ZiPredactie 7 december 2015 7 reacties Print Inhuurmarktplaatsen en de nieuwe aanbestedingswet. Wordt het makkelijker of moeilijker?Maakt de nieuwe Europese aanbestedingsrichtlijnen het makkelijker om interimmer via marktplaatsen in te huren? Uiterlijk in april 2016 moet Nederland de nieuwe Europese aanbestedingsrichtlijnen voor overheden implementeren. Elektronisch aanbesteden wordt verplicht en ook alle communicatie en informatie-uitwisseling tussen aanbestedende diensten en ondernemers moet elektronisch gaan plaatsvinden. De nieuwe richtlijnen hebben gevolgen voor overheden die flexibel personeel inhuren. Wordt dat makkelijker of juist moeilijker? Maarten de Jong, advocaat bij Allen & Overy gaf daar op de inspiratiesessie ‘Grip op Inhuur’, georganiseerd door Yacht, een genuanceerd antwoord op. Vooral voor opdrachtgevers die nu met een zogenoemde marktplaats werken, een website waarop aanvragen voor tijdelijk personeel worden gepubliceerd, krijgen daarmee te maken. Veranderingen voor dynamische aankoopsystemen Onder de nieuwe richtlijnen verdwijnt het onderscheid tussen 2a- en 2b-diensten, wat kort gezegd betekent dat de inhuur van personeel (zowel zzp’ers als gedetacheerden of uitzendkrachten) al snel onder de aanbestedingsplicht valt. Zeker als je met een marktplaats werkt. De waarde van alle plaatsingen via een marktplaats moet namelijk bij elkaar opgeteld worden om te zien of je boven de drempelwaarde zit (134.000 euro per jaar voor centrale overheden en 207.000 euro voor decentrale overheden). Wanneer een opdrachtgever met een marktplaats er voor kiest om niet te werken met raamovereenkomsten waarbinnen een beperkt aantal leveranciers zijn gecontracteerd, dan worden ze verplicht om te werken met een Dynamisch Aankoop Systeem (DAS). Alle stappen rond de aanbesteding moeten digitaal verlopen. De meeste marktplaatssystemen voldoen op dit moment niet aan de eisen van een DAS. Veel inkoopprocedures moeten daarom met de nieuwe aanbestedingsrichtlijnen worden aangepast. Bij de DAS moeten leveranciers zich eerst vooraf aanmelden om mee te dingen naar nieuwe opdrachten. De verwachting is dat opdrachtgevers zwaardere voorselecties zullen inrichten dan bij de huidige marktplaatsen. De verplichting van een ‘indicatieve inschrijving’ verdwijnt. Daarnaast wordt de termijn waar binnen op aanvragen gereageerd mag worden korter. Zo wordt de termijn die leveranciers minimaal hebben om te reageren verkort van vijftien naar tien dagen. Dit sluit wat beter aan op de vaak aanwezige wens van opdrachtgevers om snel aan de slag te kunnen met bijvoorbeeld een zzp’er. Maar ook als leverancier of zzp’er weet je dus sneller waar je aan toe bent. Ook bij het werken met een DAS zijn en blijven er verplichtingen om achteraf te melden aan wie de aanbesteding is gegund en tegen welk tarief. De uitsluiting van leveranciers van een DAS mag alleen als dat gemotiveerd gebeurt. Daarbij is het wenselijk om informatie te geven over hoeveel inschrijvers er waren, wat de reden van de gunning aan de winnaar was en hoeveel opdrachten er in totaal geplaatst zijn. Belangrijke informatie die het proces via een DAS wat transparanter maakt. Wordt het nu makkelijker of moeilijker om met een marktplaats te werken? Er vanuit gaande dat leveranciers van de marktplaatssystemen de aanpassingen verwerken, vallen de implicaties wel mee. Een aantal aanpassingen betekent iets meer denken vanuit de leveranciers en de kandidaten, maar – zo werd al in een eerdere sessie geconcludeerd – dat is in een wat krappere arbeidsmarkt voor overheden toch al geen slecht idee. Alternatief: raamovereenkomsten Voor organisaties met een marktplaats die niet willen overstappen naar een DAS, blijft er de mogelijkheid om te werken met een beperkt aantal leveranciers waarmee raamovereenkomsten worden afgesloten. De keuze van die leveranciers moet vanzelfsprekend ook via een aanbesteding gebeuren. De plaatsing van opdrachten onder de raamcontractanten gebeurt vervolgens door middel van een mini-competitie tussen de geselecteerde leveranciers. De keuze voor een DAS of het werken met raamovereenkomsten hangt af van een aantal afwegingen, die losstaan van de nieuwe aanbestedingsrichtlijnen. Maarten de Jong zette ze overzichtelijk onder elkaar. Een variant hierop is de MSP, de managed service provider. Dit is een partij die namens een opdrachtgever de arbeidsmarkt aan flexibel personeel ontsluit en het gehele inhuurproces organiseert. De Jong legt uit dat wanneer de MSP zelf de contracten afsluit met het flexpersoneel, en dus de opdrachtgeversrol overneemt, de MSP-partij zich niet hoeft te houden aan de aanbestedingsregels. De MSP is immers een commerciële partij en geen overheid. Heeft de MSP echter slechts een coördinerende rol en blijft de overheidsinstantie contractueel de opdrachtgever richting haar leveranciers en de zzp’ers? Dan blijven de aanbestedingsrichtlijnen gewoon van kracht. Dit is de laatste van een serie artikelen naar aanleiding van de inspriratiesessie ‘Grip op Inhuur’, georganiseerd door Yacht. De andere artikelen uit deze serie zijn hier terug te lezen. aanbestedingswet, DAS, grip op inhuur, marktplaats Print Over de auteur Over ZiPredactie De ZiPredactie plaatst hier interviews en eigen artikelen. Daarnaast persberichten, aankondigingen of (met toestemming) overgenomen artikelen. (contact: info[AT]zipconomy.nl) Bekijk alle berichten van ZiPredactie
Zonder al te kritisch te willen zijn over de aannames cq inkoopoplossingen die in dit artikel zijn opgenomen zijn de volgende correcties wel op zijn plaats: Drempelbedragen De voorstellen aan de Tweede kamer voor de aanbestedingswet komen voort uit de omzetting van de Europese richtlijnen 2014/23 (concessie) 2014/24 (klassieke overheid) en 2014/25 (speciale sectoren) dienen voor 18 april te zijn omgezet naar nationale wetgeving (De nieuwe aanbestedingswet 2012 per 18 april 2016)). De komende wijzingen gaan over aanbestedingen boven de drempels. Inmiddels zijn de nieuwe drempelbedragen bekend gemaakt: Klassieke overheid / Rijk / Diensten en Leveringen: van 134 k naar 135 K Euro Klassieke overheid / Overig / Diensten en Leveringen van 207 naar 209 K Euro Speciale sectoren/ Diensten en Leveringen van 414 k naar 418 K Euro Werken en concessie van 5.186 K naar 5.255 K Euro Elektronisch aanbesteden De elektronische aanbestedingsplicht is vanuit Europa voorgeschreven per april 2018 voor Europese aanbestedingen, een eerder concept aanbestedingswet voorzag in de Nationale plicht per inwerkingtreding per 18 april 2016 voor Europese aanbestedingen. Dit voorstel heeft het niet gered in de versie die onlangs aan de tweede kamer is gestuurd. Daarin wordt voorgesteld de plicht tot elektronisch aanbesteden per juni 2017 op te leggen en voor overkoepelende inkooporganisaties per april 2017. Raamovereenkomsten Van belang is dat er een, drie of meer raamovereenkomsten kunnen worden gesloten, dus alles behalve twee! Daarnaast kunnen ook meerdere ZZP-ers succesvol inschrijven op (Europese) aanbestedingen. Het fenomeen minicompetities om te komen tot een fysieke opdracht, een nadere overeenkomst kan via een mini competitie (als dit ook is geregeld in de Raamovereenkomst) maar hoeft niet. Met vriendelijke groet, John Kauerz
Beste John, Dank voor je aanvullingen. Een aantal aanscherpingen die je aangeeft komen uit het wetsvoorstel dat nu naar de Tweede Kamer is gestuurd. De exacte bedragen waren nog niet bekend ten tijde van de presentatie waarop dit artikel is gebaseerd. Met betrekking tot de raamovereenkomst: In principe mogen ook ZZP’ers inschrijven op een raamovereenkomst, maar in de praktijk komt dat nog maar heel weinig voor. Of een mini-competitie verplicht is hangt af van de vraag of in de raamovereenkomst alle voorwaarden voor het plaatsen van de opdrachten zijn vastgelegd. Zo ja, dan kan voor de plaatsing worden gekozen voor een mini-competitie dan wel voor een andere objectieve methode. Zo nee, dan is een mini-competitie verplicht.
Het is vooral een gemiste kans van de overheid dat ze nalaat ten tijde van deze wetswijziging om de noodzakelijke en door leveranciers en zzp’ers zo gewenste verbeteringen op de nu al meer dan 100 verschillende inhuurmarktplaatsen tot stand te brengen. Denk aan het gebrek aan transparantie, de eenzijdige inhuurvoorwaarden, geen uniforme registratieprocedures, geen communicatiemogelijkheden, imagoproblemen en geen inzicht in of je vertrouwelijke gegevens goed worden beschermd. Met kleine aanpassingen van de wettekst, veel voorlichting, meer creativiteit en vooral ook luisteren naar de gebruikers van marktplaatsen is de huidige generatie marktplaatsen prima om te bouwen naar een win-winsituatie voor zowel aanbestedende diensten als voor leveranciers en zzp’ers. Minder op prijs, meer op kwaliteit, transparanter, innovatiever en warmer………..
Leuk dat je meldt dat opdrachtgevers verplicht blijven om achteraf te melden aan wie de aanbesteding is gegund en tegen welk tarief. Staat daar ook een datum bij. En wie handhaaft deze verplichting? Volgens mij zijn er weinig Opdrachtgevers die zich hier aan houden, en als ze zich er aan houden, dan doen ze dat maanden later, waardoor je er qua marktbeleving niets meer aan hebt. Alleen van de politie zie ik nog wel eens iets actueels langskomen.
Beste Frans, Er zijn inderdaad verschillen in hoe marktplaatsen hier mee omgaan. Ik heb vorig jaar een inventarisatie gemaakt van alle gunningen (om indicatie tarief te krijgen), dat overzicht kan je hier vinden (zie m.n. de link in dat artikel): http://www.zipconomy.nl/2014/05/interim-opdrachten-op-marktplaatsen-gemeenten-zelden-naar-zelfstandigen/ Hoe snel marktplaatsen publiceren, daar heb ik niet direct zicht op. Uit die ervaring weet ik wel dat veel marktplaatsen toch wel gunningen openbaar maken. Het zijn er alleen nog al wat, dus lastig bij te houden. Wie wel en wie niet. hangt vooral af van leverancier van de marktplaats tool. Op de marktplaatsen die beheerd worden door StaffingMS, Poolz en The Solutions Factory zijn de gunningen gemakkelijk te vinden, inclusief bedrag. Negometrix is een andere grote speler. Daar staan de gunningen niet (mogeiljk wel achter log-in, dat weet ik niet. zal het vragen). Flextender is daarna ook nog een organisatie die werkt voor veel gemeenten. Bij hen staan wel de gunningen, maar zonder tarief. Mind you: Flextender werkt als een marktplaats, maar is dat formeel niet. Het is een commerciele partij die in opdracht van een aantal gemeenten opdrachten in de markt zet. Zij zijn de contractpartij en de gunnende partij waar een raamovereenkomst mee is. Ze zijn derhalve ook niet verplicht om tarief openbaar te maken. Je vraag rond ‘handhaving’. Er is wel een marktplaats van de politie, maar geen marktplaatspolitie. Als marktpartij kan je altijd bezwaar maken en in beroep gaan. Praktijk is dat dat maar zelden gebeurt. Wat nog in dichts in de buurt komt is het comité van verontruste marktplaatsgebruikers (initiatief van Mark Bassie).
Bij de grote leveranciers van de marktplaats-platformen mis ik nog Nétive en CTM Solution. Overigens heeft het al dan niet publiceren van de gunningen meer te maken met de opdrachtgevers/de aanbestedende diensten. Die zijn verantwoordelijk en maken de keuzes wat er wordt gepubliceerd en wat niet. Het gunningstarief hoeft niet te worden gepubliceerd, maar het mag natuurlijk wel. Helaas gebeurt dat veel te weinig. In de praktijk is er veel te weinig transparantie, zo hebben we gemerkt bij het Comité van Marktplaatsgebruikers, waar nu 15 leveranciers en belangenbehartigers van leveranciers en zzp’ers bij zijn aangesloten. Klagen over markplaats-procedures kan tegenwoordig ook gratis en laagdrempelig bij het CvAe, het College van Aanbestedingsexperts. Er zijn al een paar uitspraken gedaan over marktplaats-procedures gedaan.
@Mark, dank voor de aanvulling. Terecht stel je dat de opdrachtgever verantwoordelijk is. Toch valt het op de verschillend die te zien zijn over wie gunningen publiceert en wie niet, en hoe dat gebeurt (wel/geen tarief) vooral afhangt van de leveranciers c.q. beheerder (derde partij).