Duitsland: interesse in het starten als zelfstandige neemt af

De Duitse economie is zeer geavanceerd en de grootste in Europa. Op wereldschaal is het de vierde grootste. De top 5 export zijn voertuigen, machines, chemische goederen, elektronische producten en elektrische apparatuur.

Dit veronderstelt een hoge mate van ondernemendheid in het land. Toch tonen Duitsers steeds minder interesse om een bedrijf te starten of zelfstandige te worden. Het aantal adviesgesprekken starters bij de regionale Kamers van Koophandel en Koophandel met potentiële daalde in 2022 met 3% naar 154.785 ten opzichte van het jaar ervoor.

Het is het laagste niveau sinds het tellen begon in 2002, zegt de Duitse Kamer van Industrie en Handel (DIHK) vorige week in een online publicatie van Deutsche Welle. In 2010 waren er nog 431.000 adviesgesprekken. Ook na het einde van de coronapandemie was er geen opleving van starters in de horeca of retail in Duitsland. In vergelijking met het pre-crisisjaar 2019 was er zelfs een daling van het opstartoverleg over meer concrete projecten met maar liefst 42%.

Ook de lange termijn trend van new business is neerwaarts. Volgens het jaarlijkse DIHK-rapport hebben de afgelopen 13 jaar, met uitzondering van 2016 en 2019, steeds minder mensen van jaar tot jaar vragen gesteld over het starten van een bedrijf.

Wat weerhoudt Duitsers ervan om een bedrijf te starten?

DIHK-voorzitter Peter Adrian beschrijft deze trend als ‘een ernstige bedreiging’ voor de Duitse economie. “Veel mensen zijn onzeker en schrikken ervoor terug om de stap naar zelfstandig ondernemerschap te zetten”, zegt hij.

Ook is er sprake van demografische veranderingen in het land. Sinds 2020 gaan baby boomers massaal met pensioen en worden de plekken niet (tijdig) ingevuld. Buitenlands arbeidspotentieel zou hierin iets kunnen betekenen, ware het niet dat de regering strenge eisen stelt aan hun kwalificaties. De roep om versoepeling neemt dan ook toe.

Naast demografische veranderingen ziet de DIHK ook onzekere randvoorwaarden voor oprichters als oorzaak. Adrian roept politici op om gerichte prikkels te geven, zodat ‘meer mensen blij zouden zijn om weer een bedrijf te starten.’