"Exploring the future of work & the freelance economy"
SLUIT MENU

Van de Ven (VZN) over verplichte aov: “Het is zuur geld”

Een verplichting voor zelfstandigen om je verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid. Daar zitten die zelfstandigen zelf in meerderheid niet op te wachten. Cristel van de Ven, voorzitter van de belangenbehartiger VZN, begrijpt het negatieve sentiment onder haar achterban.

“Het is net zoals de brandverzekering op je huis. Je moet er veel aan betalen. En je hoopt dat die nooit uitkeert. Ik hoop dat we er een beetje zo naar kunnen gaan kijken. Het is zuur geld, zou mijn oma zeggen. En dat kan ik niet verlichten,” zegt Van de Ven in een uitzending van ZiPtalk.

Erkenning

Van de Ven, die namens VZN mee onderhandelde over het voorstel voor een Basis Verzekering Zelfstandigen (BAZ) dat nu in internetconsultatie is gegaan, blijft kritisch over het plan dat nu op tafel ligt. Maar ze ziet ook positieve kanten. “Hij is nog niet oké. Ik vind dat we echt nog wel een aantal dingen moeten weten. Over de opbouw van de premie, over de wachttijd. Maar als ik dan face value naar dit voorstel kijk, dan denk ik dat de zelfstandige nu erkend wordt als een apart type werkende. En dat vind ik meerwaarde hebben.” De regeling is immers nu op maat gemaakt voor zelfstandigen en geen afgeleide meer van de WIA, die voor werknemer geldt. Een stap vooruit vindt Van de Ven. “Er zit best nog wel veel keuzevrijheid in via de opt-out. Dat vind ik ook echt wel positief.”

Van de Ven wijst er ook op dat een kwart van haar achterban wel blij is als de overheid met een vangnet voor zelfstandigen komt. Bijvoorbeeld omdat ze niet geaccepteerd worden door private verzekeraars.

Simpeler

Met de BAZ komen zelfstandigen, die een jaar ziek zijn geweest, in aanmerking voor een uitkering op maximaal minimumloonniveau.. Een zelfstandige krijgt de uitkering alleen als hij/zij niet in staat is te werken. Er wordt gekeken of iemand nog een ‘basisfunctie’ kan doen en daarmee minimaal het minimumloon kan verdienen. Er wordt dus niet gekeken naar wat iemand als gebruikelijk werk deed. De uitkering loopt – anders dan een deel van de huidige private verzekeringen – door tot aan de pensioenleeftijd.

De uitvoering van de BAZ ligt bij het UWV en dus niet bij private verzekeraars. Daarbij geldt de regeling voor iedereen – ook zelfstandigen die eerder ziek zijn geweest.

De fiscaal aftrekbare premie wordt waarschijnlijk maximaal 195 euro per maand. Die is lager als iemand een lagere omzet heeft, maar die krijgt dan ook niet de volledige uitkering. Zelfstandigen die zich liever privaat verzekeren of al een arbeidsongeschiktheidsverzekering hebben, kunnen zich particulier verzekeren als die verzekering voldoet aan een aantal minimumvoorwaarden. Daarbij geldt de verplichting voor de BAZ niet voor zelfstandigen met een BV.

Daarmee is het huidige voorstel een stuk simpeler dan eerdere ideeën die gelanceerd zijn, bijvoorbeeld door werkgevers en werknemers in de Stichting van de Arbeid of een eerdere uitwerking van minister Van Gennip. Je weet nu beter wat je aan de BAZ hebt en wat niet, legt Van de Ven uit. De kosten liggen ook lager dan in een eerder voorstel. Van de Ven denkt dat de premie nog wel verder omlaag kan. Het moet namelijk een kostendekkend systeem worden. De uitkeringen worden betaald door de premies die alle zelfstandigen gaan betalen. Maar, zo weet Van de Ven, zelfstandigen worden minder vaak ziek en arbeidsongeschikt dan werknemers. Daarbij is de kans op een uitkering in deze systematiek (toetsen op een basisfunctie) ook kleiner dan wanneer er gekeken wordt naar het gebruikelijke werk.

Bijverzekeren

Van de Ven wijst daarom ook op de noodzaak dat zelfstandigen blijven nadenken over (aanvullende) verzekeringen. Als opt-out voor de BAZ. Maar ook om de wachttijd van 1 jaar te kunnen overbruggen, die de VZN liever ziet opgerekt worden naar twee jaar – de drempel om een uitkering te krijgen vrij hoog is en de uitkering laag is. Vaak een stuk lager dan wat een zelfstandige gewend is aan inkomen te krijgen. Daarbij gaat de wet – als deze door de Kamer wordt aangenomen – mogelijk in 2026 in en kunnen mensen er pas gebruik van maken van 2028 of later. Dat omdat het UWV nog niet klaar is haar dienstverlening uit te breiden naar meer dan een miljoen zelfstandigen.

Politieke besluitvorming

Het voorstel voor de BAZ is nu in internetconsultatie gegaan. Dat wil zeggen dat experts maar ook elke belanghebbende inhoudelijk kan reageren en suggesties kan doen. Daarvan is nu al massaal gebruikgemaakt.

Met die feedback is het aan het nieuwe kabinet en de nieuwe minister van Sociale Zaken Eddy van Hijum om te besluiten hoe verder te gaan BAZ. Daarover zijn in het hoofdlijnenakkoord geen afspraken gemaakt. NSC, de partij van Van Hijum, ziet liever een algemene regeling voor arbeidsongeschiktheid voor alle werkenden (conform het advies van Borstlap) en ziet niets in de opt-out (conform het advies van OCTAS). Die opt-out is dan wel weer een belangrijk punt voor de VVD, BBB en PVV.


Luister meer over de BAZ en vragen die er onder zelfstandigen leveren in de ZiPtalk uitzending met Van de Ven via Spotify of YouTube of Apple Podcasts. Daarin legt ze ook uit waarom VZN liever zit er mogelijkheden komen om een financiële buffer op te bouwen als zelfstandigen. Om het arbeidsongeschiktheidsrisico (deels) zelf op te kunnen vangen, maar ook te gebruiken is voor bijvoorbeeld pensioen, opleiding of sabbatical.

De ZiPredactie plaatst hier interviews en eigen artikelen. Daarnaast persberichten, aankondigingen of (met toestemming) overgenomen artikelen. (contact: info[AT]zipconomy.nl) Bekijk alle berichten van ZiPredactie

9 reacties op dit bericht

  1. Complete onzin. Het is verkapte belasting. In de praktijk koop je als ondernemer verplicht een kat in de zak. Nagenoeg iedereen kan nog een ‘basisfunctie’ uitvoeren. Je wordt dus gewoon als hamburgerflipper ingezet et voila: uitkering kan meteen weer geschrapt worden. Bovendien: als je een jaar ziek bent, dan roept de Belastingdienst (liefst pas 5 jaar later en met terugwerkende kracht) dat je geen ondernemer meer was, dus voila, je kunt alle zakelijke kosten achteraf ook nog eens prive betalen en daarover belasting betalen.

    De overheid is bezig een ordinair beleid anti-kleine-ondernemer op te zetten. We zijn verworden tot een ontzettend asociaal en intolerant land, zelfs naar onze hardwerkende ondernemers. Triest.

  2. Zodra er ook een verplichte pensioenverzekering voor zelfstandigen is, dan kan de onzin discussie over (schijn)zelfstandigheid en het aantonen daarvan meteen gestopt worden.

    Dan betaald iedereen premies, is er geen onterecht concurrentievoordeel meer tussen zelfstandigen en werknemers en betalen we allemaal mee aan het sociale stelsel.

    • Wat een interessante reactie … Vooral omdat je basisaanname (onterecht concurrentievoordeel) niet klopt. Hoe heeft de groenteboer op de hoek een concurrentievoordeel op een werknemer? Want ja, ook die groenteboer kan heel goed een zelfstandig ondernemer (dus met een Eenmanszaak) zijn.

      Ook dit mogelijke wangedrocht is alleen maar in het leven geroepen omdat er zoveel (al dan niet vrijwillige) ZZP’ers zijn. Een doorn in het oog van iedere instantie die om wat voor een reden dan ook liever iedereen in loondienst ziet werken.

      Maar het is hoe dan ook een hardnekkige misvatting dat ZZP’ers die ogenschijnlijk of daadwerkelijk hetzelfde werk doen als collega’s die werknemer zijn – want dat is in feite waar het allemaal om draait, toch? – een concurrentievoordeel hebben. Vooral omdat 98% van de ZZP’ers die daadwerkelijk hetzelfde werk doen als werknemer-collega’s natuurlijk gewoon wel degelijk schijnzelfstandigen zijn.

      • Ik doe geen basisaanname over hoe terecht of onterecht een concurrentievoordeel is. Mijn punt is, is dat dat argument automatisch van tafel gaat op het moment dat iedereen premies betaalt.

        En zodra iedereen premies betaalt dan is de discussie over schijnzelfstandigheid overbodig en hoeft er geen wettelijk gedrocht gemaakt te worden om dat te handhaven.

        En ik vind zeker dat ook de groenteboer op de hoek premies moet betalen. Hij kan toch ook arbeidsongeschikt worden? Of pensioen nodig hebben?

        Met de opt-out mogelijkheid, mag hij dat inrichten zoals hij wil, maar gewoon negeren is geen optie. Hij zou zijn hogere kostprijs moeten doorbelasten aan zijn klanten.

  3. Elke keer dat er gesproken wordt over ‘een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen’ krijg ik spontaan associaties met de WAZ, een ongelooflijke dure mislukking van jaren geleden. Zo ook nu.

    Maarre, waarom zou iemand willen pleiten voor een wachttijd van 2 jaar??? Als je verder niks hebt geregeld, leef je tegen die tijd als dakloze. Heb je je aangesloten bij een Broodfonds, dan houdt de uitkering daaruit na een jaar op.

    Zakkenklopperij en ontmoedigingsbeleid, meer is (ook deze) voorgestelde regeling niet …

  4. Nou nou, wat een zure reacties. Ik vind het een zeer positieve ontwikkeling en gedachte. Ook al is de beoogde regeling nog niet wat het zou moeten zijn: de gedachte vind ik goed, en ik hoop dat het leidt tot iets goeds.

    Niet meer dan terecht dat zzp’ers ook bijdragen aan een centraal vangnet – voor henzelf.
    Iedereen die te maken heeft gehad met uitval, door wat voor oorzaak ook, weet dat het fijn is om ergens op terug te kunnen vallen.
    Net als met de genoemde brandverzekering: iedereen die een brand heeft meegemaakt moet er niet aan denken dat ze die verzekering niet hadden.

    • Vergelijking met brandverzekering gaat mank, die zorgt tenminste dat je weer iets terug krijgt.
      Bij de huidige voorstellen betaal je voor iets waar je bijna volledig afgeschreven moet zijn om iets te mogen ontvangen.
      Lijkt op gelegaliseerde diefstal.

  5. De overheid graait maar raak, en belast diegenen, die zich politiek het lastigs kunnen weren, met 2340,- extra per jaar. Waarom laten we dat bedrag niet door de ambtenaren betalen? Die consumeren alleen maar belastinggeld, de ondernemers produceren, en iedere ambtenaar die ondernemer wordt en iets nuttigs gaat doen, is er weer een.

  6. Op zich is een soort basis verzekering inkomen natuurlijk een sympathiek idee. Maar zoals de regeling nu op tafel ligt zal ik toch voor de opt out kiezen. Ik ben nu 56 en heb een zeer specialistisch beroep. Arbeidsongeschikt raken en terugvallen naar een minimum loon met als voorwaarde dat je ook echt niet meer kan werken dat geeft net zo veel zekerheid als in de bijstand belanden. Zoals in een eerdere reactie hier, we kunnen nog altijd burgers gaan flippen bij die roodgele hamburgertent maar daar ga ik in ieder geval die 195 euro per maand niet voor betalen. Dan regel ik het zelf wel en dan zijn we meteen bij het pijnpunt solidariteit. zij ( ik) die genoeg verdienen gaan voor de opt out, de schijnzelfstandige zzp bezorger mag zich aansluiten en betaald voor nog een schijn constructie. Neen dank u.