Koning: vaste baan moet de norm zijn

“Het kabinet vindt dat een vaste baan de norm moet zijn en werkt daarom aan een nieuwe balans tussen vaste en flexibele contracten.” Dit kabinetsstandpunt kreeg gisteren een prominente plek in de troonrede. De Koning herhaalde daarmee een eerder standpunt van de minister van Sociale Zaken Karien van Gennip (CDA).

• Lees ook: Miljoenennota en de zelfstandigen. De maatregelen en de reacties.

Aanleiding

In een toelichting op haar begroting licht de minister wat uitvoeriger toe waarom ze vindt dat de vaste baan de norm moet worden: “Te veel mensen komen in de knel, zijn onzeker over hun inkomen of dragen individueel hoge risico’s, bijvoorbeeld als ze niet verzekerd zijn voor ziekte. Naast trends als vergrijzing en globalisering, zijn beleidskeuzes en regels uit het verleden een brede oorzaak van de problemen op de arbeidsmarkt. Samen met werkenden, werkgevers en ondernemers werkt het kabinet daarom aan een toekomstbestendige arbeidsmarkt.”

Verder stelt de minister dat “de bestrijding van schijnzelfstandigheid van belang is vanuit het oogpunt van een houdbaar solidair stelsel. De fiscale regels en sociale zekerheid hebben prikkels die zelfstandig werken op opdrachtbasis nu aantrekkelijker maken dan arbeidsovereenkomsten.”

Over zelfstandigen schrijft het kabinet dat ze “ echte zelfstandigen de ruimte (willen) geven en ondersteunen en schijnzelfstandigheid tegengaan. Zelfstandig ondernemerschap levert een belangrijke bijdrage aan de economie maar kent ook keerzijden. De kwetsbare positie van zelfstandigen is tijdens de coronacrisis extra zichtbaar geworden.”

• Lees ook: Hans Borstlap “Het vaste contract de norm? Dat zal je mij nooit horen zeggen.”

Voornemens

Daarom wil het kabinet “het aangaan van duurzame arbeidsrelaties stimuleren zodat werkenden meer werk- en inkomenszekerheid ervaren.” En:  “Arbeidsovereenkomsten voor onbepaalde tijd vormen de basis voor het organiseren van structureel werk. Een vaste baan heeft zowel voor de werknemer als werkgever voordelen. Het loont voor hen in elkaar te investeren. Andere contractvormen worden waar dat nodig is beter gereguleerd, zodat ze niet meer gebruikt kunnen worden om te concurreren op arbeidsvoorwaarden.”

Daarnaast wil het kabinet werkgeverschap aantrekkelijker maken en “behouden ondernemingen wendbaarheid om te anticiperen op veranderende omstandigheden.” Hoe, dat wordt nog niet duidelijk.

De fiscale verschillen tussen werknemers en zelfstandigen worden versneld verkleind. En er moet meer duidelijkheid komen “rondom de beoordeling van arbeidsrelaties en maatregelen die het effectief opeisen van de rechtspositie vergemakkelijken”, want deze “dragen eveneens bij aan het tegengaan van schijnzelfstandigheid. Ook het intensiveren van de handhaving speelt bij de naleving van het wettelijk kader een belangrijke rol.”

• Lees ook: Opinieartikel Roos Wouters. In een krappe arbeidsmarkt hebben alle werkenden behoefte aan een sociaal stelsel dat minder star is 

ZiPtalk-special over Prinsjesdag

“Het kabinet heeft weinig oog voor het verdienvermogen van zelfstandig ondernemers, terwijl de rekeningen van alle plannen wel betaald moet worden”, zo reageert Stef Witteveen (VvDN – de brancheorganisatie van detacheerders – en Uniforce) in de ZiPtalk podcast over de kabinetsplannen. Hij mist bovenal de innovatie in het denken over de arbeidsmarkt. Daarbij vertelt hij meer over hoe VvDN, samen met Bovib, IZO, RIM, ABU en NBBU optrekt in de gesprekken het Den Haag.

Geen nieuwe actiepunten

Zoals verwacht bevatten de Prinsjesdag stukken geen nieuwe inzichten over hoe het kabinet deze voornemens concreet gaat maken. In een aantal Kamerbrieven van net voor de zomer heeft het Kabinet al een aantal zaken aangekondigd:

A. De hoofdpunten van het voorgenomen beleid voor de hervorming van de arbeidsmarkt 

B:           Specifiek ten aanzien van (het inhuren van) zzp

Vervolg

Minister Van Gennip overlegt begin oktober met de Tweede Kamer over deze voorstellen. Dan zal ook duidelijk worden waar ze steun kan vinden buiten de coalitie om haar plannen ook door de Eerste Kamer te krijgen.

Eind van het jaar volgt dan een nieuwe Kamerbrief, waarin een aantal van de bovengenoemde punten verder worden uitgewerkt. Met daarin de grootste Gordiaanse knoop die op het bureau van de minister ligt: hoe het ‘gezagscriterium’ aan te passen.

• Lees ook: Acht varianten een andere invulling van de term ‘gezag’

Meer weten?

In de ZiPconomy & Werf& Webinar Week praat ik met Frederieke Schmidt Crans – voorzitter van de Bovib – verder door over laatste politieke ontwikkelingen en de consequenties voor bemiddelaars, andere dienstverleners en de opdrachtgevers van zelfstandigen.

Webinar van 45 minuten, 3 oktober om 14.30 uur. Inschrijven gratis kan hier