"Exploring the future of work & the freelance economy"
SLUIT MENU

De netwerkorganisatie als samenwerkingsverband voor zp’ers

De business modellen van zelfstandige professionals zijn volop in ontwikkeling. Het werken in netwerken staat daarin vaak centraal. Karin Manuel over het hoe en waarom.

De business modellen van zelfstandige professionals zijn volop in ontwikkeling. Zelfstandige professionals zoeken elkaar meer op en doen meer klussen samen. In de samenwerkingsverbanden die ontstaan, behouden de deelnemende professionals hun zelfstandigheid en bundelen zij hun kwaliteiten om op basis daarvan samen waarde toe te voegen aan een opdrachtgever.

Netwerken

Dergelijke samenwerkingsverbanden van zelfstandige professionals zijn te duiden als samenwerkingsgerichte netwerken. Dat zijn netwerken van individuele zelfstandige professionals die vanuit een professionele grondslag met elkaar afstemmen en samenwerken om gezamenlijk een bepaald resultaat met een hoog kwaliteitsniveau neer te zetten. Kenmerkend voor dergelijke netwerken is dat de zelfstandige professionals die er deel van uitmaken institutioneel een gelijke positie hebben.

Degene met het klantcontact staat vaak in het hart van het netwerk. Hij ‘stuurt’ van daaruit de samenwerking van elk van de overige zelfstandige professionals binnen het netwerk aan door kwaliteitseisen te stellen, de voortgang te bewaken, het contact met de klant te onderhouden, het proces af te stemmen en voorbeeldgedrag te laten zien. De zelfstandige professional met het klantcontact fungeert derhalve veelal als stuwende kracht voor de samenwerking tussen elk van de overige zelfstandige professionals binnen het netwerk.

Dilemma tussen ‘zelf’ en ‘samen’

Multidisciplinaire samenwerking, waarbij de verschillende expertises van zelfstandige professionals samensmelten tot één geheel, wordt bij uitstek de werkwijze van succesvolle zelfstandige professionals. Het staat namelijk garant voor een integraal antwoord op de klantbehoefte. De zelfstandige professionals die een samenwerkingsverband vormen, staan samen voor het behalen, behouden en uitbouwen van hun (collectieve) succes.

Het dilemma tussen ‘zelf’ en ‘samen’ is daarbij continu aan de orde. Het is een kwestie van belangenafweging. Loyaliteit speelt daarin een belangrijke rol. Het impliceert trouw en is gebaseerd op het mechanisme van (wederzijds) vertrouwen. Dat vertrouwen begint met geloof van de zelfstandige professional in de toegevoegde waarde en het succes van het samenwerkingsverband. Ook het psychologische contract tussen de samenwerkende zelfstandige professionals is van belang. Wat zijn de wederzijdse verwachtingen van de input en de uitkomsten of resultaten? Alleen bij een match van de wederzijdse verwachtingen heeft een verband van samenwerkende zelfstandige professionals kans van slagen.

Netwerk van netwerken

Voor veel zelfstandige professionals is het niet vreemd om tegelijkertijd deel uit te maken van meer dan één samenwerkingsverband. Dat maakt het werken spannend, leerzaam, rijk aan (nieuwe) ervaringen, adrenaline-verhogend en uitermate vormend. Keerzijde ervan is een zeer druk bestaan met het risico dat de agenda wordt bepaald door anderen. Hoe de samenwerkingsverbanden van zelfstandige professionals eruit zien, illustreert de volgende afbeelding.

kaart zp'ers
samenwerkingsverbanden van Zelfstandige professionals

 

Een zelfstandige professional die de samenwerking zoekt met één of meer andere zelfstandige professionals vormt met hen een samenwerkingsverband (1). Samen maken ze deel uit van een netwerk (2), waar ook collega zelfstandige professionals en ondernemingen (3 en 4) deel van uit maken. Zij (3 en 4) kunnen samenwerkingsverbanden hebben met anderen buiten dat netwerk (5 en 6 etc.), waar ook weer verschillende zelfstandigen en organisaties deel van kunnen uitmaken (a, b, c…).

Op deze wijze zit de zelfstandige professional in een netwerk van netwerken. Vaak is dat niet voor de eeuwigheid, maar voor de duur van één of meer projecten. Op enig moment lossen netwerken zich weer op en komen daar nieuwe netwerken voor in de plaats, die op dat moment opportuun zijn voor de zelfstandige professional.

Juridische vormen

Verdergaande samenwerkingsverbanden groeien al snel uit tot een maatschap of een vennootschap onder firma. Ook is het niet ondenkbaar dat ze zelfs uitgroeien tot organisatievormen met rechtspersoonlijkheid, zoals de naamloze-, de besloten vennootschap of de coöperatie, met alle juridische rechten en plichten van dien. Binnen bepaalde beroepsgroepen is het al decennia lang gebruikelijk om in de vorm van een maatschap, vennootschap of coöperatie met elkaar te werken. Denk hierbij aan advocaten, financiële deskundigen, artsen etc. Ook zelfstandige professionals verbinden zich met elkaar en zoeken naar vormen waarin ze hun idealen zo goed mogelijk kunnen waarmaken. De netwerkorganisatie leent zich daar goed voor.

De inhoud van deze blog is gebaseerd op het boek ‘Dansend naar de toekomst. Perspectief voor werkgevend en zelfstandig professioneel Nederland’ van R. Lenssen en K. Manuel (2014).

Dr. mr. K.A.H. Manuel heeft vanaf 1999 verschillende rollen vervuld bij diverse organisaties. Zij is in 2013 gepromoveerd op het organiseren en managen van succes in de muziek business. Sinds 2012 is Karin verbonden aan het NCOI en heeft zij een adviesbureau op het gebied van de ontwikkeling van organisaties en mensen en hoe die met elkaar te verbinden. Bekijk alle berichten van Karin Manuel

6 reacties op dit bericht

  1. Een herkenbaar verhaal! Zelf maak ik al een aantal jaren met acht AMC-collega’s deel uit van zo’n netwerk, het Employer Brand Netwerk (http://www.employerbrand-netwerk.nl), opgezet als flexibel alternatief voor traditionele(re) aanbieders (inclusief de hier genoemde “toegang tot het netwerk van het netwerk”). Voor ons is het netwerk echter ook een belangrijk middel om kennis te delen (zoals met onze Business Breakfasts of de jaarlijkse ‘Employer Stories’). Niet alleen omdat we vinden dat onze gezamenlijke expertise het waard is om te verspreiden, maar ook omdat een netwerk dat alleen een zakelijk doel heeft, risico’s loopt in de persoonlijke sfeer. Je hoeft maar naar de onderlinge oorlogen in een willekeurige artsenmaatschap te kijken om te zien dat dat aspect niet onderbelicht mag blijven.

  2. Inderdaad een herkenbaar verhaal! en een goed verhaal c.q. een pleidooi voor samenwerken. En toch kun je je afvragen: waarom werken zo weinig ZP’s (Zelfstandige Professionals) samen. Mijn c.q. onze ervaring is dat zolang een ZP’er het ‘goed’ doet, hij/zij zijn/haar zelfstandigheid niet wil opgeven. Om een aantal redenen. Weinig mensen realiseren zich hoed kwetsbaar ze zijn door solitair te werken. Rij je tegen een boom, dan heeft niet alleen de opdrachtgever een probleem, maar je ‘bedrijf’ en je nabestaanden ook. Je bedrijf is op slag letterlijk waardeloos. Door samenwerking creëer je waardegroei.Een andere reden is dat veel ZP’ers bang zijn tekort te komen in een samenwerkingsverband. Een derde reden is m.i. dat mensen elkaar niet vertrouwen of dat mensen die een keer een ‘blauwtje’ hebben gelopen met een partner nooit meer willen samenwerken. Dat is inherent aan het leven, ben ik bang.
    Ik werk sedert een aantal jaren met een aantal ex-Syntens collegae in De Associatie. We zijn daardoor in beeld gekomen bij opdrachtgevers en vullen elkaar uitstekend aan. Het is plezierig en heel goed voor je eigen permanente ontwikkeling, denk aan intervisie,om met andere professionals samen te werken. De uitdrukking is bekend, maar niet minder waar: alleen ben je sneller, samen kom je verder.

    • Karin Manuel, mijn complimenten: een uitstekend verhaal. Ik ben je er dankbaar voor. Hetzelfde geldt voor Annemarie Stel en John Boersma, twee wezenlijk waardevolle reacties, wat mij betreft. Op het verhaal van John wil ik graag inhoudelijk reageren, vanuit spiritueel perspectief.

      Natuurlijk speelt er angst in het levenspel. Ook angst wil ervaren worden. Ook angst wil zich wezenlijk gezien weten, liefst voortdurend nu. Wij mensen zijn heus niet uniek in deze behoefte. Die wezenlijke behoefte geldt voor iedereen en alles in de relativiteit/dualiteit. Het ‘iedereen en alles’ dat tegelijk het ondeelbaar ene absolute/nonduale is: het ondeelbaar ene wezen dat leeft en zichzelf ervaart aan de manifestatie van iedereen en alles. Het wezen dat zich creatief volledig uitleeft als feestganger, tijdens het gelukzalige feest van verschil en verscheidenheid.

      Wij goddelijke mens-vorm (manifestatie van het wezen, i.c. in mens-vorm) zijn bewust aanwezig in een creatief-zijn-gebeuren. Daarin komt liefde voorbij, maar ook angst. Zolang we de angst in onszelf aandacht blijven geven, er energie in blijven stoppen, voeden we de angst. Iets dat gevoed wordt, dat groeit. Hetzelfde principe geldt voor liefde. Het wezen kan er volkomen vrij-willig voor kiezen om vanaf nu, voortdurend nu, uitsluitend nog voluit liefdevol te gaan leven. Het is heel simpel: je doet het onvoorwaardelijk, of je doet het/dat niet. Alles wat je verkiest te doen heeft consequenties. Kies je ervoor om vanuit angst te leven, dan ga je je verzetten tegen dat wat (er) creatief-is-gebeurt. Dan ervaar je lijden, mentale pijn en meer ellende. Dat is echter volkomen onnodig. Je bent immers volkomen vrij om ervoor te kiezen om vanuit liefde te leven. Liefde kent geen angst, geen lijden, geen psychische pijn en geen andere ellende, anders dan wat er voorbij komt en zich even gezien wil weten. Liefde geeft er verder voeding aan, verzet zich er niet tegen, want het is veel effectiever en efficiënter om liefde aan te pakken op de ontstane situatie. Liefde gaat niet schelden als het net gaat regenen op het moment dat je weg weg. Liefde pakt laarzen en een paraplu!

      Zou de keuze voor liefde leven worden afgedwongen of opgelegd, dan zal ego dat niet accepteren. Dat is heel begrijpelijk, want voluit liefde leven is ego’s dood. Ego hangt het krankzinnig makende geloof aan dat een wezen dat ondeelbaar één is, zich kan afscheiden van zichzelf. Dat kan natuurlijk uitsluitend in een droom. Maar bedenk wel: het wezen is altijd wakker, ook als het droomt. Het is zich volkomen bewust dat het droomt. En dat is precies wat wij mensen ook ervaren als wij dromen. Wat een ontdekking, hè? Wij beseffen namelijk dat wij dromen. Maar we geloven collectief dat dromen bedrog zijn. Wie verzint zoiets eigenlijk? Ego is een keigoed in ego’s werk!

      Ieder ego moet zielsgraag bereid zijn om te sterven. Het gaat enkel om de bereidheid, niet om het sterven zelf. Het ego-loze wezen ervaart ego in zichzelf. Door de creatie van ego kan het wezen in zichzelf een wereld van verschil en verscheidenheid ervaren. Door een ego te dromen kan het wezen leven in afgescheidenheid.

      In ego’s wereldje kunnen zich problemen voordoen. Problemen, levensvragen, alles wat er verschijnt in ego’s wereldje wil zich uitsluitend even gezien weten. Iedereen mag voor zichzelf beslissen er wel of geen aandacht aan te geven, het wel of juist niet te voeden en te doen groeien. Het soms zelfs zo groot te laten worden, dat het wezen in de droom uit balans lijkt te raken: individueel, collectief, mondiaal, universeel. In werkelijkheid is de balans onverstoorbaar, onveranderlijk. Het is balans zelf die aan het balanceren is in de relatieve droom.

      Ieder individu (iedere manifestatie van het wezen) creëert voor zichzelf een eigen werkelijkheid, waarin individuele en collectieve keuzes worden gemaakt. Als een individueel ego ervoor kiest om voluit liefde te gaan leven, creëert dat ego een wezenlijk innovatieve werkelijkheid: het herinnert zich wie/wat het is die/dat droomt! Naarmate meer ego’s vrij-willig voor liefde kiezen, herstelt zich moeiteloos makkelijk een perfecte werkelijkheid. Want die paradijselijk perfecte dagelijkse werkelijkheid is ie al, voortdurend nu. Het is de absolute werkelijkheid (de werkelijkheid zonder tegendeel) waarin de relatieve werkelijkheid (de droom) verschijnt. Zo is het altijd al geweest en zo zal het altijd zijn. Tot oneindig ver voorbij ego’s excarnatie uit ego’s lichaam, dat wat wij heel beangstigend onze fysieke dood noemden. Nu hoeft dat niet meer!

      Een ieder die tot hier gekomen is, heet ik van harte welkom in een heel nieuw leven. Laten we van 2016 een jaar maken waarin we mondiaal wezenlijke vrede (her)vinden en waarin we liefdevol samenleven (wonen, werken, leren, leven) en vooral samen liefde leren excelleren. Want daar krijg je enorm veel energie van. In plaats van de aarde (een kosmisch unieke prachtplek) nog verder energetisch uit te putten, kunnen we haar nu liefdevol voeden met onze energie. Iedereen die en alles wat zich wezenlijk gezien weet, die herstelt zichzelf (= natuurlijk genezen!). Probeer het zelf, maak het tot een ervaringsweten en vertel het gerust aan iedereen die dit weten wil. Hoe meer zielen, hoe meer vreugde!

      En nu is het tijd voor een kop koffie!

      Een liefdevolle dag gewenst en een hartelijke groet,
      Peter van Leerdam

  3. Dank je wel Karin. Goed verwoord en inderdaad heel herkenbaar. Het valt niet mee om de juiste vorm en de juiste mensen die bij die vorm passen te vinden. Ik heb de afgelopen jaren honderden zzp-ers gesproken (zakelijke dienstverlening management/ICT) en geëxperimenteerd met verschillende samenwerkingsvormen. Ik merk dat veel zzp-ers zich graag aansluiten bij een netwerk, maar inderdaad moeite hebben hun zelfstandigheid en ogenschijnlijke onafhankelijkheid op te geven. Ze kunnen echter vaak moeilijk verwoorden wat ze dan opgeven en blijven steken in “het is een gevoel”. Ze hebben vaak lang nagedacht over de stap naar zelfstandig ondernemerschap en lang gepuzzeld met de naam en een logo. Dat betekent veel voor ze.

    Ik geloof erin dat zzp-ers (ik noem ze liever freelancers = vrije ridders) in mijn wereld van de zakelijke dienstverlening echt veel sterker staan wanneer ze acteren vanuit een netwerkorganisatie. Een netwerkorganisatie met een sterk merk en netwerk. Samen ondernemen noem ik dat. Samen één naam uitdragen zonder je zelfstandigheid en onafhankelijkheid te verliezen. In zo’n netwerk kun je alles ondernemen wat je ook alleen kunt doen, alleen samen sta je zoveel sterker. Mijn advies is om een duidelijke keuze te maken voor een niche (herkenbaarheid in de markt) en van te voren heel duidelijk te bepalen welk profiel professional bij de netwerkorganisatie past en waar je dat op toetst.

    Binnen onze organisatie KAPTIJN introduceren we elkaar in elkaars netwerk, stimuleren we elkaars ondernemerschap, delen we kennis tijdens maandbijeenkomsten, nodigen we sprekers uit, organiseren we events en borrels. Samen ondernemen is leuk, dus maak de netwerkorganisatie leuk. Met een mooie lokatie, goed eten en drinken en natuurlijk fijne mensen. In een goede netwerkorganisatie draait het om vertrouwen en gunnen en dan verdwijnen zorgen over onafhankelijkheid als sneeuw voor de winterzon van 2016.

    PS De nieuwe definitieve website is bijna klaar :-).

    Hartelijke groet, Martijn de Vrij (Ondernemende vrije ridder)

  4. Complimenten Karin, wat een duidelijk en herkenbaar verhaal over multidisciplinaire, samenwerkingsgerichte netwerken van zzp-ers.

    Ik wil er graag aan toevoegen dat naast de juridische vorm en vertrouwen tussen de partners, werkelijk effectief grensoverstijgend samenwerken inzet en competenties vraagt van alle deelnemers, en dat er bovendien een juiste balans moet zijn tussen inhoud, systemen & belangen. Ik gebruik daarvoor een windmolen als metafoor. Op mijn website staat een uitwerking daarvan, neem gerust een kijkje.

  5. Ik vind zowel dit stuk van Karin als ook jullie reacties stuk voor stuk zinvol. Toch vraag ik me af of jullie in de door jullie genoemde voorbeelden
    – KAPTIJN-, DE ASSOCIATIE en anderen – ook de verdere juridische, financiële en fiscale consequenties van het zelfstandig werken in jullie netwerkverband delen.
    Ik heb een bedrijf als COACH, Counselor en Consultant en een bedrijf in Budgetbeheer. Ik denk ik dan aan diverse, in onze, nauw aan de zorg verwante beroepsgroep, verplichtingen zoals: – tuchtrecht; – klachtenprocedure, privacywetgeving, dossiervorming, bedrijfs- en beroepsaansprakelijkheidverzekering.
    Hebben jullie die allemaal individueel of zijn die gedeeld in en over het netwerk? Of “doen jullie daar helemaal niet aan?”
    Ben uiterst benieuwd naar jullie antwoorden, alvast bij voorbaat bedankt!
    Fabienne Blocq, BLOCQ BUDGETBEHEER & BEWINDVOERING.