FNV Zelfstandigen: ‘Wij hebben totaal geen vertrouwen in de maatregelen en uitwerking van het regeerakkoord’

‘Teleurstellende brieven,’ zegt voorzitter van FNV Zelfstandigen Marjan van Noort: ‘De maatregelen zoals in het regeerakkoord stonden waren al niet hoopvol, maar de uitwerking zoals die er nu ligt, vinden wij ronduit triest. Als FNV Zelfstandigen hebben wij geen vertrouwen in de maatregelen van de minister.’

Geen écht ondernemerschap

‘De minister heeft aangekondigd dat handhaving van de wetgeving rond zelfstandige arbeid wordt opgeschort, totdat de maatregelen ter vervanging van de Wet DBA zijn ingevoerd,’ legt Marjan uit. ‘Die handhaving wordt opgeschort tot 1 januari 2021, maar wij zien dat het gebrek aan handhaving ertoe leidt dat zelfstandigen breed worden ingezet in allerlei sectoren, zonder dat er sprake is van ‘echt ondernemerschap’.’

Minimumtarief

‘We vinden het onbegrijpelijk dat de minister een minimumtarief van 16 euro per uur voldoende vindt voor een zelfstandige. Het enige dat je daarvan kunt zeggen is dat het werkenden in ieder geval uit de armoede houdt, lezen we in de brief. Wij hebben echter al nooit begrepen waarom een zelfstandige uit de armoede moet worden gehouden? Zelfstandigen zouden in een gezonde arbeidsmarkt toch hun eigen tarief moeten kunnen bepalen? Zij werken voor eigen rekening en risico en er geldt een heel ander regime dan voor werknemers. Niet alleen de kosten die álle zelfstandigen hebben, zoals afdekking van het risico van arbeidsongeschiktheid en pensioen, maar ook sectorspecifieke kosten zoals bouwmaterialen, bedrijfshuurruimte, gereedschap en verzekeringen om aansprakelijkheid af te dekken. Een minimumtarief moet véél hoger liggen dan 16 euro! Het voorstel van het CNV van € 25 komt al meer in de buurt, maar zet in bepaalde sectoren nog steeds weinig zoden aan de dijk. Wij willen daarom nog steeds dat er een mogelijkheid komt om sectoraal minimumtarieven af te spreken. Daar waar zelfstandigen níet zelf hun tarief kunnen bepalen, willen wij dat er collectief onderhandeld moet kunnen worden over het tarief.’

Vervanging Wet DBA

Over de voorgestelde webmodule, één van de vervangende maatregelen van de Wet DBA, is Marjan kort: ‘Die wordt nog getest en het is de vraag óf die er wel komt. Want het systeem van modelovereenkomsten blijft namelijk óók bestaan. Als een opdrachtgever via de webmodule géén opdrachtgeversverklaring krijgt, dus eigenlijk geen toestemming krijgt om de zzp’er in te huren, dan kan hij alsnog met de modelovereenkomsten aan de slag om het via die weg wél te regelen. Maar de opdrachtgever krijgt geen reden waarom hij de opdrachtgeversverklaring niet krijgt. Wat heeft zo’n webmodule dan voor zin?’

Opt-out

‘Dan de opt-out voor werkenden die € 75 of meer per uur verdienen,’ gaat Marjan verder. ‘Als zelfstandige heb je daar eigenlijk niets aan. Het geeft alleen de opdrachtgever zekerheid dat hij geen loonheffing hoeft te betalen. En verbaas je ook over het volgende: de minister introduceert zowaar een ketenbepaling. Je mag nog maar één jaar werken voor een opdrachtgever als je een zelfstandigenverklaring hebt gebruikt. Daarna moet je er zes maanden tussenuit. Hoezo vrijheid van het ondernemerschap?’  

Administratieve lasten

Marjan: ‘Op het gebied van administratieve druk wordt het ook niet makkelijker, want opdrachtgever en opdrachtnemer krijgen er nog een taak bij. Als opdrachtgever moet je inschatten of de offerte wel leidt tot betaling van de minimale € 16 per uur. En achteraf moet je als opdrachtnemer een soort urenverantwoording inleveren die gecontroleerd moet worden door de opdrachtgever. Welkom terug dus, urenbriefje van het uitzendbureau!’

Geen vertrouwen

‘Alle goede bedoelingen van de minister ten spijt: wij hebben totáál geen vertrouwen in deze maatregelen,’ besluit Marjan. ‘Een véél te laag minimumtarief, een opt-out met vreemde constructies en zonder voordeel voor de zelfstandige en een webmodule met té weinig toegevoegde waarde. Dan liever terug naar de modelovereenkomsten, die genoeg mogelijkheden en kansen boden om op een goede manier aan de slag te gaan en te blijven. De minister heeft helaas het kind met het badwater weggespoeld.’

‘Tenslotte: wij horen dagelijks van onze leden over onwenselijke situaties, omdat er niet gehandhaafd wordt. Zelfstandigen die voor eigen rekening en risico werken, hun uiterste best doen om een mooi bedrijf neer te zetten, maar continu geconfronteerd worden met de problemen rondom zelfstandige arbeid en de excessen die daarin plaatsvinden. Ga handhaven, dan kan de zelfstandige gewoon aan de slag blijven en komt balans op de arbeidsmarkt terug! Wij blijven lobbyen en informeren over de impact van deze maatregelen op de zelfstandigen.’