KVK ziet omslag in zzp-cijfers: flink meer stoppers, minder groei

KVK ziet een kentering in de groei van het aantal ondernemers, vooral in de zorg en bouw. 28% van de ‘starters’ is niet in Nederland geboren.

In 2023 stopten bijna 147.500 ondernemers met hun bedrijf. Dat is 8% meer dan in 2022. In 2023 waren er ruim 276.000 startende ondernemingen, maar 2% meer dan in het jaar ervoor.

Dit signaleert de Kamer van Koophandel in haar KVK Jaarrapport Bedrijvendynamiek 2023. De KVK spreekt van een omslagpunt. In absolute cijfers stijgt het aantal in het Handelsregister ingeschreven ondernemingen overigens nog wel. Op 1 januari 2024 waren het er 2.522.782, een jaar eerder 2.395.231, dat is een stijging van 5%. Daarbij valt op dat het aandeel zzp’ers toeneemt: 66,7% bij de start van 2023, 68,1% een jaar later.

Joris Knoben, hoogleraar Strategie en Ondernemerschap aan de Tilburg School of Economics and Management: “Het aantal bedrijven blijft toenemen, maar de groei vlakt wel duidelijk af. Met name de stijging van het aantal stoppers is opvallend. Al met al zijn dit duidelijke signalen van een afkoelende economie.”

Faillissementen

Het aantal faillissementen nam in 2023 sterk toe. In 2022 waren er ongeveer 2.000 faillissementen, afgelopen jaar ruim 3.300, een toename van 64%. Deze toename is beduidend sterker dan die in 2022 (21%). De stijging was het sterkst in de Detailhandel (+159%), Cultuur, sport en recreatie (+114%) en Horeca (+101%). Anderzijds waren er in de sector Detailhandel ook veel starters.

“Het aantal faillissementen keert terug tot het niveau van voor de coronaperiode”, signaleert Knoben. “De noodzaak om coronasteun en uitgestelde belastingen terug te betalen doet steeds meer bedrijven de das om. Deze groei aan faillissementen, met name in de door corona hard geraakte sectoren, wordt eigenlijk al een tijd verwacht.”

Forse daling in zorg en bouw

De cijfers binnen de zorgsector springen eruit. Deze sector laat de grootste daling starters zien (- 17% ten opzichte van 2022). Tegelijk is in de zorg de sterkste toename van het percentage stoppers: 21%, ten opzichte van 2022.

“Deze ontwikkelingen in de zorg zouden gerelateerd kunnen zijn aan de groeiende aandacht voor de negatieve effecten van (schijn)zelfstandigen in de zorg”, zegt Knoben hierover. “Het kabinet en de brancheorganisaties hebben concrete afspraken gemaakt om de inhuur van zzp’ers in de zorg te beteugelen. Het zou logisch zijn als daardoor het aantal starters afneemt en er de nodige zzp’ers stoppen.”

Ook in de bouw is een flinke verandering te zien. In vergelijking met 2022 is er geen toename van het aantal starters, maar wel een forse stijging van het aantal stoppers, met 19%. “De bouw lijkt last te hebben van beperkingen in de nieuwbouw. De vraag naar nieuwe huizen is enorm, maar vanwege vergunningsproblemen en kostenstijgingen wordt er toch maar beperkt gebouwd”, aldus Knoben.

Iets meer mannen

Van alle startende ondernemers in 2023 (het gros startte als zzp’er) is 63% man. In 2022 was dat 61%. Het aandeel vrouwen neemt dus wat af. De gemiddelde leeftijd van starters is 34 jaar (gelijk aan 2022). 28% van de starters is niet geboren in Nederland (in 2022 was dat 27%). Sectoren met relatief veel starters die niet in Nederland geboren zijn, zijn de bouw (49% van starters in niet in Nederland geboren), land/tuinbouw (40%) en logistiek (47%).

arbeidsmarktcijfers, KvK, zzp cijfers

KVK ziet omslag in zzp-cijfers: flink meer stoppers, minder groei

Faillissementen

Forse daling in zorg en bouw

Iets meer mannen

Over de auteur

Je bent misschien ook geïnteresseerd in