Arbeidsongeschiktheidsverzekeringen zzp’ers en zelfstandigen. Een overzicht standpunten politieke partijen rond dit zzp-dossier.

Een overzicht van visies en meningen rond het wel of niet verplicht stellen van een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen.

(zie dit overzicht voor actuele artikelen over dit onderwerp)

Werknemers zijn via hun werkgever verzekerd voor arbeidsongeschiktheid. Zowel kort durende arbeidsongeschiktheid (het griepje) tot langdurig of zelfs permanente arbeidsongeschiktheid.

Zelfstandigen hebben zo’n verzekering niet automatisch, maar kunnen zelf een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) afsluiten bij een private verzekeraar. Een groot deel van de zelfstandigen doet dat echter niet. Niet nodig, te duur, argwaan tegen verzekeraars zijn zo wat aanleidingen daarvoor.

Voor diverse politieke partijen om dit aanleiding om te pleiten voor een (gedeeltelijke) verplichtstelling van een AOV voor zelfstandigen.

Argumenten voorstanders verplichte AOV

• Een sociaal stelsel werkt alleen op basis van collectiviteit. Wanneer zelfstandigen daar niet aan mee hoeven doen, verdwijnt het collectieve draagvlak.
• Doordat werknemers wel verzekerd zijn en zzp’ers niet, ontstaat er een onterecht concurrentievoordeel op basis van kosten (een voordeel dat vaak niet naar de zzp’ers gaat maar naar de opdrachtgever).
• Soms moet je mensen met een beetje dwang tegen zichzelf in bescherming nemen (ook de veiligheidsgordel in auto’s is ooit verplicht gesteld).
• De maatschappij mag niet opdraaien voor de gevolgen van het feit dat veel zelfstandigen niet verzekerd zijn en mogelijk in de bijstand terecht komen.
• Fiscale voordelen voor zzp’ers zijn bedoeld zodat ze zich verzekeren. Dan mag je ze ook verplichten om dat daadwerkelijk te doen.
• Een sociaal stelsel werkt alleen op basis van collectiviteit. Wanneer zelfstandigen daar niet aan mee hoeven doen, verdwijnt het collectieve draagvlak.

Argumenten tegenstanders van verplichte AOV

• Een zelfstandige is ondernemer, die kan en wil zijn eigen keuzes maken en daar de verantwoordelijkheid over nemen.
• Zelfstandigen hebben vaak andere financiële buffers, waardoor een verzekering niet nodig hoeft te zijn.
• Een AOV is voor zelfstandigen onevenredig duur en maakt het starters te lastig om te beginnen.
• Veel zelfstandigen hebben ook andere inkomsten en/of partner die in geval van nood financiële klappen kan opvangen.
• Er was een collectieve regeling voor arbeidsongeschiktheid voor zelfstandigen (de WAZ), die is niet voor niets opgeheven, de uitvoering was te complex.

Standpunten politieke partijen AOV

(indien vermeld in het partijprogramma. Volgorde op basis van lijstnummer Tweede Kamerverkiezingen 2017) 

1	VVD	Geen verplichte verzekering.
2	PvdA	Verplichte basisverzekering arbeidsongeschiktheid voor alle werkenden (met een uitkering van maximaal 70% van het minimumloon)
3	PVV	–
4	SP	Verplichte basisverzekering arbeidsongeschiktheid voor alle werkenden (zzp deelnemen aan WIA)
5	CDA	Verplichte basisverzekering arbeidsongeschiktheid voor alle werkenden.
6	D66	Collectieve (publieke) basisverzekering + acceptatieplicht, maar niet verplicht.
7	CU	Verplichte basisverzekering arbeidsongeschiktheid voor alle werkenden.
8	GL	Verplichte basisverzekering arbeidsongeschiktheid voor alle werkenden, met een uitkering van maximaal 70% van het minimumloon. Voor zzp’ers wordt deze betaald door overheid (maar geen MKB vrijstelling meer voor zzp).
9	SGP	–
10	PvdD	Collectieve (publieke) basisverzekering, maar niet verplicht.
11	50Plus	–
14	Denk	Verplichte basisverzekering arbeidsongeschiktheid voor alle werkenden (met een uitkering van maximaal 70% van het minimumloon)
16	FvD	Geen verplichte verzekering