“Toelating zonder handhaving gaat niet werken”

In mijn omgeving in Amsterdam geldt sinds kort op veel wegen een maximumsnelheid van 30 km per uur. Belangrijk voor de verkeersveiligheid. Twee maanden later valt op dat goedwillende verkeersdeelnemers zich netjes aan de nieuwe regel houden. De aso’s in het verkeer vliegen je evenwel nog steeds aan alle kanten voorbij. De nieuwe regel wordt nauwelijks gehandhaafd.

Ik moest hieraan denken toen ik het kritische advies van het Adviescollege Toetsing Regeldruk over het toelatingsstelsel (Wtta) las. Hun boodschap is duidelijk: misstanden en kwaadwillende aso’s pak je aan door beter te handhaven, niet door meer regels. De ATR slaat wat mij betreft de spijker op zijn kop.

Begrijp me goed. De ABU ondersteunt het nieuwe toelatingsstelsel op hoofdlijnen. Wij zijn namelijk voor (nieuwe) regels die bijdragen aan meer kwaliteit in de uitzendbranche, mits de regels ook daadwerkelijk uitvoerbaar, proportioneel en handhaafbaar zijn.

Het kan wat ons betreft dus niet zo zijn dat bonafide ondernemingen te maken krijgen met strengere regels en forse extra lastendruk, terwijl de ‘aso’s in de markt’ zich aan deze nieuwe regels kunnen blijven onttrekken. Dat ondermijnt de effectiviteit én het draagvlak van het nieuwe stelsel.

En daar wringt wat ons betreft de schoen. Door gebrek aan inspectiecapaciteit dreigen in de eerste jaren duizenden uitzendondernemingen ongecontroleerd toegelaten te moeten worden. Lees: ongehinderd aan het ‘uitzendverkeer’ blijven deelnemen. Een valse start met grote gevolgen. Maar ook het publieke overheidstoezicht schiet, zelfs met de uitbreiding van 90fte voor de NLA, nog ernstig tekort.

Wat te doen? De Tweede Kamer is begonnen met de behandeling van het wetsvoorstel Toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten (Wtta). Wij roepen de Kamerleden op om kritisch te kijken naar de uitvoering en de handhaafbaarheid van het toelatingsstelsel. Daarvoor hebben wij drie suggesties.

Als eerste: verplicht inleners om bij de controle op de jaarrekening middels een ‘uitbestedingsverklaring’ aan te tonen dat ze samenwerken met toegelaten uitzenders. Meer ogen, in dit geval van accountants, vergroten de pakkans.

Voer een lik-op-stukbeleid, waarbij ondernemingen waarvan de toelating is ingetrokken of opgezegd standaard binnen drie maanden ‘bezoek’ ontvangen van de Arbeidsinspectie.

Tot slot: neem meer inspecteurs aan en geef ze instrumenten waarmee malafide ondernemers snel en permanent van de markt kunnen worden geweerd. Een bestuursrechtelijk bestuursverbod is zo’n instrument.

Als ABU staan wij voor een goed gereguleerde uitzendmarkt. Het toelatingsstelsel kan daaraan bijdragen, maar zonder handhaving gaat het niet werken. Dat zien we helaas in Amsterdam.