Hoogleraar Evert Verhulp (SER): ‘Platformwerkers hebben geen nieuwe regels nodig, maar handhaving’

“Er zijn geen nieuwe regels nodig voor werkenden in de platformeconomie”, vindt hoogleraar arbeidsrecht Evert Verhulp. Hij is verbonden aan de Universiteit van Amsterdam, lid van de Sociaal-Economische Raad (SER) en was lid van de Commissie Borstlap. Volgens hem hoeft het arbeidsrecht niet aangepast te worden: de zogenoemde gigworkers hebben dezelfde basisrechten als iedere andere werkende.

Dat zegt Verhulp in een video van Reshaping Work, een digitale conferentie over de toekomst van arbeid. De hoogleraar zit in een speciale werkgroep van de SER waarin hij de positie van de platformwerker onderzoekt. In een recent rapport schrijft de SER dat de meeste platformwerkers weinig sociale bescherming hebben, omdat ze meestal door het platformbedrijf ingezet worden als zzp’er.

‘Platformwerker, kom op voor je rechten’

Dat is niet altijd terecht. De meningen zijn verdeeld over de vraag of werkenden via digitale werkplatformen, zoals Uber-chauffeurs, Deliveroo-bezorgers of Helplingschoonmakers, wel echte ondernemers zijn. En of het klopt dat de platformen geen werkgever zijn. De meeste werkplatformen hebben hun bedrijfsmodel namelijk ingericht op het werken met zzp’ers en vinden zichzelf geen werkgever, maar bemiddelaar.

De platformwerkers moeten opkomen voor hun rechten, vindt Verhulp. Hij begrijpt ook dat het lastig is, dus hij adviseert hen om zich te verenigen. “Dat kan via een bestaande vakbond of een nieuwe vereniging. In je eentje is het haast onmogelijk om te onderhandelen over eerlijke arbeidsrechten tegenover een groot bedrijf. Door je te verenigen heb je een betere onderhandelingspositie.”

‘We schieten tekort’

“Er zijn regels genoeg, maar we schieten tekort in het handhaven van die wetten in de platformeconomie”, zegt de hoogleraar. “De oplossing begint bij het definiëren van de arbeidsrelatie: zijn platformwerkers zzp’ers of werknemers?”

Bijkomend probleem is dat veel platformwerkers helemaal geen sociale bescherming willen. Ze zijn bang dat dit hen duurder en minder aantrekkelijk maakt voor opdrachtgevers. Verhulp: “We moeten een manier vinden om de regels toe te passen, zonder dat we het daarmee moeilijker maken voor mensen om hun werk te doen. Dat is echt een uitdaging.”

Platformwerk is ‘here to stay’, besluit Evers. “Het is interessant voor de economie en voor het individu om werk op te delen in meerdere taken”, zegt hij. Tegelijkertijd is de positie van platformwerkers onzeker, benadrukt hij. Tijdens de coronacrisis vielen veel platformwerkers buiten de TOZO-regeling omdat zij de urennorm niet haalden. “Bovendien zie je dat ze zich tijdens de crisis genoodzaakt voelen te werken via minder gunstige arbeidsvoorwaarden, omdat een baan in loondienst vinden nu moeilijker is.”