Ooa verkiest ‘Socrates op sneakers’ van Elke Wiss tot Boek van het jaar 2021

Elk jaar leest een jury van de Orde van organisatiekundigen en -adviseurs (Ooa) alle boeken in- en rondom het vakgebied die het afgelopen jaar verschenen zijn. Dit jaar stelde zij uit meer dan honderd boeken een shortlist van 10 genomineerde boeken samen die de organisatieadviseur, naar de mening van de jury, gelezen moet hebben om bij te blijven in het vak.

Het juryrapport beschrijft het winnende boek Socrates op sneakers als ‘een leuk, beeldend, humorvol en vlot geschreven boek over Socratische gespreksvoering en goede gesprekken in het algemeen. Elke Wiss heeft een helder persoonlijke stijl en neemt je mee. Geen nieuw onderwerp, dat kan ook niet anders met een oude Griek, maar wel op een moderne wijze beschreven. De Socrates uit dit boek lijkt een recent geboren held, op sneakers. Niet specifiek geschreven voor maar wel uiterst bruikbaar voor adviseurs, zowel beginnende als meer ervaren. Het is nooit te laat voor de vaardigheid van het stellen van die vraag! Misschien vraagt dit wel meer moed dan ooit. Het boek is prikkelend, door bijvoorbeeld ook te pleiten tegen empathie en voor het bewaren van afstand.’

Op het druk bezochte online event Boek & Festival, georganiseerd door de Ooa in samenwerking met Sioo (Interuniversitair Centrum voor Organisatie- en Veranderkunde) werd de winnaar bekend gemaakt. Aan schrijfster Elke Wiss, die van oorsprong theatermaker is, werd symbolisch een beeld overhandigd.

De jury markeerde het coronajaar als een jaar waarin alles anders was. Niets was vanzelfsprekend en veranderingen bleken noodzakelijk. Soms geforceerd, soms soepel tot stand komend. Een jaar waarin wat de jury betreft alle thema’s die de 10 genomineerde boeken bevatten, de schijnwerpers verdienen. Rode draad daarin is het afscheid en afstand nemen van het neoliberale discours. De samenleving staat vaker centraal. Maar er kan er maar één de winnaar zijn. De jury koos voor bagage die elke adviseur nodig heeft in het vak om de huidige thema’s in de context van organisatievraagstukken te kunnen adresseren. Grote thema’s vragen om kleine vragen. Want de juiste vraag maakt het verschil en een echte vraag stellen is knap lastig. De Socratische gespreksvoering helpt bij het bevragen van mensen.

Daarom is Socrates op sneakers winnaar van de Ooa Boek van het jaar 2021.

Hoe komt het dat we doorgaans niet zo goed zijn in het stellen van vragen? “We delen stiekem onze eigen visie of mening met een vraagteken aan het eind,” zegt schrijfster Wiss. “Zuiver luisteren, vertragen en doorvragen zijn drie socratische minivaardigheden om je vragenstellen te verbeteren,” onthult zij. “Haal vooronderstellingen uit je vraag en analyseer deze. Daarmee kom je op de vraag achter de vraag.”

Online Boek&Festival

Op het Boek&Festival waren de auteurs van de 10 genomineerde boeken aanwezig. Evenals adviseurs, veranderaars, project- en (interim)managers die geïnteresseerd zijn in organiseren en veranderen. Een middag volop aandacht voor de schrijvers van de belangrijkste vakboeken van het afgelopen jaar en een mooie kans voor lezers om met de auteurs in gesprek te gaan. Zij konden workshops bijwonen waarin de auteurs hen meenamen in inhoud en achtergrond van het door hen geschreven boek. Een ideale gelegenheid voor de adviseur die graag leest of juist van zichzelf vindt dat hij meer of andere boeken zou moeten lezen om bij te blijven in zijn vak.

Online leespods

De aanloop naar het Boek&Festival was dit jaar anders dan andere jaren en dat kwam niet alleen door corona. Om het lezen te stimuleren zijn er voor het eerst online leespods georganiseerd; kleine groepjes lezers die over één van de top 10 vakboeken in gesprek gingen met elkaar. De leespod is een mooie aanvullende manier om kennis uit te breiden, ervaringen te delen en in discussie te gaan met vakgenoten over een favoriet vakboek.

De top 10 van genomineerde boeken:

1. Advieswerk in verwaarloosde organisaties, Joost Kampen
2. De strategie van de kreeft, Yousri Mandour en Dorien van der Heijden
3. De supportorganisatie, Jirstin Beenhakker
4. Een draad in het weefsel, Ellen Boleij
5. Fantoomgroei, waarom we steeds harder werken voor steeds minder, Sander Heijne en Hendrik Noten
6. Leading from the middle, Koen Marichal, Jesse Segers en Daan Sorgeloos
7. Onmacht in samenleving en organisaties, Leike van Oss en Jaap van ’t Hek
8. Platformrevolutie, van Amazon tot Zalando de impact van platformen op hoe we werken en leven, Martijn Arets
9. Socrates op sneakers, Elke Wiss
10. Wit is aan zet, Lidia van den Broek

De jury bestond dit jaar uit Gérard Brockhof, Jacco van Uden, Martin Groenhuis, Martijn Janssen, Odette Moeskops, Paul Vergeer en Marguerithe de Man.