Wie is wie in de kluseconomie? Platformwerk.nl geeft een overzicht

De nieuwe website Platformwerk.nl geeft een overzicht van alle platformen in de kluseconomie die actief zijn op de Nederlandse markt. Platformexpert Martijn Arets verzamelt hier alle online marktplaatsen die vraag en aanbod van arbeid bij elkaar brengen.

Die kluseconomie is namelijk hard gegroeid en overzicht ontbrak, vertelt hij. “Er zijn veel meer aanbieders dan Uber en Deliveroo, maar toch zijn dat de voorbeelden die in de media en het politieke debat telkens terugkomen”, zegt Arets. Hij onderzoekt sinds 2012 de opkomst van de platformeconomie en de impact op de samenleving. “In veel discussies wordt vergeten hoe omvangrijk de kluseconomie is. Daar wil ik iets aan doen.”

Verschillen zichtbaar maken

Op de nieuwe website Platformwerk.nl zie je dat er grote verschillen zijn tussen de platformen. “Ze hebben ieder hun eigen manier om matches te maken, vergoedingen te bepalen en ieder heeft zijn eigen reputatiesysteem”, vertelt Arets. “Je ziet ook dat lang niet alle platformen werken met freelancers. Er staan platformen op die werken met zzp’ers en partijen die uitzenden, zoals Youbahn en NowJobs. Zo’n verschil is nogal belangrijk als je onderzoek doet naar de partijen.”

In de database staan trouwens geen cijfers over omzet, aantal gebruikers of matches. “Dat soort gegevens delen ondernemers liever niet. En als ze ze al delen, moet je het vaak met een flinke korrel zout nemen. In de database staat alleen feitelijke informatie.”

In dit opinieartikel in het FD bepleit hoogleraar Ton Wilthagen de klusseneconomie volop de ruimte te geven. “Banen, projecten of klussen: als het maar werk is!” stelt Wilthagen. Hij wil ruimte voor sociale platforms, regionale coöperaties of werkgemeenschappen “die mensen helpen om alles bij elkaar voldoende werk- en inkomenszekerheid te krijgen en die namens hen onderhandelen.” Toegang tot werk – ook als het korte opdrachten zijn -, transparantie en regulering moeten wat Wilthagen betreft hand in hand gaan. In die zin vindt Wilthagen het fors terugdringen van flexibiliteit – zoals de Commissie Borstlap wil “niet nodig en onwenselijk”. “De commissie-Borstlap wil flexibiliteit fors terugdringen, maar dat is in deze visie juist niet nodig en onwenselijk.”  

Nut voor de markt

Op moment van schrijven staan er 80 platformen op Platformwerk.nl. “De profielen zijn ingevuld door de platformen zelf”, zegt Arets. “Op dit moment zijn er 15 volledig gevalideerd, de rest van de platformen ga ik aanschrijven om de vragenlijst in te vullen.”

De meeste platformeigenaren werken graag mee, vertelt hij. “Ze vinden het fijn dat er overzicht is. En als ze zien dat andere platformen meedoen, willen ze zelf natuurlijk niet achterblijven. Het scheelt ook dat ik veel ondernemers persoonlijk ken.”

Arets bouwde de database samen met Freshheads, een partij die gespecialiseerd is in de bouw van online marktplaatsen. Directeur Wout Withagen: “Het is een ontzettend interessante markt. Wij kunnen het weten, want we hebben ooit zelf Werkspot.nl opgezet en recentelijk geholpen YoungOnes om te bouwen. We willen graag onze kennis delen.”

Withagen verwacht dat de platformwereld veel heeft aan deze database. “Dit wordt een plek waar alle informatie bij elkaar staat. Welke platformen zijn er, hoe werken ze, wat is hun model? Daar kun je als ondernemer je voordeel mee doen.”

Korte klussen die offline uitgevoerd worden

Op het Platformwerk.nl staan vooralsnog alleen marktplaatsen waarbij het werk ‘offline’ gedaan wordt. Denk aan schoonmaakwerk, horecapersoneel en logistiek medewerkers. De focus ligt daarbij op korte klussen (per dag of per uur) en transactionele marktplaatsen. Dat laatste betekent dat de betaling verloopt via het platform. “Ik moest een grens trekken”, verklaart Arets. “Daarom staan bijvoorbeeld Jellow, Freelance.nl en Fiverr er niet bij.”

Wie op zoek is naar platformen voor lange opdrachten, kan terecht in de ZiParena. Met de filter ‘freelance selfsourcing tools’ vind je een overzicht van jobboards, talentpools en marktplaatsen. Ook vind je tooling om eigen platformen te bouwen als opdrachtgever.

Bijdragen aan debat en onderzoek

Er zit trouwens geen verdienmodel achter Platformwerk.nl. De nieuwe website is bedoeld als een voedingsbodem voor debat en onderzoek. De Sociaal Economische Raad (SER) en TNO hebben voor hun recente rapporten zelfs al gebruikgemaakt van de database.

De data is voor iedereen toegankelijk. Met één druk op de knop download je een excel-bestand met daarin de gegevens van alle profielen. Arets: “Er wordt steeds meer onderzoek gedaan naar platformen voor arbeidsbemiddeling, onder andere vanuit de overheid. Wat is bijvoorbeeld de impact? Wat maakt zo’n platform anders dan andere vormen van bemiddeling? Momenteel zie ik meer meningen dan feiten in het debat. Hopelijk leidt meer onderzoek naar betere conclusies. En draagt deze database daaraan bij.”