"Exploring the future of work & the freelance economy"
SLUIT MENU

Als zzp-en niet meer mag, wat dan wel?

Vanaf 1 januari 2025 zal de Wet DBA gehandhaafd worden. Veel opdrachten zullen niet meer toegankelijk zijn voor zelfstandigen. Dat stelt zzp’ers, zzp-bemiddelaars en opdrachtgevers voor een grote uitdaging. Maar die zijn niet onoverkomelijk. Er zijn alternatieven, stelt arbeidsmarktspecialist Stef Witteveen (W&RK advies) in zijn blog voor ZiPconomy.

Er is heel veel gaande op onze arbeidsmarkt met betrekking tot het inhuren van zzp’ers. De aanstaande opheffing van het handhavingsmoratorium door de Belastingdienst leidt ertoe dat inleners van zelfstandigen zich opnieuw oriënteren op de fiscale en arbeidsrechtelijke risico’s van een opdrachtgever. Voorlopig heeft dit als consequentie dat een groeiend aantal opdrachten niet meer toegankelijk is voor zelfstandigen. Het begon bij grotere inleners, maar het verspreid zich intussen naar een zeer groot deel van de opdrachtenmarkt. In de gezondheidszorg, het onderwijs, de bouw maar ook bij lokale en centrale overheden, uitvoeringsorganisaties, financiële dienstverleners, energiebedrijven, mediabedrijven, bedrijven in de luchtvaart en industriële bedrijven neemt het aantal opdrachten dat toegankelijk is voor zelfstandigen snel af.

Toegang tot zp’ers verliezen

Vanuit de positie van de opdrachtgevers is dit zeer begrijpelijk. Sinds de invoering van de Wet DBA (afschaffing van de VAR) zijn opdrachtgevers (mede)verantwoordelijk voor de werksituatie. Juist deze feitelijke werksituatie is bepalend voor het al dan niet bestaan van een arbeidsovereenkomst tussen opdrachtgever of intermediair en opdrachtnemer (zzp’er) met alle bijbehorende risico’s. Een groeiend probleem voor opdrachtgevers is dat ze de toegang tot een deel van de schaarse zelfstandig professionals verliezen. Telkens blijkt dat zelfstandigen lang niet allemaal bereid zijn om in een dienstverband te stappen. 

Vormen van dienstverband

Voor de zelfstandig professional is lang niet altijd duidelijk waarom opdrachten niet openstaan voor zzp’ers. Ze voelen zich dan beknot in hun vrijheden en mogelijkheden en in feite is dat ook zo. Een deel van hen wordt serieus beperkt in het kunnen voeren van eigen regie, terwijl dat juist is waaraan veel professionals in deze tijd behoefte hebben. Indien een opdracht niet toegankelijk is voor een zelfstandige dan kan de opdracht eigenlijk alleen worden uitgevoerd vanuit een arbeidsrechtelijk dienstverband. Van een dergelijk dienstverband bestaan verschillende typen. Het is afhankelijk van de specifieke omstandigheden welke vorm het beste past. Onder meer zaken als verdiencapaciteit, externen beleid inlener en de gewenste ruimte voor het voeren van eigen regie zijn dan medebepalend. Overigens heeft de professional bij alle vormen van dienstverband recht op sociale zekerheid.
Drie bestaande vormen zijn:

  1. Een dienstverband bij de opdrachtgever op basis van BW 7:610
  2. Een dienstverband bij een intermediair op basis van BW 7:690/692 (payroll, uitzend, detachering)
  3. Een dienstverband bij een Declarabele Uren BV (DUBV)

Elk van deze vormen heeft voor- en nadelen en het is afhankelijk van iemands persoonlijke omstandigheden welke het beste past. Laat je daarom goed voorlichten over de consequenties van je keuze.

Uitdaging zzp-bemiddelaars

Ook zzp bemiddelaars hebben een flinke uitdaging. Hoe moeten ze nu omgaan met de nieuwe situatie? Als ze de binding met ‘hun’ professionals in stand willen houden zullen ze minimaal een zorgvuldig informatie en communicatie traject moeten organiseren. Het is onafwendbaar dat ze daarbij soms ook slecht of ongewenst nieuws moeten brengen en natuurlijk verwachten de klanten en professionals dat je als leverancier goed kunt uitleggen waarom iets niet meer mag of juist verplicht is en wat dan de mogelijke alternatieven zijn.

Lees ook: Het einde van het handhavingsmoratorium op schijnzelfstandigheid is in zicht: wat nu?

Stef heeft in zijn loopbaan ervaring opgedaan met aangelegenheden van de arbeidsmarkt in binnen- en buitenland. De carrière van Stef is begonnen bij IKEA en Allied Breweries, daarna heeft hij als CEO bij o.a. Randstad België/Luxemburg, Randstad USA en CED Europe jarenlang gewerkt in de uitzend- en outsourcingssector. Momenteel is Stef Algemeen Directeur van Uniforce Solutions B.V. (www.uniforce.nl ) en Partner van W&RK advies. Bekijk alle berichten van Stef Witteveen

16 reacties op dit bericht

  1. Als zelfstandig consultant ondersteun ik bedrijven met raad en daad bij complexe veranderingstrajecten. De onduidelijkheid bij de beoordeling van de arbeidsrelatie die ik heb met mijn klanten, kost mij werk en inkomen. Mijn klanten zijn vaak organisaties die onder streng operationeel en financieel toezicht staan. Zij zijn gedwongen om risico en onzekerheid zoveel mogelijk te ondervangen. Een ervan is om niet meer in zee te gaan met kleine zelfstandigen, maar deskundigheid in te huren bij de grotere consultancybureaus waar medewerkers in vaste dienst zijn. Zo schaadt de overheid mijn concurrentiepositie. En dat terwijl het hele probleem rond schijnzelfstandigheid eenvoudig kan worden opgelost met een beoordeling op basis van een minimumtarief.

      • 2x modaal delen door urencriterium. Afgerond 72 euro per uur. Zo.. opgelost. Lastig hè Den Haag?

        • Fair pay en fair practice moet dan ook toegepast op de cultuursector en elders. Alleen met een minimumtarief lukt het niet: is al een keer met Koolmees mislukt. Oplossingen zouden voor de hele markt zijn, alleen dan is het duurzaam.

  2. 31 jaar geleden begonnen als ZZP met 1 opdrachtgever, inmiddels uitgegroeid tot een bedrijf van 160 mensen, laten we uitkijken dat niet alle creativiteit wordt gekild alleen maar omdat de overheid meer belasting wil ontvangen, laten ze daar dan eerlijk over zijn in plaats van al deze onzin. En als dit dan al het doel is dan de arbeid wetgeving versoepelenen, geen 2 jaar doorbetaling meer bij ziekte maar terug naar de oude ziekte wet, ontslag recht versoepelen en belasting op werken in loondienst omlaag zodat mensen meer overhouden.

    Maar voorlopig wordt er veel schade nu al aangericht, en dit terwijl er nog zo weinig mensen werken, 9,5 miljoen onderhouden 5,7 miljoen mensen zonder inkomen uit arbeid, en 1,5 miljoen doen dit als ZZPer, blijf daarvanaf!

    • Jammer dat een artikel hier gebruikt wordt als reclame voor Uniforce, dit artikel is een van wc-eend.

      In 2018 en 2019 hebben ze de rechtszaken verloren en daardoor kunnen geen zekerheid geven aan zzp’ers. Dit kan niemand zolang er geen nieuwe jurisprudentie of wetgeving is.

      Jammer dat deze onduidelijkheid weer aangegrepen wordt om over onze rug geld te verdienen met concepten die aan alle kanten rammelen.

  3. Ik ben in loondienst met 10 Euro en kreeg voor hetzelfde werk als zzpr 34,50 per uur een AOV en ZW verzekering afgesloten! En bedrijfsverzekeringen!
    Ik heb immidels 12 opdrachtgevers en moet gaan uitbesteden aan ander zzprs
    Waardoor een BV starten de volgende stap wordt.
    Volgens mij is de bedoeling van ondernemen dat je uiteindelijk kansen creëert voor jou en anderen op de arbeidsmarkt…
    Maar als zie hoe er over zzprs wordt gesproken en gepubliceerd ! In negatieve zin! Dan zeg dat is onterecht!!!
    Als 1,2 miljoen zzprs ermee stoppen dan ben ik benieuwd hoe men dat gat gaat opvullen???
    Er wordt gezegd dat de koopkracht dit jaar gestegen is , mededankzij zzprs…
    AOV en pensioen en ZW en bedrijfsverzekeringen dat zou verplicht kunnen worden dan zijn zzprs ook gedekt en is dat onderwerp ook van tafel af.

  4. Een titel die weer leidt tot nog meer stemmingmakerij van de media.
    Ben ik dan echt een van de weinigen die zich hier aan ergert.
    Er is helemaal geen sprake van dat zzp-en niet meer zou mogen, dus hou op met dit negatieve gedoe.

  5. Het probleem is ontstaan omdat de GO zonodig boven de wet wil staan en elke vorm van arbeidsverhoudingen wip blijven controleren en zo goed koop mogelijk willen inkopen. Een zzp’r moet zich tegenwoordig verhuren voor
    € 35,00 en dit bedrag is een schijn bedrag gezien de lasten zowel zakelijk als privé in het gedrang hiermee komen te staan. De migratie heeft er voor gezorgd dat de markt kapot is gemaakt omdat er vanuit de werving en selectie bureaus veel strategische zetten zijn gedaan op het schaakbord waarin de zzp’r schaakmat is gezet. De opdrachtgever wordt bang gemaakt door jurisprudentie waardoor het direct werken met een zzp’r een risico vormt. Zo wordt het concept verkocht aan de opdrachtgever door de partijen die vervolgens een zzp’r uitzenden voor
    € 65,00 en de grootste winst hiermee opstrijken. Je bent alleen zzp’r als het gaat om aansprakelijkheid want dan heb je plotseling niet meer de baas boven je staan want dan wordt je wel aangesproken op je zelfstandigheid. Maar als je zelf je tijden wil bepalen en of je het werk wil uitvoeren naar eigen inzicht dan krijg je te horen. Nee dat wordt niet geoorloofd je hebt je te houden aan ons werkgeversbeleid. Het is de opdrachtgever en alle tussenpartijen die alles kapot maken in dit land. Want iedereen wil alleen maar winst en meer winst voor niks doen. Slavenvolk in stand houden in het mom van zelfstandigheid terwijl in de praktijk gewoon sprake is van verkapte loondienst bij heel veel bedrijven. Alleen deze bedrijven hebben voldoende raadsheren en raadsvrouwen in huis om dit tijdig op te merken en de zzp’r die voor een hongerloon moet werken is zijn of haar opdracht kwijt. Ik ben werkzaam geweest voor de rijksoverheid en het is het bedrijfsleven die zich boven alle wetten stelt, zoals altijd. Het zijn narcistische werkgevers die opgewonden raken van hun macht en controle posities en hier heel veel misbruik van maken.

  6. “Een dienstverband bij een Declarabele Uren BV (DUBV)” dit komt een beetje over als ‘Wij van WC eend adviseren WC eend’, terwijl volgens mij de belastingdienst deze constructie ook niet accepteert.

  7. jaag de zelfstandige maar in een payroll constructie: het zal alleen maar duurder worden voor de opdrachtgever !

  8. Maar wat is nu eigenlijk de wettelijk vastgelegde definitie van zzp’er?
    Daar kan geen jurist fatsoenlijk antwoord op geven.
    De eenmanszaak is wettelijk vastgelegd als ondernemingsvorm.

  9. Je mag altijd ondernemen van de EU, dus deze situatie komt er niet. Tolken en vertalers bij de rechtbank zijn wettelijk verplicht om zzp’er te zijn. Die worden nu door bemiddelaars uitgekleed waardoor ze sneller de sector verlaten. En onze rechtssysteem is al zwaar onder druk.

  10. Tot mijn verrassing is bovenstaand artikel erg veel gelezen en uit enkele reacties maak ik op dat de beschreven situatie op onze arbeidsmarkt ook boosheid teweeg brengt. Die boosheid kan ik goed begrijpen. De overheid probeert immers voor de tweede keer de Wet DBA te handhaven terwijl de politiek al eerder heeft aangegeven dat deze wet aan vervanging toe is. De verwachting is dan ook dat de opheffing van het handhavingsmoratorium in 2025 tot veel rechtszaken gaat leiden. Klip en klaar is alles zeker niet en dat zou je voor een soepele werking van de arbeidsmarkt wel verwachten en hopen.
    In mijn artikel worden overigens geen adviezen uitgebracht. Dat kan ik ook niet in dit stadium omdat het heel erg van de specifieke omstandigheden, wensen en voorkeuren afhangt welk alternatief bij iemand past. Die vrije keuze is van belang omdat elk van de alternatieven voor- en nadelen kent.