Een overzicht – uit 2016 (!) – van visies en meningen rond eventueel hervormen van de zelfstandigenaftrek en andere fiscale voorzieningen voor zelfstandigen.
De fiscale verschillen tussen zelfstandigen en werknemers moet kleiner. Daar zijn veel beleidsadviseurs het wel over eens. Met name bij inkomens/omzetten onder modaal heeft het feit dat zelfstandigen dan geen belasting hoeven te betalen een ‘ontwrichtende werking’ en werken de fiscale voorzieningen als ‘perverse prikkels’, om wat uitspraken van die beleidsadviseurs te parafraseren.
Actueel:
In het regeerakkoord Rutte III (2017) werd al aangekondigd dat de zelfstandigenaftrek op termijn alleen nog tegen het basis belastingtarief kan worden afgetrokken. Lees hier
In augustus 2019 lekte plannen van uit om het bedrag van de zelfstandigenaftrek in 10 jaar tijd af te bouwen van een aftrekpost van € 7.280 naar € 5.000. Lees hier.
In het regeerakkoord Rutte IV (2021) is afgesproken dat de zelfstandigen verder en versnelt wordt afgebouwd: zie hier.
Zelfstandigen en hun vertegenwoordigers kijken daar natuurlijk heel anders naar. Ze zijn fel tegen elke vorm van hervorming. Voor hen zijn de aftrekposten een noodzakelijke compensatie voor het ondernemersrisico dat ze lopen en is het nodig om bijvoorbeeld verzekeringen te kunnen afsluiten .
Het valt niet te ontkennen dat een flinke groep zelfstandigen niet zonder de fiscale voordelen kan. Wat overigens zowel als argument gebruikt wordt voor de voorstanders van hervorming (‘gesubsidieerd ondernemerschap’) als tegenstanders (‘hervorming is doodsteek goedwillende ondernemers’)
Kortom: de zelfstandigenaftrek (en andere fiscale voorzieningen voor zzp’ers) zijn een van de heetste en ingewikkeldste hangijzers van alle zzp-dossiers. Een overzicht en achtergronden.
Zelfstandig ondernemers die werken vanuit een eenmanszaak of een VOF (en dat doen de meeste zzp’ers) hebben recht op de zelfstandigenaftrek. Een vast bedrag (2016: 7.280). waarover ze geen belasting hoeven te betalen. Althans indien ze meer dan 1.225 uur per jaar aan hun onderneming besteden.
Ze hebben ook recht op de MBK vrijstelling. Startende zzp’ers kunnen dan ook nog een startersaftrek krijgen. En zo zijn er wel meer fiscale voorzieningen voor zelfstandigen.
De zelfstandigenaftrek is ooit als tijdelijke maatregel ingesteld om de inkomens van kleine zelfstandigen (denk aan winkeliers) te ondersteunen. “De inkomsten uit belastingen en premies voor de volksverzekeringen worden gedrukt doordat met de groei van het aantal zzp’ers, het gebruik van faciliteiten voor ondernemers meegroeit” zo scheef een ambtelijke werkgroep in het IBO-zzp rapport. Ze maakt ook deze grafiek, die ook zichtbaar maakt dat met name de fiscale gevolgen van de MKB vrijstelling flink gegroeid zijn.
De zelfstandigenaftrek is typisch zo’n regeling die niemand nu zou uitvinden, als hij er niet was. Althans dat vinden bijna alle politieke partijen als je ze het op de man/vrouw af vraagt.
Een hervorming is dan weer lastig. Om te beginnen electoraal gezien. Daarom wordt het weinig hardop over gepraat, maar toch laten de CPB doorrekeningen van de partijprogramma zien dat een aantal partijen forse plannen heeft
Maar de uitvoering levert dilemma’s op. Als je bijvoorbeeld het fiscale verschil tussen zzp’ers met lage tarieven en werknemers wilt verkleinen, dan raak je mogelijk juist de zelfstandigen die aftrek hard nodig hebben.
Toch zal het onderwerp van de fiscale voorzieningen zeer waarschijnlijk terug komen op de onderhandelingstafel van de formatie. In relatie tot een breder belastingherziening en/of in relatie tot andere herzieningen rond zzp’ers (bijv. door koppeling aan pensioenopbouw).
Dat de zelfstandigenaftrek nu alleen gaat naar (bijna) fulltime zzp’ers is –gezien het groeiend aantal parttime zelfstandigen – volgens sommigen niet meer van deze tijd.
(volgorde lijstnummers verkiezingen 2017)
Bron: Partijprogramma’s, verdiepende interviews redactie zzpkiest.nl en doorrekening CPB
En krijg onze nieuwsbrief, het ZiPmagazine, vooraankondigingen, korting, ZiPwhitepapers en ZiPrapporten… voor niets!
MELD JE AAN
