Met 1 jaar wachttijd wordt de BAZ onuitvoerbaar

Door deze wachttijd gaan tien- of wellicht honderdduizenden zzp’ers nog voordat de wachttijd voorbij is een beroep doen op het UWV, terwijl die nu al compleet vastloopt op de bijna 900.000 arbeidsongeschikte werknemers en bovendien niet de plicht heeft om je te helpen voordat de wachttijd voorbij is. U staat achter in de rij, zzp’er!

Met andere woorden: bij de totstandkoming van dit wetsvoorstel (5 jaar geleden bedacht rond het Pensioenakkoord) is onvoldoende rekening gehouden met de huidige problemen bij het UWV, de krapte op de arbeidsmarkt en het oplopende langdurig verzuim door met name stress gerelateerde klachten.

• Lees ook: Verplichte aov voor zelfstandigen: maximaal 195 euro per maand met een opt-out

Een zzp’er is werkgever van zichzelf

Door zzp’ers te behandelen als werkgevers, en dus zelf verantwoordelijk te maken voor het voorkomen van uitval en re-integratie in de eerste 2 jaar van ziekte, neemt de druk op het UWV aanzienlijk af. Bovendien voorkomen we dat zzp’ers met wie het even wat minder gaat, achterover gaan leunen om daarna terug te kunnen vallen op de BAZ. Door zzp’ers gelijk te trekken met werkgevers voorkomen we dat. En ja, dat betekent dus ook dat zzp’ers zelf verantwoordelijk worden voor hun inkomen (loondoorbetaling) bij ziekte in die eerste twee jaar en hun re-integratie. 

Schenkkringen, aanvullende verzekering of een financiële buffer

Er zijn voldoende mogelijkheden om op terug te vallen. De meeste schenkkringen geven toegang tot arbeidsgerelateerde zorg én inkomen. Bovendien kunnen zzp’ers voor de eerste twee jaar ook een aanvullende verzekering afsluiten of zelf de hulp inroepen van een arbodienst. Maar natuurlijk kunnen zzp’ers er ook voor kiezen om zelf het financiële risico af te gaan dekken. Sowieso is een financiële buffer een goed idee. Het helpt de zzp’er als het om andere redenen dan ziekte tegenzit en het helpt de zzp’er aan een betere pensioenopbouw. Een zzp’er moet in staat zijn een afweging te maken of men het financiële risico aan kan of niet. Zo’n afweging zou onderdeel van het ondernemersplan moeten zijn. En ook (of juist) als er niets geregeld is, ga je er alles aan doen om terug aan het werk te komen.

Het is algemeen bekend dat goede begeleiding vanaf de eerste ziektedag (ook, of juist bij burn-out of stress) gaat voorkomen dat uitval lang gaat duren. Zonder begeleiding is de kans groot dat de uitval leidt tot langdurige arbeidsongeschiktheid van meerdere jaren. Dit is bij zzp’ers niet anders dan bij werknemers, weten wij bij SharePeople. Met goede begeleiding en preventie brengen we het arbeidsongeschiktheidspercentage substantieel naar beneden en vergroten we de duurzame inzetbaarheid van onze zzp’ers. Niet alleen fijn voor de zzp’er zelf, maar voor de gehele arbeidsmarkt. Immers,‘eens een zzp’er’ betekent niet ‘voor altijd een zzp’er’.

Terugkeer naar eigen arbeid vaker mogelijk binnen 2 jaar

Er zijn nog meer nadelen aan een wachttijd van slechts één jaar. Hoe bepaal je bijvoorbeeld of je je wel of niet moet melden bij het UWV? Moet bijvoorbeeld iemand met een hernia die 6 maanden dreigt te duren dan al begeleid worden naar ander werk? Hoe zit dat met een timmerman die een complexe beenbreuk krijgt, maar prima vooruitzicht heeft op herstel? Kortom, een langere wachttijd verlaagt het aantal te beoordelen zieken aanzienlijk. Ziekten die langer dan een jaar duren zijn uitzonderlijker en leiden vaker tot blijvende arbeidsongeschiktheid. Bij een wachttijd van twee jaar kan de zzp’er veel beter een inschatting (laten) maken of terugkeer naar eigen arbeid haalbaar gaat zijn of dat er een duur, tijdrovend en onzeker traject naar passende arbeid moet worden opgestart. 

VBAR maakt uitvoerbaarheid BAZ nog complexer

Er is steeds meer draagvlak om uiteindelijk te komen tot een stelsel voor alle werkenden. En het nu al gelijktrekken van de wachttijd voor zzp’ers met de loondoorbetaling voor werkgevers maakt dat uitvoerbaarder. De arbeidsmarkt wordt – ook door de recent aangekondigde VBAR – nog meer fluïde.  Tijdelijke contracten van bijvoorbeeld een half jaar zullen steeds gebruikelijker worden. En zzp’ers combineren het ondernemerschap met (of wisselen het steeds vaker tijdelijk in voor) een vaste baan. Laten we dat vooral blijven stimuleren, want dat heeft de huidige krappe arbeidsmarkt hard nodig.

• Lees ook: Reacties op verplichte aov voor zzp’ers: ‘Deze wet is niet meer dan een melkkoe voor de overheid’