Peter Boerman 14 juli 2017 3 reacties Print SP schreeuwt moord en brand over externe inhuur overheid. Maar hoe erg is het nou echt?‘Wéér meer externe adviseurs voor overheid’, kopte het AD vanmorgen. Maar hoe groot is het probleem nou werkelijk?‘Schokkend’, noemt SP-Kamerlid Ronald van Raak het AD-onderzoek, waaruit blijkt dat overheden steeds meer uitgeven aan externe inhuur. Want, voegt hij toe: ‘Externe consultants, adviseurs en managers zijn heel duur.’ Veel duurder dan ambtenaren in vaste dienst, wil hij maar zeggen. Maar de vraag is: is dat wel zo? En is die conclusie op basis van de AD-cijfers eigenlijk wel te trekken? Veel op één hoop gegooid De werkelijkheid zit, zoals zo vaak, wel weer wat ingewikkelder in elkaar. Want er worden weer een hoop dingen op één hoop gegooid als het om ‘externen’ gaat. Het beeld ontstaat al snel van de ‘draaideur-ambtenaar’, die zelf ontslag neemt en zich vervolgens voor een vorstelijk tarief weer laat inhuren. Of van de dure organisatieadviseur in maatpak, die voor veel geld een rapport voor in de bureaula komt produceren. Is een uitzendkracht een ‘dure consultant’? Maar gaat het ook werkelijk om zulke goedbetaalde adviseurs? Nee, joh. Alle cijfers die de krant heeft kunnen we hier niet nalopen. Maar nemen we bijvoorbeeld de recent uitgebrachte Personeelsmonitor van de gemeenten erbij, en de nuance wordt al wel snel duidelijk. Want wat lezen we hier dat verstaan wordt onder externe inhuur? Bijvoorbeeld ook: payrollers en uitzendkrachten. Die twee zijn zelfs veruit het meest gebruikt, gevolgd door gedetacheerden. Aan uitzendkrachten wordt bij de gemeenten zelfs ruim twee derde van de totale som aan externe inhuur besteed. En bij ‘uitzendkracht’ stellen dan weer een stuk minder mensen zich een dure consultant in maatpak voor… Dat is toch eerder iemand die bij piek en ziek een handje meehelpt, in plaats van die ‘heel dure consultant, adviseur en manager’, over wie Ronald van Raak het heeft. Driedubbele boodschap voor gemeenten Doen die uitzendkrachten dan geen werk dat ook ambtenaren in vaste dienst zouden moeten doen? Moeten die gemeenten daarvoor geen extra mensen zoeken? Misschien. Maar dat extra mensen zoeken doen die gemeenten dan ook wel, zo blijkt. De instroom stijgt sterk. Maar dan nog. Er zijn namelijk ook heel veel vacatures, die niet zomaar te vervullen zijn. En er zijn ook veel taken bijgekomen. Vind je het gek dat dan af en toe het uitzendbureau gebeld wordt? En gemeenten krijgen ook een driedubbele boodschap mee: enerzijds moeten bezuinigen en niet te veel ambtenaren in dienst nemen, anderzijds ook niet te veel uitgeven aan externe inhuur. Maar tegelijk wel de service op peil houden. Dat gaat op een gegeven moment vanzelf wringen natuurlijk. Een uitzendkracht is eerder iemand die bij piek en ziek een handje helpt, dan die ‘heel dure consultant, adviseur en manager’ van Ronald van Raak Vooral ict’ers zijn gewild Bij de Ministeries is het beeld om wat voor externen het precies gaat onduidelijker. Maar als verklaring voor de stijging van de externe inhuur lezen we hierover in het AD: ‘Vooral ict’ers zijn gewild’. Tja, dank je de koekoek. Die zijn toch in de hele arbeidsmarkt gewild? De overheid doet al heel veel om ict’ers binnen te halen. Maar er is grote concurrentie rondom deze veelgevraagde groep. Wat zou er dan moeten gebeuren zolang die ruim 1.000 ict-vacatures niet vervuld zijn? De hele ict-voortgang stilleggen? Dat wil toch ook niemand? Wat zou er dan moeten gebeuren zolang vacatures niet vervuld zijn? De hele ict-voortgang stilleggen? Vaste contract niet heilig verklaren Is dit een pleidooi om maar zoveel mogelijk externen aan de slag te krijgen bij de overheden? Nee. Maar zoals we hier al eerder stelden, een te grote focus op deze getallen leidt af van waar het om gaat: een overheid die naar behoren, tegen een redelijk bedrag, kwalitatief goed werk aflevert. Daarvoor hoef je het vaste contract helemaal niet heilig te verklaren. Wat gaat de flextoeslag betekenen? En dan nog gloort er hoop voor wie bijvoorbeeld vindt dat er bij gemeenten te veel niet-ambtenaren rondlopen. In het recent gesloten cao-akkoord voor gemeenteambtenaren zijn duidelijke afspraken gemaakt over de externe inhuur. Zo is er een ‘flextoeslag’ gekomen die payrollen minder aantrekkelijk maakt en ervoor zorgt dat tijdelijke medewerkers op zijn minst hetzelfde loon krijgen als hun collega’s met een vast contract. Laten we nog even geduld hebben hoe die regel uitpakt, voordat we weer moord en brand schreeuwen over een probleem wat in feite misschien wel helemaal geen probleem is. Lees ook: Overheid verder op slot voor zzp’ers flexibiliteit, inhuur, overheid Print Over de auteur Over Peter Boerman Peter Boerman was tussen 2016-2018 (eind)redacteur bij ZiPconomy. Hij is hoofdredacteur van Werf& ; over arbeidsmarktcommunicatie en recruitment. Hij is gefascineerd door de vraag hoe menselijk talent en organisaties bij elkaar worden gebracht, en wil met zijn verhalen bijdragen aan een wereld waarin mensen zoveel mogelijk van hun potentie kunnen verwezenlijken. Bekijk alle berichten van Peter Boerman
Terechte analyse en nuance Peter! Zoals de laatste (en komende) Planet Interim Index laat zien maken IT gerelateerde opdrachten bijna 50% van de gehele interim markt (voor hoger opgeleiden) uit. De gezochte professionals zijn schaars. Voor enigszins ondernemende IT-professionals een ideale positie om zich dus als zelfstandige uit te laten dagen door diverse projecten bij verschillende organisaties te doen. En dat voor een aantrekkelijk tarief. Het is daardoor een enorme uitdaging om IT’ers in vaste dienst te nemen en tevens de loonkosten van deze medewerkers te matigen. Juist de overheid heeft door o.a. achterstallig onderhoud van aan elkaar geknoopte IT infrastructuur o.a. de schaarse IT professionals nodig. ‘So… get real’. Het is wrang dat juist deze overheid de zelfstandige professionals de voet dwars zet met halfbakken wetgeving (ik kan W..t D..A niet meer uit mijn toetsenbord krijgen), terwijl diverse structurele oplossingen mogelijk zijn. Denk aan het creëren van een nieuwe entiteit voor de bewust zelfstandige (zie hier) en andere opties die ook op deze site voorbij zijn gekomen. Dus, aan de slag met die formatie en los het dossier eindelijk op. Tot slot: 10 tot 30% van de inhuurkosten die de pan uitrijzen worden veroorzaakt doordat bijna 100% van de opdrachten bij bemiddelaars wordt uitgezet. Dat kost de overheid commissie en de zelfstandige een deel van zijn tarief. Wellicht tijd om de inhurende managers en inhuurdesks te wijzen op het bestaan van platforms waar de professionals laagdrempelig en kosteloos direct te contacten zijn. Met Planet Interim proberen we in ieder geval het goede voorbeeld te geven.
Helemaal eens met het verhaal dat ‘de zzp-er’ of ‘de externe’ niet bestaat. Niet alleen is er een groot aantal aanbieders (uitzenden, payrollen en detacheerdre), maar ook de sector waar het om gaat kent nogal wisselende kenmerken. Een ‘externe’ in de bouw of zorg is vaak slechter af dan de ICT-er of goedbetaalde organisatie-adviseur. Het idee dat de externe altijd duur is, is pertinent onjuist en wordt vaak veroorzaakt door appels met peren te vergelijken. Een bruto uurloon zal immers altijd fors lager liggen dan een uurtarief. Maar dit is ook logisch, in dat uurtarief zitten ook de reiskosten, studie, pensioenopbouw etc. Hiernaast is het ook onvermijdelijk om een stukje ‘leegloopkosten’ in de tariefstelling op te nemen. Het ministerie van Financien publiceertt elk jaar de ‘Handleiding Overheidstarieven’. Hierin zie je dat de overheadkosten op 31.500,= geraamd zijn en maakt zij ook een ‘vertaling’ naar wat een kostendekkend tarief is. Tel hierbij op dat het ambtenarenrecht nog steeds (erg) geënt is op ‘een baan voor het leven’,de opleidingsmogelijkheden binnen de overheid vaak riant zijn, extra dagen ‘sparen’ vaak gemakkelijk gaat en het vergelijk ziet er heel anders uit. Voor de ‘leegloopkosten’ zou het tarief kunnen worden aangepast indien het om een langdurige inzet gaat. De keuze tusen vast en flex moet bepaald worden door de uit te voeren werkzaamheden, of het gaat om structureel werk en om kennisborging of juist kennisinbreng van buiten de organisatie. Het is ‘oud denken’ om enkel in vaste dienstverbanden te redeneren, net zomin als dat ik geloof in exra toeslagen om het ‘flexen’ minder aantrekkelijk te maken voor een opdrachtgever. Bij de behoeftestelling zal keer op keer bekeken moeten worden wát in elk individueel geval de beste sourcingsstrategie biedt. En daarnaast, beste overheid; werk aan je imago. Er is nog een wereled te winnen en er zijn zát aantrekkelijke en innovatieve trajecten binnen de overheid. Maar roep je ICT in 1 adem met de Belastingdienst, dan hebben velen hierbij een negatieve associatie. Terwijl de Belastingdienst als het gaat om b.v. Big data écht innovatief bezig is. En wat vinden de millenials nu belangrijk? Dit!
Het lijkt alsof jij ervan uit gaat dat een zzper altijd in een inhuur achtige constructie zit en normale werkdagen maakt, alleen niet in loondienst is… Maar dat zijn nou juist niet de zzpers denk ik. Er is ook een hele grote groep die echt zelfstandig is, denk bv aan iemand die zelf meubels maakt en verkoopt, zelf sieraden maakt, rolluiken verkoopt en plaatst op eigen titel, taxi chauffeur op eigen titel, enz enz. Dat zijn in mijn ogen de echte zzp’ers, de groep waar jij het over hebt (details, payroller, enz) zijn feitelijk interim functies, tijdelijke banen dus. En die zitten typisch bij de overheid.
