‘Zzp’ers verdienen duidelijkheid en erkenning’

Het aantal zzp’ers in Nederland blijft groeien, ondanks beleid tegen schijnzelfstandigheid. De politieke discussie richt zich vooral op zzp’ers die worden ingehuurd, maar andere groepen worden ook door overheidsmaatregelen beïnvloed. Marion van Happen, CEO van HeadFirst Group, pleit in haar blog voor dialoog met zzp’ers in plaats van over hen.

Het aantal zelfstandigen zonder personeel in Nederland blijft snel toenemen, met ruim 1,25 miljoen aan het begin van het jaar, een stijging van bijna 160.000 ten opzichte van het voorgaande jaar.

Verschil veel en weinig opdrachtgevers

Het demissionaire kabinet werkt aan beleid om schijnzelfstandigheid te verminderen. Het verschil tussen zzp’ers met veel en weinig opdrachtgevers is daarbij heel relevant. Het percentage zzp’ers dat afhankelijk is van een beperkt aantal opdrachtgevers per jaar is flink gedaald. In 2021 had nog 42 procent (240.000) van de zzp’ers maximaal drie opdrachtgevers, nu is dat 35 procent (210.000).

De algehele groei van zzp’ers wordt voornamelijk gedreven door zzp’ers die producten verkopen (+10 procent). Dat is opvallend, aangezien de politieke discussie zich uitsluitend richt op zzp’ers die worden ingehuurd. Het kabinet streeft naar meer vaste arbeidscontracten en minder flexibele arbeidsrelaties, maar de maatregelen om dit te realiseren raken ook ondernemers die niet concurreren met werknemers. Zo zijn ook kleine winkeliers, producenten en andere zzp’ers die hun producten verkopen de dupe van het afbouwen van de zelfstandigenaftrek en de mkb-winstvrijstelling.

Meer regie

Van de zzp-populatie is 83 procent (zeer) tevreden over zijn of haar werksituatie, een toename ten opzichte van 2021. Autonomie blijft het belangrijkste argument om als zzp’er aan de slag te gaan. Zij willen meer regie over de manier waarop zij invulling geven aan werk. Slechts 2,7 procent werkt als zzp’er omdat de werkgever daar om vroeg. Van gedwongen zelfstandig ondernemerschap is nauwelijks sprake, dus omarm deze tevreden groep werkenden.

De arbeidsmarkt is toe aan verandering en de bakens dienen verzet te worden. Om uitvoerbaar beleid op te stellen zijn feiten en cijfers cruciaal. Dat betekent ook dat we goed moeten luisteren naar de wensen en behoeften van werkenden en de manier waarop zij hun werkende leven in willen richten. Praten mét zzp’ers in plaats van óver zzp’ers, want die inmiddels ruim 1,25 miljoen zzp’ers die Nederland rijk is verdienen duidelijkheid en erkenning.