Bovib over de nieuwe uitzendwet: ‘Dit lost het probleem niet op en leidt tot administratieve ellende’

Intermediairs en brokers zijn kritisch op het wetsvoorstel Toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten (WTTA). Dit is een toelatingsstelsel voor alle ondernemers of rechtspersonen die in of naar Nederland arbeidskrachten uitlenen onder leiding en toezicht van een derde partij. Opdrachtgevers mogen straks geen arbeidskrachten meer inlenen van ondernemers die niet toegelaten zijn tot het stelsel.

Probleem is urgent, maar dit is niet de oplossing

Deze WTTA komt voort uit de aanbevelingen van het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten (beter bekend als de Commissie Roemer) in 2020 om de positie van arbeidsmigranten te verbeteren. Het doel: misstanden en malafide praktijken in de uitzendbranche tegengaan.

Ook branchevereniging Bovib vindt dat er meer moet gebeuren om de werk- en leefomstandigheden van arbeidsmigranten te verbeteren. Maar dit wetsvoorstel is niet de oplossing, zegt voorzitter Marc Nijhuis. “Het is ook vreemd dat het begrip ‘arbeidsmigrant’ niet één keer voorkomt in het wetsvoorstel.”

Te veel lastenverzwaringen voor te veel bedrijven

“We zijn verbaasd dat de certificering alleen gericht is op uitleenbureaus en niet op werkgevers die rechtstreeks werken met arbeidsmigranten”, vertelt hij. “Tegelijkertijd is de reikwijdte van de WTTA veel groter dan het probleem rechtvaardigt. Er vallen straks duizenden bedrijven onder het toelatingsstelsel die niets te maken hebben met arbeidsmigranten. Zij krijgen te maken met onnodige lastenverzwaringen.”

Al deze bedrijven moeten straks een forse borgsom van €100.000 storten. Juist voor arbeidsbemiddelaars is een gebalanceerd werkkapitaal van groot belang om te innoveren en in te spelen op onverwachte gebeurtenissen. Nijhuis: “Vooral voor kleine ondernemers is dit een onevenredig groot bedrag. Het geeft ze oneerlijk concurrentienadeel, zeker als zij eigenlijk niets met de problematiek rondom arbeidsmigranten te maken hebben.”

Het voorstel is dus niet toegespitst genoeg, vindt de Bovib-voorzitter. “Ondernemers uit allerlei sectoren vallen straks onder dit stelsel, maar zij zijn niet betrokken bij de verdere inrichting van het toelatingsstelsel”, zegt de Bovib-voorzitter.

Gebrek aan heldere normen en handhaving

Verder is het ongewenst dat de wet en het bijbehorende ontwerpbesluit geen toetsingscriteria bevatten. Zo’n normenkader is namelijk essentieel om te bepalen in hoeverre het doel van de wet wordt bereikt. Het idee is nu dat het normenkader wordt bepaald bij ministeriële beschikking, maar dat maakt het veel te afhankelijk van de waan van de dag. Bovendien leidt een te gemakkelijk wijzigbaar normenkader tot verdere ongewenste administratieve lasten.

De branchevereniging voorziet ook problemen met handhaving, want die is erg complex en er zijn niet voldoende inspecteurs voor de vele bedrijven die straks onder het stelsel vallen. Verder is de ontheffingsregeling niet uitgewerkt. Nijhuis: “Zolang dat er niet is, kun je ook geen volledig oordeel geven over de hele regeling.”

Consequente handhaving van bestaande regels is veel effectiever, vindt het Adviescollege toetsing regeldruk (ATR). De Bovib staat hier volledig achter. Net zoals het ATR, vindt Bovib dat het wetsvoorstel WTTA geen oplossing is voor het probleem en leidt tot veel administratieve ellende.

Hoe moet het wel?

De Bovib denkt graag constructief mee over eerlijke manieren om de arbeidsmarkt beter te laten werken. Daarom komt de branchevereniging met een alternatieve oplossing, namelijk een register met audit van bedrijven (inleners, doorleners en werkgevers) die werken met arbeidsmigranten. Wie met arbeidsmigranten werkt en niet geregistreerd staat, krijgt een boete. Daarbij geldt ketenaansprakelijkheid, oftewel: in-, uit- en doorleners zijn verantwoordelijk.

Nijhuis: “Zo’n register leidt tot minder lastenverzwaringen en is veel beter handhaafbaar. Het is eenvoudiger en helpt ons het echte doel te bereiken, namelijk arbeidsmigranten beschermen en hun werkomstandigheden verbeteren.”