Marktplaats inhuur personeel, in hoeverre is dat een Dynamisch Aankoop Systeem (DAS)?

Marktplaatsen die overheden gebruiken om op een digitale manier aan interim professionals te komen, die kennen we sinds een aantal jaar. Met de aanscherping Europese aanbestedingsregels is het digitaal aanbesteden – via een dynamisch aankoop systeem – verplicht. Maar in hoeverre kan voor inhuur van personeel zo maar een DAS ingezet worden? Die vraag wierp Mark Bassie (Flex-Beheer) vanuit het Comité van Marktplaatsgebruikers op tijdens een kennissessie, georganiseerd door de bureaus Omniplan en Neuf & Associates.  Hij lichtte zijn twijfel toe in een interview.  

“Vanuit mijn rol als adviseur in de flexbranche viel mij zeven jaar geleden op, dat er steeds meer inhuur-marktplaatsen bij kwamen,” zegt Bassie. “Ik ben die trend gaan volgen en zag jaar in jaar uit een behoorlijke groei van het fenomeen. Het leek me aanvankelijk een mooie oplossing voor kleine marktpartijen, maar inmiddels is hier toch meer over te zeggen. In hoeverre doet het recht aan de selectie van professionals en in hoeverre is het gebruik van een marktplaats door leveranciers en zzp’ers proportioneel met het doel, de inhuur van personeel?

Een DAS is een aanbestedingsprocedure voor ‘gangbare producten of diensten’. Sommige juristen zien de inhuur van personeel als een gangbaar ‘product’; voor de inhuur van elke kandidaat volg je via een digitale marktplaats steeds hetzelfde proces, dus is het gangbaar. Anderen zeggen: nee, het gaat om unieke mensen en unieke opdrachten, daarom is er telkens specificatie nodig waardoor het per definitie niet een gangbaar product is. In deze visie is het gebruik van een DAS voor inhuur van personeel dus niet toegestaan.

Het UWV laat zelfs meer dan 10.000 leveranciers toe op de eigen marktplaats. Is dat proportioneel?

En daarnaast: Is het proportioneel om de ingeschreven leveranciers en zzp’ers te confronteren met eisen die qua omvang of zwaarte niet in verhouding staan tot de gevraagde dienst of het product? Er is een stroming die vindt, dat het onevenwichtig is, wanneer een marktplaats in principe vele honderden leveranciers een aanbod laat doen voor een naar verhouding kleine opdracht.

Er staan op elke marktplaats duizenden bureaus en zzp’ers geregistreerd als potentiële leverancier. Het UWV laat zelfs meer dan 10.000 leveranciers toe op de eigen marktplaats. Is dat proportioneel? In hoeverre is er dan nog sprake van transparantie en verdoe je daarmee niet de tijd en energie van partijen die al hard moeten werken om hun opdrachten binnen te halen?

Het College van Aanbestedingsexperts heeft inmiddels een aantal uitspraken gedaan over het gebruik van marktplaatsen. De uitvoeringspraktijk past zich echter moeizaam aan. Een klacht indienen over een marktplaatsprocedure kost een paar weken. De opdracht is dan al gegund en gestart. Wie heeft tijd, zin en geld om bij een rechter te procederen? En wie van de leveranciers kan achter de schermen van een marktplaats kijken wat er werkelijk gebeurt om zijn gelijk aan te tonen?

Een DAS is bedoeld om de drempel voor mededinging tussen leveranciers (bureaus of zzp’ers) te verlagen. Daar horen geen rekeningen bij van de overheid.

Een ander punt is dat de Aanbestedingswet stelt dat de overheid die gebruik maakt van een Dynamisch Aankoopsysteem geen kosten in rekening mag brengen aan de ingeschreven ondernemers. Een DAS is bedoeld om de drempel voor mededinging tussen leveranciers (bureaus of zzp’ers) te verlagen. Daar horen geen rekeningen bij van de overheid.

Opmerkelijk is dan dat de marktplaatsen van onder meer Flextender een fee in rekening brengen bij de winnende leveranciers. Flextender is een commercieel bedrijf, een marktmeester die namens aanbestedende diensten bij het gebruik van de marktplaats uitgebreide service biedt aan de leveranciers. De medewerkers van de desk zijn telefonisch bereikbaar voor toelichting bij opdrachten. En zij doen hun best zoveel mogelijk inzicht te geven in de redenen van afwijzing. Dat pleit voor hen. Maar is berekening van een fee aan de winnende leveranciers nu in strijd met de wet of niet?”

Tekst: Hinke Wever (Flexnieuws)