Goede compliance creëert ondernemersvrijheid

Het valt me al een tijdlang op. Praktisch elke uitzending van het 8 uur journaal handelt over zaken die de overheid door nieuwe wetgeving of methoden van handhaving wil verbieden, verplichten of terugdringen. In de wereld van wonen, recreëren, gezondheid en ook werken, spelen de overheid of haar uitvoeringsorganisaties een steeds grotere rol.

Op zichzelf heeft de overheid vaak goede of minimaal verdedigbare argumenten om de veelheid en complexiteit van de wet- en regelgeving op te voeren. Maar ondertussen groeien er ook zeer legitieme bezwaren tegen de ontstane onontwarbare kluwen aan regels.

Onze overheid, en dus ons hele land, zit in een uitvoeringscrisis.

Allereerst constateren we tegelijk dat de uitvoeringsorganisaties in ons land hun taken nauwelijks meer aankunnen. Organisaties als de Belastingdienst, het UWV en vele andere diensten lopen regelmatig vast in de uitvoering en zijn dan vervolgens jaren bezig om dat  weer recht te trekken. Aan die processen wordt heel veel publiek geld besteed, zonder dat dat een garantie op succes lijkt te zijn.  De voorbeelden zijn inmiddels talrijk en meer dan bekend. 

Nog veel langer doorgaan op dit spoor, zal onafwendbaar deregulering en echte hervorming noodzakelijk maken. Tot nu toe constateer ik in Den Haag, en al helemaal in de polder, dat er nog onvoldoende reflectie is op dit gebied. Onze overheid, en dus ons hele land, zit in een uitvoeringscrisis en ik besef dat het woord crisis tegenwoordig veel en gemakkelijk wordt gebruikt.

Burgers, professionals en ondernemers ervaren steeds minder ruimte en vrijheid en stapje voor stapje pikken ze dit nauwelijks meer.

Op de tweede plaats is er een groeiende groep burgers die het geleidelijk wegvallen van hun vrijheden als zeer onaangenaam ervaart. Ze voelen zich onbegrepen door de overheid, ze voelen zich gewantrouwd door de overheid en ze voelen zich boos op de overheid. De tegenwerping dat we met elkaar toch in een gaaf, rijk en luxe land leven, lijkt die boosheid steeds minder goed weg te nemen. Burgers, professionals en ondernemers ervaren steeds minder ruimte en vrijheid en stapje voor stapje pikken ze dit nauwelijks meer, ook niet als de ‘kooi’ van goud is.

In de wereld van werk spelen deze tendensen al evenzeer. Werkgevers worden behandeld als organisaties die hun maatschappelijke verantwoordelijkheid niet nemen. Professionals worden niet vertrouwd en aan een soort bureaucratisch spreadsheet-regime onderworpen en werknemers worden gezien als individuen die tegen wil en dank bescherming nodig hebben zonder al te veel rekening te houden met wat ze zelf willen. Deze uitgangspunten en dit narratief leiden tot een enorme bulk aan regelgeving die de mensen bijna de lust ontneemt om de broodnodige bijdrage aan onze samenleving te leveren.

Daarnaast is het vanzelfsprekend van belang dat je als werkgever/intermediair/opdrachtgever en als ondernemer aan de wetgeving voldoet.

Ondertussen is het daarom wachten tot de wal het schip zal keren en er effectiever en eigentijdser met de behoefte aan regulering zal worden omgegaan. Daarnaast is het vanzelfsprekend van belang dat je als werkgever/intermediair/opdrachtgever en als ondernemer aan de wetgeving voldoet, zodat je je op je vak en/of je ondernemerschap kunt richten. Want daarin ligt meestal de maatschappelijke meerwaarde. 

Wij merken dat werkgevers, intermediairs en ondernemers steeds vaker onze hulp vragen bij het compliant houden van hun organisaties. Daarbij speelt vaak de uitdaging om de interne en externe toetsing aan wet- en regelgeving een onderdeel te maken van de ondernemingsstrategie en planningscyclus. Op zo’n manier komt compliance in elke planperiode terug, zodat het niet meer als een hinderlijke onderbreking van het ondernemersbestaan zal worden ervaren.