Opmerkelijke uitspraak: twee zzp’ers van De Persgroep stappen naar de rechter om hoger tarief, en krijgen dat ook

DPG Media moet de zzp’ers dus nog extra geld betalen voor foto’s en teksten die zij in 2018 geleverd hebben.

Het gaat om journalist Britt van Uem en fotograaf Ruud Rogier. Ze werkten in 2018 respectievelijk voor de regionale kranten Tubantia en het Brabants Dagblad. Van Uem kreeg 13 cent per woord voor haar teksten, Rogier ontving 42 euro per foto. Dat vonden zij veel te weinig, dus stapten ze naar de rechter.

Die stelt ze nu in het gelijk. De kantonrechter verhoogt de tarieven met terugwerkende kracht naar 21 cent per woord en 65 euro per foto. Dat kan op basis van de Wet Auteurscontractenrecht uit 2015. Daarin staat dat auteurs recht hebben op een ‘billijke vergoeding’. Voor het eerst sinds die wet bestaat, heeft de rechter invulling gegeven aan wat ‘billijk’ is.

Zo bepaalde de rechter wat ‘eerlijk’ is

In het tussenvonnis schrijft de rechter dat het belangrijk is om te weten wat een journalist per uur aan een opdracht verdient. Pas dan kun je bepalen of een tarief eerlijk is, stelt de rechter. En dat is nog best lastig, want DPG betaalt de journalisten niet per uur maar per woord of foto.

De rechter wilde daarom dus wat vergelijkingsmateriaal. Ten eerste woog mee wat journalisten in loondienst voor hetzelfde werk verdienen en hoeveel tijd zij gemiddeld kwijt zijn met een soortgelijke opdracht.

Ten tweede wilde de rechter inzicht in tarieven in de rest van de markt. Dat bleek lastig. ‘De Monitoren Freelancers en Media waar nog naar is verwezen leveren onvoldoende objectieve tariefgegevens op om daar conclusies aan te verbinden’.

De tarieven van nichebladen, regionale dagbladen en landelijke kranten zijn ook lastig te vergelijken, staat in het vonnis.

Beperkte onderhandelingspositie

Al met al vindt de kantonrechter de tarieven toch echt te laag. Wat daarbij meespeelt is de marktpositie van DPG. De onderhandelingspositie van freelancers is niet sterk, omdat er slechts enkele grote spelers in de markt zijn, staat in het vonnis. DPG heeft namelijk zowel veel grote dagbladen als het gros van de regionale dagbladen in handen.

‘Dit klemt temeer nu De Persgroep verschillende tarieven per woord hanteert, zonder voldoende objectieve maatstaven om het toepasselijke tarief te bepalen’.

Het minimuminhuurtarief van 16 euro per uur voor zzp’ers (vanaf 2021) weegt beperkt mee, omdat Rogier en Van Uem ervaren journalisten zijn.

‘Te weinig om van te leven’

Al met al vond de rechter de tarieven toch echt te laag. De advocaat van de zzp’ers zegt op de website van de Nederlandse Vereniging voor Journalisten (NVJ): “Rogier werd door de Persgroep op pad gestuurd voor een foto in het Brabants Dagblad, was daar zo’n 2,5 a 3 uur mee bezig, en kreeg daar dan 42 euro voor. Van Uem kreeg voor een artikel van 500 woorden in Tubantia, waar ze zo’n 4 uur mee bezig was, 13 cent per woord. Dat is te weinig om van te leven.”

Freelancers Britt van Uem en Ruud Rogier wonnen vandaag de rechtszaken die ze tegen DPG Media (voorheen De Persgroep) hadden aangespannen om, in hun ogen, te lage vergoedingen. Mijn analyse van die rechtszaak vind je hier: https://t.co/ArnvhsavMv

Draadje!#freelancersvspersgroep

— Nick Kivits 🚀 (@NickKivits) November 1, 2019

Gevolgen voor andere zzp’ers

De NVJ noemt de tarieven die de rechter heeft vastgesteld ‘eerder een absolute bodem’ dan een redelijk adviestarief. Toch vindt de beroepsvereniging het een ‘geweldig vonnis’. Volgens de NVJ is het een belangrijke eerste stap naar eerlijke tarieven voor regionale freelancers. Zij willen dat het verschil tussen de tarieven voor zzp’ers en de uurlonen kleiner worden.

Aan Villamedia laat DPG Media weten “te gaan onderzoeken op welke manier dit vonnis van invloed zou kunnen zijn op de werkwijze bij onze regionale media”. De uitspraak van de kantonrechter geldt namelijk niet voor alle zzp’ers, maar alleen voor Van Uem en Rogier.

In totaal werken er zo’n 4000 tot 5000 zelfstandig fotografen en journalisten voor DPG. Als zij ook een hogere vergoeding willen, moeten zij daar zelf een zaak voor aanspannen. Nu er jurisprudentie ligt, vergroot dat wel hun kansen om zo’n zaak te winnen.