Trendbreuk: opdrachtgever krijgt iets meer reacties van zelfstandig professionals

De vraag naar zelfstandig professionals blijft stijgen, maar afgelopen kwartaal kregen bepaalde opdrachtgevers weer meer reacties. Wat kun je doen om schaarse freelancers aan te trekken? Robert-Jan Klomps (Freelance.nl) heeft tips voor opdrachtgevers.

De vraag naar zelfstandig professionals blijft toenemen en opdrachtgevers hebben moeite om geschikte kandidaten te vinden. Maar er lijkt een verandering ingezet: de groei van het aantal reacties is groter dan de toename in het aantal opdrachten, blijkt uit de Freelance Markt Index (FMI). “Het lijkt erop dat opdrachtgevers een sterkere positie krijgen op de krappe markt,” vertelt commercial officer Robert-Jan Klomps van Freelance.nl.

De FMI is een kwartaalrapportage van platform Freelance.nl op basis van cijfers van de Algemene Bond Uitzendondernemingen (ABU), het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en een enquête onder 125 willekeurig geselecteerde opdrachtgevers.

Moeilijk om freelancers te vinden

Uit de cijfers blijkt dat het totaal aantal opdrachten voor freelance kenniswerkers toeneemt ten opzichte van vorig jaar, al stijgt het minder sterk dan vorig kwartaal. In het derde kwartaal van 2022 komt de index uit op een score van 103. Opdrachtgevers vinden het momenteel ‘moeilijk tot zeer moeilijk’ om freelancers aan te trekken.

Volgens Klomps is het aantal opdrachten afgelopen kwartalen flink toegenomen, maar dit kwartaal ziet hij een verandering. “De groei van het aantal reacties is groter dan de toename van het aantal opdrachten.”

Dat geldt onder andere voor ICT-rollen zoals Deployment & OPS, Testen en Systeem- & Componentintegratie. “Ook zien we deze trendbreuk binnen Management & Organisatie op het gebied van Strategie en Training & Educatie. Dit is goed nieuws voor opdrachtgevers.”

Flexibiliteit argument voor freelance

Uit het onderzoek blijkt een ‘enorme groei’ in het aantal opdrachten ten opzichte van 2019, vlak voor de coronacrisis. Het toont ook aan waarom opdrachtgevers zoeken naar freelancers in plaats van vaste werknemers. De belangrijkste reden is flexibiliteit (61%).

Klomps ziet verschillende oorzaken voor de sterke groei van het aantal freelanceopdrachten. Ten eerste de algehele krapte op de arbeidsmarkt. “Soms willen werkgevers wel iemand in dienst nemen, maar kunnen ze niet snel genoeg iemand vinden”, vertelt hij. “Dan kiezen ze voor een freelancer. Daarnaast wordt het gebruikelijker voor professionals om als zzp’er actief te zijn.”

Op basis van de FMI verwacht hij dat de groei nog wel even aanhoudt. Uit de enquête blijkt dat 40% van de opdrachtgevers komende tijd nog meer freelancers nodig heeft.

Iets vaker op locatie werken

Verder blijkt uit de cijfers dat het type opdrachten voor freelancers verandert. Opdrachtgevers zoeken vaker freelancers die op locatie kunnen werken. Dat is een trendbreuk met vorige kwartalen. Toen nam het aantal opdrachten dat freelancers (deels) op afstand (remote) konden uitvoeren steeds toe. Nu is dat aantal nog steeds hoger dan vorig jaar (+12%), maar gedaald ten opzichte van vorig kwartaal (-11%).

“We zien een lichte stijging, maar het aantal opdrachten dat freelancers op afstand mogen uitvoeren heeft nog steeds de overhand”, zegt Klomps. “Professionals zijn het inmiddels gewend om opdrachten deels thuis te vervullen. Ze hebben daar goede faciliteiten voor. Ik zie wel dat opdrachtgevers vaker vragen om naar kantoor te komen, maar in verhouding zijn veruit de meeste opdrachten nog steeds uitvoerbaar op afstand.”

Eigenschappen goede opdrachtgever

Bovendien bieden opdrachtgevers vaak wel ruimte om thuis te werken, zelfs als ze specifiek aangeven dat ze iemand op locatie zoeken. “Als je doorvraagt is een hoop mogelijk”, zegt Klomps. “Mijn tip aan opdrachtgevers is om daar transparant over te zijn en in gesprek te gaan met freelancers.”

Dat transparantie belangrijk is voor kandidaten, blijkt ook uit de FMI. Zelfstandig professionals vinden transparantie (50%) en communicatievaardigheden (28%) en vertrouwen (11%) belangrijkste eigenschappen van een goede opdrachtgever of tussenpersoon.

Transparantie over mogelijkheden en tarieven

Klomps adviseert opdrachtgevers deze kennis te gebruiken als zij een opdrachtomschrijving opstellen. Maak de tekst zo duidelijk mogelijk. Zoek je bij voorkeur iemand op locatie, maar is thuiswerken wel mogelijk? Zet dat erbij.

“Freelancers moeten op basis van een korte omschrijving bepalen of zij willen reageren”, legt Klomps uit. “Wees dus duidelijk over de mogelijkheden. Als er ruimte is om thuis te werken, wat betekent dit dan? Je wilt voorkomen dat de praktijk anders is dan de freelancer had verwacht.”

Verder is het verstandig om het uurtarief te vermelden in je omschrijving, zegt Klomps. “Tarief is een belangrijk criterium voor freelancers”, zegt hij. “Het is niet het belangrijkste onderdeel in hun overweging om te reageren, maar wel essentieel. Noem dus een bedrag of geef een range aan.”

Waarom is het zo’n gaaf project?

Kijk dus kritisch naar de opdrachtomschrijving als je moeite hebt om kandidaten te vinden, zegt hij. “De markt is krap dus je moet extra je best doen om freelancers te overtuigen. Als ik opdrachtgevers spreek, hoor ik hun enthousiasme over het werk. Maar die zie ik vaak niet terug in de tekst. Besteed daar dus extra aandacht aan.”

Beschrijf wat jouw opdracht zo interessant maakt. Wat kan een kandidaat verwachten? Waarom is het zo’n gaaf project? Ben je iets heel moois aan het bouwen of mag iemand werken met de nieuwste technieken? Antwoorden op deze vragen maken kandidaten enthousiast.