Handhaving Wet DBA, het gaat echt gebeuren

Begin maart 2024 heeft de Belastingdienst het “Handhavingsplan arbeidsrelaties tranche 2024“, de “Perspectiefnota handhaving arbeidsrelaties” en het “Memo handhaving arbeidsrelaties – richtlijnen doorwerking IH en OB” gepubliceerd. De Belastingdienst pakt hier op indrukwekkende wijze uit met in totaal ruim 100 pagina’s. Aan alle illusies dat het nog niet zo’n vaart zal lopen met de handhaving omdat er nog geen nieuwe wetgeving is of omdat er nog geen nieuwe regering is, wordt hiermee een einde gemaakt. Er is een plan en men wil doorpakken, zoveel is duidelijk.

Ik pik er 7 punten uit:

1. Het handhavingsplan bestaat uit drie tranches. Dit is de tweede – over het jaar 2024- en heet “Op weg naar opheffing van het handhavingsmoratorium. De derde – over het jaar 2025 – heet “Handhaven zonder handhavingsmoratorium”. Met andere woorden, vanaf 1 januari 2025 zal er gehandhaafd worden.
2. De strategie van de Belastingdienst is er op gericht dat burgers en bedrijven zoveel mogelijk uit zichzelf regels naleven zonder dwingende en kostbare acties van de zijde van de Belastingdienst. Men beschrijft in drie goedpaden wat dit concreet inhoudt. Er zijn goedpaden voor opdrachtgevers en opdrachtnemers om arbeidsrelaties te duiden en er is een goedpad voor opdrachtnemers naar werknemerschap.
3. Eind 2023 is een werkgroep gestart om de toekomst van modelovereenkomsten te verkennen omdat modelovereenkomsten een beperktere werking hebben dan door de markt gewenst is en ervaren wordt. Voor zekerheid vooraf biedt een modelovereenkomst een beperkte waarde omdat die zekerheid afhankelijk is van de opvolging in de praktijk.
4. Er is een landelijke detectiemodule waarmee geautomatiseerd wordt gezocht naar aanwijzingen (voor een toename van) inhuur van derden waarvan de inschatting is dat er sprake is van een groter risico voor de onjuiste kwalificatie van arbeidsrelaties.
5. Uitgangspunt is dat de focus binnen de handhaving op arbeidsrelaties primair is gericht op de loonheffingen in relatie tot opdrachtgevers, om zo een hefboomwerking te bewerkstelligen.
6. Een groot risico is dat er maatschappelijke onrust ontstaat zodra het handhavingsmoratorium wordt opgeheven. De markt moet in 2024 voorbereid worden op de opheffing van het handhavingsmoratorium.
7. Ook onder het handhavingsmoratorium verricht de Belastingdienst handhavingsactiviteiten, onder andere in de vorm van bedrijfsbezoeken en boekenonderzoeken voor de loonheffingen bij de opdrachtgever. Als bij een bedrijfsbezoek het beeld ontstaat dat ten onrechte buiten dienstbetrekking wordt gewerkt, wordt het bedrijfsbezoek opgeschaald naar een boekenonderzoek.

Voor mensen die door het jarenlang ontbreken van effectieve handhaving, het inmiddels “wel geloven”, zal (behoren te) gelden dat zij beter kunnen ophouden met het verder wel geloven. Die vlieger, hoe begrijpelijk ook, gaat niet meer op.

• Lees ook: Invoerdatum zzp-wet onder druk