Mismatch op de arbeidsmarkt, want bedrijven investeren te weinig in personeel

Er is een structureel tekort aan personeel en uit de Hays Global Skills Index blijkt dat dit vooral komt door een mismatch tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt. ‘Bedrijven zitten in een vicieuze cirkel’.

Het aantal vacatures in Nederland steeg van 2016 tot 2017 snel. Terwijl banen in de administratieve en financiële sector nog steeds dalen, is er een structureel tekort aan geschoold personeel in bijna alle andere sectoren. Vooral in de industriële sector, IT en dienstverlening.

Eén van de meest gevraagde functietitels is ‘recruiter’. “Dat laat duidelijk zien hoe groot de behoefte aan personeel is in de meeste sectoren”, zegt managing director Robert van Veggel van Hays Netherlands.

Vast én flex neemt toe

Recruiter Hays presenteert jaarlijks een overzicht van de wereldwijde arbeidsmarkt. De onderzoekers nemen 33 landen onder de loep.

Al met al scoort Nederland vrij goed op in de index. In onderstaande grafiek is te zien dat onze arbeidsmarkt er gemiddeld beter aan toe is dan die van België en het Verenigd Koninkrijk. Duitsland en Frankrijk scoren nog beter dan Nederland, onder andere omdat de lonen in die landen hard stegen.

In 2017 daalde de werkloosheid in Nederland met 1,1 procentpunt naar 4,9 procent. De werkgelegenheid steeg met 2 procent. De lonen stegen gemiddeld met 3,8 procent in 2017, de sterkste groei sinds 2008.

Een groot deel van de groei is te danken aan de stijging van het aantal zzp’ers en het aantal werknemers met een tijdelijk contract. Tegelijkertijd kiezen werkgevers vaker voor vaste contracten. Werkgevers richten zich op behoud van hun personeel als zij moeite hebben om de juiste mensen te vinden, verklaren de specialisten. Daarbij is de regelgeving rondom zzp’ers onduidelijk.

Vraag en aanbod komen niet overeen

Er is een steeds grotere mismatch tussen vraag en aanbod, concludeert Hays. Werkzoekers hebben niet de vaardigheden die werkgevers vragen. Dat is niet alleen zo in Nederland: in de helft van de landen die de onderzoekers onder de loep namen, zijn er steeds meer vacatures en zoeken mensen tegelijkertijd langer naar werk. Dat is vooral zo in Australië, Frankrijk en België.

CEO Alistair Cox van Hays vreest dat het probleem in de toekomst nog groter wordt. “Het is nu al lastig om werknemers met de juiste kennis en vaardigheden te vinden. In de toekomst wordt dat nog moeilijker, want technologie en kunstmatige intelligentie ontwikkelen zich in rap tempo.”

De oplossing? Cox: “Het is cruciaal dat bedrijven investeren in opleidingen, zodat hun werknemers de nieuwe rollen kunnen vervullen.”

Vicieuze cirkel

Op dit moment gebeurt dat nog te weinig, schrijven de onderzoekers. Ze spreken van een ‘low growth trap’ wat betreft arbeidsproductiviteit, oftewel: bedrijven zitten vast in een vicieuze cirkel. In veel landen in Europa, het Midden-Oosten en Amerika leidt een trage groei tot minder investeringen. Maar als je minder investeert in arbeid en kapitaal, zal je arbeidsproductiviteit ook niet groeien.