"Exploring the future of work & the freelance economy"
SLUIT MENU

Aantal schijnzelfstandigen bij ministerie van Financiën toegenomen

Het aantal schijnzelfstandigen bij het ministerie van Financiën is het afgelopen jaar niet gedaald, ondanks alle goede voornemens, maar gestegen. Het gaat nu om ruim duizend schijnzelfstandigen. Dit blijkt uit een rapport van de Algemene Rekenkamer. Bij de Belastingdienst is wel een lichte daling te merken.

Bij het ministerie van Financiën zijn steeds meer schijnzelfstandigen werkzaam. In totaal is het aantal opgelopen tot ruim duizend bij het ministerie als geheel (dus inclusief uitvoeringsorganisaties zoals de Belastingdienst). Dat blijkt uit een recent verantwoordingsonderzoek van de Algemene Rekenkamer. Dat is opmerkelijk, aangezien het ministerie vorig jaar nog een taskforce oprichtte om het percentage schijnzelfstandigen te verminderen. 

Uit een vergelijkbaar onderzoek van de Algemene Rekenkamer vorig jaar bleek dat er in totaal 600 gevallen van schijnzelfstandigheid waren bij de Belastingdienst en Toeslagen. De Belastingdienst vond in 2022 de inhuur van externen noodzakelijk om de continuïteit van de bedrijfsvoering niet in gevaar te brengen.

Speciale taskforce

Na het onderzoek van vorig jaar, richtte het ministerie van Financiën een speciale taskforce op om te beoordelen welke inhuurkrachten in werkelijkheid schijnzelfstandig zijn en om schijnzelfstandigheid tegen te gaan. Voor het onderzoek gebruikte de Algemene Rekenkamer de criteria van het ministerie zelf.

Bij de Belastingdienst wel een daling

Bij De Belastingdienst is echter een lichte daling te bespeuren. Veel dienstonderdelen van de Belastingdienst hebben het aantal schijnzelfstandigen fors teruggebracht, bij enkelen zijn helemaal geen schijnzelfstandigen meer werkzaam.

Daartegenover staat wel dat de afdeling Informatievoorziening juist weer meer schijnzelfstandigen heeft ingehuurd, 240 in totaal. Ook het aantal accountants dat de Auditdienst Rijk heeft ingehuurd die feitelijk schijnzelfstandigen zijn, is hoog. Bij Toeslagen gaat het zelfs om een ruime verdubbeling. In verband met de afwikkeling van de Toeslagenaffaire wordt echter veel extern personeel ingehuurd.

Vruchteloze oplossingen

Na het vorige rapport, richtte het ministerie een taskforce op om schijnzelfstandigheid in het vizier te krijgen en op te lossen. Maar de acties om ingehuurde schijnzelfstandigen in dienst te laten treden, zijn echter vooralsnog vrijwel vruchteloos gebleken. Van alle schijnzelfstandigen die een bod kregen om in dienst te komen, heeft er slechts één dit aanbod geaccepteerd.

De reden die de zzp’ers gaven om niet in dienst te komen, is vooral dat het zzp’erschap vooralsnog financieel interessanter is dan een dienstverband. De zekerheid van een dienstverband compenseert deze hoge verdiensten niet. De Algemene Rekenkamer maakt zich daarover zorgen en vraagt zich af of het functiegebouw van de Rijksoverheid het departement niet belemmert om een concurrerend loonaanbod te doen en of het Rijk personeel met specialistische kennis wel goed genoeg aan zich kan binden. 

Andere ministeries geen goed zicht op schijnzelfstandigheid

De Algemene Rekenkamer heeft niet de indruk dat andere ministeries goed zicht hebben op schijnzelfstandigheid, zoals het ministerie van Financiën dat wel heeft. Daarbij speelt het ministerie van Financiën geen ‘interdepartementale rol’ als het gaat om het zicht krijgen op de inhuur van schijnzelfstandigen. 

De Algemene Rekenkamer dringt aan op verscherpte regels om schijnzelfstandigheid te voorkomen. Zolang de regels uitblijven en het Rijk zelf schijnzelfstandigen inhuurt, kan de Belastingdienst de handhaving van schijnzelfstandigheid niet geloofwaardig uitvoeren.

“We vinden het geen feestje waard als het handhavingsmoratorium in 2026 zijn 10-jarig jubileum beleeft. Ook langer uitstel belemmert de geloofwaardigheid van de Belastingdienst in de uitvoering. Wij vertrouwen erop dat de belastinginspecteur ook de schijnzelfstandigheid bij het Rijk zelf corrigeert.”

5 reacties op dit bericht

  1. Verbeter de wereld en begin bij jezelf.

    Of

    Als je ergens een mening over hebt, geef dan eerst zelf het goede voorbeeld.

    Of

    Je kunt niet regels uitvoeren als je er zelf niet naar handelt.

  2. Bij de overheid werken zeer veel zzp,ers. Algemeen bekend. Ook dat deze volgend de nieuwe regels allemaal in dienst zouden moeten.

    Overigens kun je het jezelf afvragen wat het probleem is. De oplossing zou eerder in het afbouwen van allerlei aftrekposten moeten komen, of compleet afbouwen. Zodat zzp,ers uit hun eigen en belangrijk niet allemaal tegelijk overstappen. Vervolgens andere aftrekposten er voor in de plaats waar bijna geen schijnzelfstandige gebruik van kan maken. In combinatie met een minimum tarief voor zzp. Want met het huidige personeelstekort gaat een deel ook niet meer het werk in loondienst doen wat ze eerst wel deden. Dat zal in sommige sectoren grote tekorten veroorzaken. Sterker nog sommige sectoren dreigen niet eens meer te kunnen functioneren. Maar ja als men dat niet aan ziet komen….

    Het is totaal onverantwoord als zzp massaal er mee stoppen en dat zal financieel en maatschappelijk grote gevolgen hebben.

  3. Het ligt maar net aan je definitie van “schijnzelfstandigen”. Voor de rekenkamer is kennelijk iedereen die als zelfstandige voor een departement werkt en daarvoor betaald wordt een schijnzelfstandige. Ik wens de overheid derhalve ook heel veel succes met het oplossen van de enorme problemen die ze hebben zonder inzet van deze ZZP’ers. In dienst komen zullen de meesten sowieso niet doen, dan maar een uitkering. Good luck!

  4. In de totale overheid overstromen de ZZP’ers de burelen, dit is ook niet zo vreemd ook aan de ene kant wordt een ambtenaar er uitgegooid wegen overbodigheid of dat ze te duur zijn aan de andere kant wordt die zelfde ambtenaar via een omweg weer aangenomen. Voordeel voor de overheid geen pensioen, geen andere voorzieningen etc. maar we kunnen de “oud” medewerker nog wel van een goed salaris voorzien. De rekenkamer schrijft elk jaar bijna het zelfde rapport dus het zal wel. Wat me vooral stoort is dat deze zelfde overheid (maar ook de politiek) ondernemers (waaronder dus ook de ZZP’ers) aan alle kanten probeert te knechten en zwart loopt te maken maar dat in principe gelet op de aantallen ZZP’ers die gehele overheid nodig blijkt te hebben mooi weer lopen te spelen. Mijn grootvader als als spreekwoord: Je zal altijd overreden worden door een strontkar nooit door een rijtuig.