Podcast: Anne Megens (AWVN) over polderen, de arbeidsmarkt van morgen en de rol van hr

In de podcastserie ‘Werken aan Nederland’, georganiseerd door de Werkvereniging, spreek ik samen met Martijn Aslander met verschillende gasten over de arbeidsmarkt. Eerder kwamen onder andere topambtenaar Hans Borstlap, ZiPconomy-oprichter Hugo-Jan Ruts en professor Ton Wilthagen aan het woord.

Lees ook: Hans Borstlap: “Het vaste contract de norm? Dat zal je mij nooit horen zeggen.”

Dit keer in de podcastserie: Anne Megens, beleidscoördinator bij AWVN. Ze legt uit wat AWVN probeert te bewerkstelligen en op welke manier.

Luister hier de podcast of scroll naar de volgende fragmenten:

• 1:20 Toen ik ongeveer tien jaar geleden in de polder kwam, zag ik veel oudere heren, veel pakken, serieuze gezichten. Ik vond het een interessante wereld maar dacht meteen: hier mag meer kleur bij. Er moet af en toe wat tegen het systeem worden geschopt of kritische vragen worden gesteld.
• 7:00 Wat me is opgevallen, is dat er heel veel wordt gekeken naar wet- en regelgeving als het gaat om de arbeidsmarkt, terwijl de praktijk van de werkvloer uit veel meer bestaat. Een cao is voor veel mensen invloedrijker dan het arbeidsrecht.
• 9:30 Er zijn een paar sleutelmomenten geweest waardoor de wind anders is gaan waaien. Natuurlijk de Commissie Borstlap, door het arbeidsmarktvraagstuk te depolitiseren en een andere groep mensen te laten kijken naar wat er echt aan de hand is, daardoor kwam er meer lucht en ruimte. Ook een partij als AWVN, die aangeeft dat er rafelranden zitten aan flex en dat het vaste contract achterhaald is. Dat soort geluiden hebben ook geholpen, daardoor wordt het salonfähig. Dat is een pleidooi voor mensen die zich niet helemaal onderdeel van die polder voelen: blijf je eigen visie geven, het heeft zeker wel impact, alleen het effect is pas veel later zichtbaar.
• 19:58 AWVN wordt wel eens het oliemannetje genoemd tussen onderneming en de vakbonden. We hebben met name hr-managers, hr-medewerkers en hr-directeuren in ons netwerk, zij vertegenwoordigen de sociale kant van een organisatie. Dan leg je net een ander accent dan als je vanuit een ondernemingsperspectief kijkt. Daarom hebben wij een positie waarin we kunnen overbruggen, aan de cao-tafel doen we dit ook heel nadrukkelijk, op centraal niveau is het misschien iets minder zichtbaar maar doen we dat ook wel. We proberen met praktijkkennis te laten zien: dit is hoe het uitwerkt als je iets verandert aan beleidsstuk x.
• 23:18 Wat betreft het voorstel om een consortium te vormen: het SER-advies is niet het eindpunt maar het vertrekpunt, er komt straks een kabinet dat hopelijk met dat dossier aan de slag gaat en dan begint het werk voor ons allemaal. Dan moeten we goed opletten: wat staat er, kunnen we daar invloed op uitoefenen, kunnen we experimenteerruimte creëren? In mijn optiek wordt het er alleen maar beter van als de praktijk van zich laat horen. Daarin kunnen we samen optrekken.

Lees ook het verslag van de podcast met Ton Wilthagen: “Je kan moeilijk een jaren zestig systeem blijven verdedigen terwijl het 2021 is”

• 30:42 De beweegreden vanuit de overheid om de NOW in te zetten was dat het makkelijk uitvoerbaar is en je er een heel groot deel van de beroepsbevolking mee bereikt. Het lijkt misschien alsof het een principiële keuze is om vast te redden en zzp aan het lot over te laten, maar ik denk niet dat dat is hoe er is gedacht. Het is echt praktisch, het klinkt heel flauw maar het is vanwege uitvoerbaarheid dat het zo is ingericht. Desalniettemin ben ik het eens dat de verschillende groepen op de arbeidsmarkt ongelijk geraakt zijn. We moeten niet naar een wereld waarin iedereen een vast contract heeft, dat kan helemaal niet, alleen we moeten flexwerkers meer de kans geven om door te stromen naar het werk wat ze willen. Het fundament moet op orde zijn.
• 36:30 Het jaarcongres van AWVN zal ‘Andere koek’ gaan heten. De vraag is hier: hoe verbeteren we de kwaliteit van de koek? Dit gaat over samenwerken met technologie, maar ook over hoe je de juiste persoon op de juiste plek krijgt.

Lees ook het zomerinterview met Anne Megens: “In plaats van fixatie op contractvormen moeten we veel meer focussen op de kwaliteit van werk”

• 57:52 Hr is steeds vaker uit de board verdwenen van grote organisaties. Dat is een gevaarlijke ontwikkeling. Al die mooie innovatieve ideeën lukken alleen in een kennisland als Nederland met de mensen. Je zal altijd dat deel erbij moeten betrekken. Het is wel een wisselwerking. Aan de ene kant wordt hr te klein gemaakt, aan de andere kant zijn hr-mensen te veel met uitvoering bezig. Er moet binnen hr meer aandacht komen voor het omzetten van bedrijfsstrategie in hr-strategie, want zo krijg je positie.
• 68:42 Wij pleiten voor een sociaal fundament voor iedereen, maar er zijn gevallen waarbij de werkgever-werknemer band wel van belang is. Denk aan re-integratie bij ziekte. Ik vind het terecht dat een werkgever daar verantwoordelijk voor is. We moeten niet het kind met het badwater weggooien.
• 74:37 De vaste baan als heilige graal, maar ook het wantrouwen dat als je die baan verliest, je niet goed geholpen wordt, dat beeld is ook heel sterk ontwikkeld sinds de bezuinigingen op re-integratiedienstverlening. Ik hoop dat we daar nu anders naar gaan kijken. Als we een stevig aanbod neerzetten voor mensen om te leren en om van werk naar werk te gaan, en als we successen vieren, dan gaat de angst een beetje weg.
• 76:48 De psychologie is de zekerheid van nu in plaats van de onzekerheid van straks. Het is heel menselijk om vast te houden aan wat je hebt, daarom moeten we de prikkels op de arbeidsmarkt zo inrichten dat er een goed vangnet is, en perspectief. Mensen die denken, ik zou wel eens iets anders willen doen, dat is de voorhoede. Een grotere uitdaging zit bij de groep die wegduikt als het om leren en ontwikkelen gaat en zichzelf niet in staat acht om dat te doen.

Nog meer weten? Luister de volledige podcast terug: