‘Zelfstandig ondernemen doe je zelf, maar niet alleen!’

Een groeiend aantal werkenden kiest voor een bestaan als zelfstandig ondernemer. Marthe Walter, ondernemer sinds 2017, vermoedt dat het merendeel – net als zij toen ze net begon – geen idee heeft wat zelfstandig ondernemen inhoudt. Toch zijn de risico’s dat het misgaat aanzienlijk, zeker voor ondernemers die een eenmanszaak starten. Ze besloot daarom een bijsluiter voor ondernemerschap te schrijven.

Wat zijn de belangrijkste lessen die je leerde bij het schrijven van je boek?

Door de interviews die vooraf gingen aan het schrijven, leerde ik twee belangrijke dingen, waardoor ik nu anders naar mijn ondernemerschap kijk. De eerste les is die van Wassila Hachchi. Zij zegt: ‘Communiceer altijd wat je waard bent, korting geven kan altijd nog’. Dit spreekt mij erg aan, tot op de dag van vandaag vind ik het spannend om een offerte te maken. Ik had de neiging mijn tarieven af te stemmen op het budget van de klant. Dus als een mkb’er of zzp’er mij inschakelde, rekende ik een lager tarief. Waarop de klant weer over dit lagere bedrag ging onderhandelen. Communiceer dus altijd je standaardtarief; korting geven kan altijd nog. Ik doe dit sindsdien zelf ook en dat werkt prima. Korting is tijdelijk en maakt het makkelijker om later je tarief te verhogen. Het tweede inzicht gaat over de definitie van de perfecte arbeidsrelatie. Relatie expert Marie-José Bosch-Kuiper zegt dat daarvan sprake is als je volledig jezelf kan zijn en precies daarom gewaardeerd wordt. Met deze definitie in gedachten keek ik opnieuw naar mijn eigen klantenkring en opdrachten. En wist precies aan te wijzen bij welke klanten ik niet helemaal mezelf kon zijn.

Ondernemen is ook een kwestie van doelen stellen. Veel ondernemers vinden dat moeilijk.

In mijn boek maak ik een onderscheid tussen een ‘to do’ en een doel. Als je het verschil weet tussen beide, kun je betere doelen stellen. Een doel is dat wat je wilt bereiken, een to-do lijst is hoe je daar komt. Het inschrijven van je onderneming bij de Kamer van Koophandel is een to do en geen doel, zoals vaak wordt gedacht. Als je geen doelen stelt, beland je aan het eind van elke opdracht in een soort existentiële crisis – je moet opnieuw bepalen wat je nu gaat doen. Heb je een verlanglijstje, dan weet je alvast in welke hoek je het gaat zoeken. Vorig jaar zette ik op mijn verlanglijst dat ik meer wil samenwerken met andere creatieve ondernemers. Niet veel later kwam de kans voorbij om met Glenn de Randamie, beter bekend als Typhoon, te werken. Daar hoefde ik toen niet lang over na te denken, het paste bij de nieuwe richting van mijn onderneming. Maak dus voor jezelf duidelijk waar je naartoe wilt, anders blijf je al snel hangen in de groef van ‘u vraagt, wij draaien’. Dat gebeurt als je winkel altijd open is en iedereen kan binnenkomen, iets wat je vaak ziet bij beginnende ondernemers. Door vooraf doelen te definiëren bepaal je wie er binnenkomt en trek je een meer specifiek publiek aan.

Eigen baas zijn is ook een zoektocht naar werkgeluk. Hoe bepaal je wat je blij maakt?

Het werken aan een doel kan bijdragen aan je werkgeluk. Als je met behulp van Google maps ergens naar toe wandelt, verschijnt het stipje op je scherm. Onderweg gebeurt er van alles, maar je weet waar je naar toe gaat. Het is heel prettig om dat stipje steeds dichterbij te zien komen. Het is verstandig om te onderzoeken waar je als ondernemer – en als mens – het beste tot je recht komt. Zo werk ik graag aan langdurige opdrachten, dat bevalt me beter dan het schrijven van blogs en columns. Let ook op met wie je samenwerkt. Stel je hebt een leuke klus, maar je werkt met mensen die niet het beste in je naar boven brengen. Dat gaat uiteindelijk ten koste van je gezondheid, je geluk en het kost je geld; je bent er langer mee bezig omdat je niet in je kracht staat. Maak daarom vooraf goede afspraken met je opdrachtgever en leg ze bij voorkeur vast in een samenwerkingsovereenkomst.

In een eenmanszaak vervul je verschillende rollen en taken. Wat te doen als je daar in vastloopt?

Je bent inderdaad ceo, boekhouder, sales consultant en nog veel meer. Zeker in de eerste periode van je ondernemerschap is dit best confronterend. De wijze waarop je handelt in je verschillende rollen, of dat juist nalaat, heeft direct gevolgen voor je zaak. Ben je als administratief medewerker laks met factureren, dan heb je geen inkomen. Laat je als boekhouder de belastingaangifte liggen, dan krijg je een boete. Dit kan je frustreren. Toch hoeft het geen ramp te zijn, als je maar weet waar je frustraties ontstaan. Vaak heeft het te maken met rolverwarring. In je rol als ceo maakt het aannemen van nieuwe opdrachten je blij. Maar als medewerker heb je er wellicht het land aan, vanwege je geringe affiniteit met deze opdrachtgever. Als rollen botsen, onderzoek dan vanuit welke positie het wrikt. Mijn advies is om sowieso een overzicht te maken van je taken en verantwoordelijkheden en helder te hebben vanuit welk perspectief je een besluit neemt. Het lukt je dan beter om jezelf en je organisatie te managen.

Slim omgaan met sociale media biedt je als zzp’er een hoop voordelen. Welk platform heeft jouw voorkeur?

LinkedIn is het platform dat mijn voorkeur heeft als we het hebben over zakelijk profileren. Naast je projecten kun je er ook laten zien waar je nu mee bezig bent, met wie je samenwerkt en aanbevelingen tonen van opdrachtgevers. Het is een overzichtelijk platform en gemakkelijk opnieuw in te richten. Ik zie het als een digitale marktkraam met een etalage en magazijn. Zelf ben ik van origine hrm’er, mijn kennis en werkervaring kan ik uit het magazijn halen en etaleren zodra een hrm-opdracht zich aandient. Wie zijn LinkedIn goed inricht, zorgt dat het een visitekaartje van de toekomst in plaats van een verslag van het verleden is. Je kunt werkervaring herschrijven en specifieke vaardigheden en competenties in de spotlight zetten als dat nodig is. Mijn advies is om dit platform actief te gebruiken. Ik heb daar zeker de vruchten van geplukt en doe dat nog steeds.

Een zelfstandig ondernemer moet leiderschap tonen. Waar let je op bij het leidinggeven aan jezelf?

Zelfzorg is heel belangrijk. Zorg dus goed voor de medewerker, jijzelf in dit geval. Heb je een erg drukke periode, eet dan in elk geval gezond en denk aan je nachtrust. Ik doe aan ‘meal prepping’ en ga met een voedselpakket, goedgevuld met groenten en fruit, naar werkafspraken waarvan ik weet dat ze lang gaan duren. Pak tijdens je werkdag regelmatig een rustmoment. Ik werk volgens de pomodoro methode, in blokjes van twintig minuten. Daarna ontspan ik even en ga weer verder. Deze methode houdt me mentaal fit, voorkomt stress en ik doe meer op een dag. Naast de fysieke en mentale zelfzorg heb je nog de financiële zelfzorg. Dat gaat over het financieel gezond houden van je bedrijf, wat weer van invloed is op jouw gezondheid. Geldzorgen maken je onrustig, dat is slecht voor jou én voor jouw onderneming. Maak daarom een duidelijk overzicht van je inkomsten en uitgaven en verzeker je tegen de ondernemersrisico’s die je niet kunt dragen. Dat vermindert beslist de onrust! En tot slot: De term ‘zelfstandig ondernemer’ suggereert dat je alles zelf moet doen. Maar daarmee maak je het jezelf heel lastig. Op tijd om hulp vragen is belangrijk. Doe het zelf, maar niet alleen!

Bestel het boek Wat een baas bij managementboek.nl .

managementboek