KvK onderzoekt effect Wet DBA: 1 op 5 zzp’er merkt afname. Onzekerheid opdrachtgevers neemt toe.

Onderzoek KvK: Opdrachtgevers zijn door de Wet DBA onzeker geworden over het inhuren van zzp’ers. Ze zetten vaker payroll- of uitzendconstructie in. Bijna 1 op de 5 zzp’ers zegt meegemaakt te hebben dan een opdrachtgever liever geen zzp’er meer inhuurt.

Opdrachtgevers zijn door de Wet DBA onzeker geworden over het inhuren van zzp’ers. Steeds vaker vragen ze zzp’ers vaker om hun werk te doen in een payroll- of uitzendconstructie. Bijna 1 op de 5 zzp’ers die ‘eigen arbeid’ verrichten zegt meegemaakt te hebben dan een opdrachtgever liever geen zzp’er meer inhuurt.

Dat zijn een paar conclusies over de effecten van de Wet DBA uit het rapport Zzp’ers en hun opdrachten, dat de Kamer van Koophandel (KvK) vandaag publiceert. De KvK deed medio december 2016 onderzoek in hun Ondernemerspanel. Dus nadat Staatssecretaris Wiebes aankondigde de Wet DBA voorlopig niet te handhaven.

Opdrachtgevers onzekerder

Bijna een vijfde (18%) van de zzp’ers heeft in het afgelopen jaar vaker dan het jaar ervoor meegemaakt dat een opdrachtgever liever geen zzp’ers meer inhuurt. Ze lopen vaker tegen opdrachtgevers aan die alleen nog maar willen werken via een tussenpartij, zoals een bemiddelaar, een payrollbedrijf of een uitzendbureau .

18% van de zzp’ers ‘eigen arbeid’ heeft in het afgelopen jaar vaker meegemaakt dat opdrachtgevers liever geen zzp’ers meer inhuren ten opzichte van het jaar ervoor.
15% loopt tegen opdracht opdrachtgevers aan die alleen nog maar willen werken via een tussenpartij (15%).
10% geeft aan dat opdrachtgevers vaker hebben gevraagd om via een bemiddelaar te werken, 10% via een payroll bedrijf en 7% via een uitzendbureau.

Staatssecretaris Wiebes hoopt dat met zijn toezegging dat de Wet DBA voorlopig niet gehandhaafd wordt, dat de koudwatervrees bij opdrachtgevers afneemt. Er lijken nog weinig signalen dat dat ook daadwerkelijk gebeurt. “Helaas laten deze cijfers zien dat de problemen voor zzp’ers door de Wet DBA nog allerminst achter de rug zijn”, zo reageert Steven van Weyenberg (D66) op de cijfers van de KvK.

Gebruik modelovereenkomsten

Van de zelfstandige professionals heeft 79% in het verleden wel eens een VAR-verklaring aangevraagd. 21% heeft dit nog nooit gedaan, omdat ze de VAR niet nodig hadden om te laten zien dat ze zelfstandig ondernemer zijn. De situatie na de invoering van de wet DBA ziet er als volgt uit.

Van degenen die in het verleden weleens een VAR-verklaring hadden aangevraagd, gebruikt 28% nu een modelovereenkomst, een vijfde is er nog mee bezig (8%) of is het van plan (12%), 35% gaat dat alleen doen als opdrachtgevers er om vragen. De rest (17%) is het niet van plan.
Van de groep ondernemers die nooit een VAR-verklaring heeft aangevraagd geeft bijna de helft aan niet van plan te zijn om een modelovereenkomst te gaan gebruiken.
Opvallend is dat een kwart van de ondernemers die nooit een VAR-verklaring heeft aangevraagd, nu wel gebruik maakt (13%) of gebruik wil maken (7%) van een modelovereenkomst of nog bezig is om er een op te stellen (5%).

Meer opdrachtgevers

De cijfers over de effecten van de Wet DBA staan in een breder rapport van de KvK over hoe zelfstandigen aan hun opdrachten komen. Zelfstandige professionals bieden vooral eigen arbeid, kennis en vaardigheden aan bedrijven en hun opdrachtgevers aan, tegen een vooraf afgesproken vergoeding, meestal een uur- of dagtarief (in het onderzoek worden ze ‘zzp’ers eigen arbeid’ genoemd). Het gaat om ruim 77% van alle zzp’ers.

Ondernemers hebben vaak minimaal één grote opdrachtgever en enkele kleinere opdrachtgevers ernaast.

95% van de zelfstandige professionals heeft meer dan één opdrachtgever.
33% heeft zelfs meer dan 10 opdrachtgevers.
Gemiddeld besteden deze zzp’ers 41% van hun tijd aan de grootste opdrachtgever.
Ondernemers met 2 tot 5 opdrachtgevers besteden gemiddeld 56% van hun tijd aan de grootste opdrachtgever, voor ondernemers met 6 tot 10 opdrachtgevers is dit 37%.
De zelfstandige professionals met meer dan 10 opdrachtgevers besteden gemiddeld 20% van de tijd aan de grootste opdrachtgever.

Uit het onderzoek blijkt ook dat meer dan 90% van deze zzp’ers zich ondernemer voelt, weet welke eisen de Belastingdienst stelt aan ondernemerschap en denkt dat ze aan deze eisen voldoen.

Verkrijgen van opdrachten

Bijna drie op de tien zelfstandige professionals gaan nooit op zoek naar nieuwe opdrachten omdat opdrachtgevers hen benaderen (20%) of omdat zij al genoeg opdrachtgevers hebben (8%). Bijna een kwart (23%) van deze zzp’ers gaat alleen op zoek naar nieuwe opdrachten als dat noodzakelijk is. Bijna een derde (31%) besteedt er regelmatig aandacht aan en 14% zoekt continu naar nieuwe opdrachten. 3% neemt alleen opdrachten aan via een tussenpersoon, waardoor ze zelf niet op zoek hoeven naar nieuwe opdrachten.

Bij het vinden van nieuwe opdrachten spelen het formele netwerk (83%) en eerdere tevreden klanten (74%) de grootste rol, gevolgd door collega-ondernemers (48%), het informele netwerk van familie en vrienden (43%) en sociale media (41%).

Het volledige KvK rapport: Zzp’ers en hun opdrachten

Tijdens de ZiPconomy/Werf& WebinarWeek geeft Tjako Streekland a.s. donderdag een gratis webinar met als titel: ZZP’ers bestaan niet! Welke ondernemers kunt u als opdrachtgever (nog) wel inhuren? Zie hier voor meer info en aanmelding