (met onder meer Hilde Palland (CDA) en Ruben Houweling (SER/EUR)) over de gewenste uitwerking om te komen tot een goed functionerende, toekomstbestendige arbeidsmarkt.

De allereerste ArbeidsmarktPoort vindt plaats woensdag 19 april van 15.30 tot 17.30 uur in het Haagse Nieuwspoort en is gratis te bezoeken.

Wilt u de ArbeidsmarktPoort bijwonen? Dan kunt u zich aanmelden via de site van Nieuwspoort.