Regelgeving in België: strikt voor bureaus, duidelijk voor freelancers

Hoe ziet de wetgeving voor freelancers, bureau en opdrachtgever er uit in België? Wat werkt en wat kan beter? Daarover spreekt Connor Heaney in deze podcast met arbeidsrechtjurist Julie Van Kerkhoven.

In de introductie maakt Julie duidelijk hoe belangrijk het is om een onderscheid te maken tussen de ‘gig-economy’, waar ‘wat’ gedaan wordt centraal staat en de ‘talent economy’, waarbij het gaat om ‘wie’ het werk doet.

De regelgeving voor bureaus actief in de ‘talent economy’ is in België fors en complex. Waarbij er per regio ook nog eens verschillende regels kunnen gelden, zo legt Julie uit (vanaf minuut 14:20).

België voorbeeld voor andere landen

Julie is trots op de Belgische wetgeving voor freelancers, de Arbeidsrelatiewet (zie vanaf minuut 18:40). Een voorbeeld voor andere landen, vindt ze. Die wet kent vrij algemene criteria, waarmee het voor organisaties en freelancers mogelijk is mee te bewegen met veranderingen op de arbeidsmarkt. Het belangrijkste doel is te voorkomen dat er tussen zelfstandigen en opdrachtgevers een gezagsrelatie ontstaat. Voor een aantal kwetsbare sectoren gelden aanvullende criteria.

Rechters kunnen een arbeidsrelatie alleen herkwalificeren indien er in de praktijk afgeweken wordt van wat er in het contract staat.

Julie wijst er in dat kader op dat – omdat er nauwelijks fiscale verschillen zijn tussen werknemers en zelfstandigen – er voor de Belastingdienst geen aanleiding is om streng te controleren op schijnzelfstandigheid.

Handhaving vindt vooral plaats bij werkgevers (worden er de juiste sociale premies afgedragen) of via werkenden die via de rechter claimen eigenlijk een werknemer zijn, in plaats van een zelfstandige.

Opdrachtgever aansprakelijk voor schijnzelfstandigheid

De aansprakelijkheden bij schijnzelfstandigheid ligt in België volledig bij de uiteindelijke opdrachtgever. Ook als er via een bureau mensen ingehuurd worden, zo legt Julie uit vanaf minuut 35. Bestuurders zijn persoonlijk aansprakelijk, zowel via het strafrecht als civiel rechtelijk. Een freelancer zelf kan nooit een boete krijgen indien geoordeeld wordt dat hij/zij ten onrechte als zelfstandige behandeld wordt.

‘The Open Talent Report’

Beluister het gehele gesprek tussen Connor Heaney en Julie van Kerkhoven in de onderstaande aflevering van de ‘The Open Talent Report’ podcast. Of bekijk het overzicht van alle afleveringen uit deze podcastserie.