Maatoug (GroenLinks): “Gedeelde waarden centraal zetten in arbeidsmarktdebat”

“Uiteindelijk, technologie, industrie, alles wat we kunnen bedenken, doet er alleen maar toe omdat we mensen hebben, met waarde geleverd. Dus dat menselijk kapitaal staat centraal en dat iedereen mee kan doen is een hele belangrijke voorwaarde, want zonder de mensen bestaan al die andere dingen ook niet.” Dat zegt Senna Maatoug, nieuw in de Tweede Kamer en voor GroenLinks woordvoerder sociale zaken, in een podcast van TNO over de veranderende arbeidsmarkt. Maatoug is een nieuw Kamerlid, is woordvoerder sociale zaken voor GroenLinks en werkte hiervoor onder andere voor het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en het ministerie van Financiën. Ze ziet werk als een belangrijk onderdeel van het leven: “Werk is een essentieel onderdeel en mijn werk kan ook heel fijn zijn, dus dat gebruik maken van dat menselijk kapitaal, samen dingen maken, is daar een groot onderdeel van.”

Rijbanen op de arbeidsmarkt

In de podcast komen de spanningen op de arbeidsmarkt ter sprake. Enerzijds is er in sommige sectoren schaarste, anderzijds zijn er veel werklozen. Vraag en aanbod kunnen elkaar niet vinden. Omscholen en wisselen van richting blijkt lastig. Het zou zonde zijn als de contractvorm daarbij een extra obstakel opwerpt. Maatoug heeft het over wisselen van rijbaan: “Één van de grote problemen is dat mensen in hoekjes terechtkomen en daar blijven zitten. Er zijn mensen die op een gegeven moment geen baan hebben, hun baan verliezen of niet aan de bak komen omdat er pech was of omdat het even niet mee zat in het leven, wat ons allemaal kan gebeuren, met verschillende soorten talenten. En dan is er een soort van rijbaan waar je af gaat en dan is er geen route meer terug. Soms is er een geitenpaadje maar dat is ontzettend moeilijk. Je moet de Himalaya beklimmen om weer terug te komen op de rijbanen.”

Niet alleen mensen die van alle rijbanen af zijn gegleden hebben het moeilijk. Ook voor mensen die al op een bepaalde rijbaan zitten, is het lastig om naar een andere rijbaan te gaan: “Dat soort wisselingen, daar zitten allerlei belemmeringen tussen.”

Vraag en aanbod samenbrengen

Maatoug pleit voor een balie waar mensen zich kunnen melden die geen werk hebben en ook geen uitkering, maar die wel werk willen hebben. “Er zijn insiders en outsiders. Verschillende groepen. Ik denk dat wij het gedachtegoed van onze verzorgingsstaat heel goed is, maar we hebben het een beetje laten versloffen.”

In de podcast wordt een nieuwe tool van TNO besproken die zorgt dat vraag en aanbod dichterbij elkaar komen. De tool koppelt zoektermen in vacatures aan andere zoektermen. Een econoom die bijvoorbeeld de zoekterm ‘data scientist’ gebruikt in plaats van ‘econoom’, heeft meer kans om werk te vinden. Het is nog niet bekend in hoeverre de tool een oplossing zal zijn voor de problemen op de arbeidsmarkt.

De gedeelde waarden van Borstlap

Gevraagd naar haar hoop voor de arbeidsmarkt van de toekomst, verwijst Maatoug naar de analyse van de Commissie-Borstlap: “Wat ik heel mooi vind aan het rapport, is de ondertitel: in wat voor land willen we werken? Dat was voor mij heel treffend.”

“We hebben het hierover, maar zonder mensen hadden we dit hele gesprek niet. Dus het gaat om die menselijk waarde, en daar hebben we het gedeeltelijk nu ook gelukkig over gehad, al die ingewikkelde regels die zitten in de weg voor al die dingen om mensen hun waardig werk te laten hebben. Dat we vanuit die gedeelde waarden en als iemand hier van het CDA had gezeten had ie net een andere analyse gegeven, dat is volgens mij prima, maar er zijn heel veel gedeelde waarden en dat vind je goed terug in de Commissie-Borstlap. En dat je vanuit daar een paar verbeteringen maakt. Voor mij is dat wel het feit dat de mensen die het meest flexibele werk doen, die alle flexibiliteit geven zodat we alle ingewikkelde dingen kunnen doen in deze moderne economie, dat we die het minst beschermen en het minst betalen, daar kan ik niet bij.”

Luister hier de volledige podcast terug.