Onontgonnen terrein: de freelance markt in Afrika

In 2020 waren er alleen al in de Verenigde Staten meer dan 59 miljoen freelancers. Volgens een onderzoek van Statista zal de helft van de arbeidsbevolking freelance zijn in 2028.

Hoewel we freelancen vaak als het domein van Europa en Noord-Amerika zien, is de freelance revolutie een wereldwijd fenomeen. De wereldwijde freelance platform markt, in 2019 al 3393.5 miljoen dollar waard, wordt verwacht te groeien met een CAGR van 15,3% tussen 2021 en 2026.

En volgens een studie uit 2018 van Payoneer komt 10.1% van de freelancers uit Afrika. Toch wordt deze grote talentpool over het hoofd gezien door Europese en Amerikaanse bedrijven die freelancers inhuren om op afstand te werken.

De freelancesector in Afrika

Veel mensen over de hele wereld stappen over op freelance werk om flexibeler te kunnen zijn en een betere werk-privébalans te creëren. Hoewel dit in Afrika ook het geval is, is dat maar een deel van het verhaal.

Veel Afrikaanse landen hebben hoge werkloosheidpercentages. Drie Afrikaanse landen, Zuid-Afrika, Namibië en Nigeria hebben de hoogste percentages ter wereld. Vooral de jeugdwerkloosheid is op veel plekken hoog.

Veel jonge mensen, zelfs afgestudeerden in lucratieve gebieden, hebben geen andere keus dan geld verdienen op niet-traditionele manieren. Dit heeft een grote hoeveelheid freelance professionals gecreëerd die op afstand kunnen werken.

Een jonge en snelgroeiende bevolking

Veel landen hebben een snel vergrijzende bevolking, maar Sub-Sahara Afrika is de enige regio in de wereld waar de arbeidsbevolking aan het groeien is. En hij groeit snel: naar verwachting zal hij de komende 20 jaar groeien met 20%. Veel Afrikaanse landen zullen een manier moeten vinden om de groeiende bevolking op de nemen in hun arbeidsbevolking.

Globalisering en technologie creëren kansen

Platformen die freelancers kleine opdrachten laten uitvoeren voor geld zijn de afgelopen tien jaar snel gegroeid in Afrika. Uber is bijvoorbeeld snel aan het uitbreiden in veel Afrikaanse landen. Ubers uitbreiding naar Afrika heeft de verspreiding gestimuleerd van de mobile mapping technologie die nodig is voor zulke diensten. Hierdoor heeft Uber flinke concurrentie gekregen.

Maar freelancers in Afrika werken niet alleen voor taxi- en boodschappen bezorgplatformen. Veel werken voor cliënten over de hele wereld aan op informatie gebaseerde taken die ze vanuit huis kunnen doen. Het eerdergenoemde Payoneer onderzoek benoemt dat slechts 7% van de freelancers wereldwijd, inclusief die in Afrika, werken voor bedrijven in het continent. Dit suggereert dat minstens een deel van Afrikaanse freelancers online werkt voor bedrijven in andere landen. Dit is alleen mogelijk door de opkomst van communicatietechnologie in de afgelopen tien jaar.

Technologische ontwikkelingen hebben ook meer banen gecreëerd die geschikt zijn voor freelance werk: content schrijven, SEO, graphic design en webdesign, bijvoorbeeld. De Afrikaanse markt wordt vaak over het hoofd gezien door bedrijven buiten het continent die freelancers willen inhuren om op afstand te werken, maar er zijn grote talentpools beschikbaar.

De opkomst van Afrikaanse freelance platformen

Professionals in Afrika gebruiken steeds vaker internationale freelance platformen om werk te vinden bij buitenlandse bedrijven. Maar de afgelopen jaren zijn er meerdere lokale freelance platformen en bedrijven verschenen in Afrika die zijn gericht op freelancers.

Tech talent platform Andela is daar een voorbeeld van. Zij hebben de missie om mensen te helpen met een carrière opbouwen die gebaseerd is op hun skills, in plaats van willekeurige factoren als ras of locatie. Het bedrijf is opgericht in 2014 in Lagos, Nigeria en helpt tech freelancers uit Afrika, Zuid-Amerika en Oost-Europa om aan een baan te komen.

Andere opkomende start-ups zijn de African Foresight Group, die de Afrikaanse markt voor consulting en interim management domineert, en Pengolnsight, die internationale bedrijven helpt in contact te komen met lokale experts.

Obstakels voor freelancen in Afrika

Ondanks de voortgang die de afgelopen jaren is gemaakt, zijn er nog steeds obstakels die ervoor zorgen dat de Afrikaanse freelancemarkt nog niet zijn volledige potentie heeft bereikt.

Beperkte toegang tot internet

Het percentage mensen dat toegang heeft tot het internet, verschilt er over het hele continent. De landen waar het grootste aantal mensen internettoegang heeft zijn Kenia, Nigeria en Ghana. Er zijn ook een aantal landen waar minder dan 20% van de bevolking internet heeft, zoals Somalië, de Democratische Republiek Congo en Zuid-Soedan.

Hoewel deze percentages langzaamaan stijgen, is internet in een groot deel van Afrika erg duur. De kosten en lage internetsnelheid zijn voor veel mensen belangrijke redenen om niet te gaan freelancen, aangezien dat zich grotendeels online afspeelt.

Een gebrek aan betalingsopties

PayPal is één van de makkelijkste en veelvoorkomende manieren om betaald te worden als freelancer. Het bedrijf lijkt terughoudend te zijn in het volledig betreden van de Afrikaanse markt. Dit is voor Afrikaanse freelancers die proberen betaald te krijgen van hun cliënten een grote blokkade.

PayPal is actief in de meeste Afrikaanse landen, maar staat gebruikers in slechts 12 landen toe om betalingen te ontvangen. Gebruikers kunnen alleen geld versturen, zelfs in Nigeria, een land met één van de grootste economieën op het continent.

Dit betekent dat veel Afrikaanse freelancers geen betalingen kunnen ontvangen van internationale cliënten. Er zijn natuurlijk andere betaalmethodes, maar deze zijn niet altijd alom bekend en worden daardoor niet vertrouwd.

De toekomst van freelancen in Afrika

Hoewel er nog steeds barrières moeten worden overwonnen, groeit de freelancemarkt in Afrika en heeft deze veel potentie. McKinsey voorspelt dat online talent platforms flink zullen gaan groeien. Hoewel de freelancemarkt van Afrika hier maar een klein deel van uitmaakt, moet de Afrikaanse markt niet over het hoofd worden gezien. De bevolking is jong, snelgroeiend, en ontwikkelt snel op technologisch gebied.

[McKinsey predicts that by 2025, online talent platforms could add USD 2.7 trillion to global GBP, and increase employment by 72 million full-time equivalent positions.]

Bedrijven die met freelancers in Afrika werken moeten misschien iets meer tijd spenderen aan het zoeken van de beste betalings- en communicatieopties die voor iedereen werken. Maar door je open te stellen voor Afrikaanse freelancers krijg je toegang tot een grotendeels onbenutte talentenpool en geweldige resultaten behalen voor je bedrijf.