"Exploring the future of work & the freelance economy"
SLUIT MENU
menu
trending
Claartje Vogel 12 september 2024
23 reacties

Kabinet negeert kritiek regeringspartijen op aanpak handhaving schijnzelfstandigheid

Regeringspartijen PVV, VVD, NSC en BBB maken zich zorgen over het feit dat de Belastingdienst binnenkort begint met handhaving op schijnzelfstandigheid, terwijl er nog geen nieuwe regels zijn. Het kabinet ziet niets in suggesties uit de Kamer om de plannen aan te passen.

Op 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst volledig handhaven op schijnzelfstandigheid en daar maken Tweede Kamerleden zich zorgen over. Regeringspartijen VVD, BBB, PVV en NSC zijn niet tegen het opheffen van het handhavingsmoratorium, maar ze vrezen dat de inhuurregels nog niet duidelijk genoeg zijn om het goed te doen. En dat kan ertoe leiden dat echte zelfstandige professionals ten onrechte opdrachten verliezen.

Tijdens het commissiedebat over zzp-beleid donderdag uitten de Tweede Kamerleden hun wensen en zorgen. Maar minister Eddy van Hijum (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) en staatssecretaris Folkert Idsinga (Fiscaliteit en Belastingdienst) gingen daar nauwelijks op in. Tijdens het debat herhaalden zij vooral de informatie uit recente kamerbrieven. Dat leidde zichtbaar tot ergernis bij Kamerleden.

VVD: ‘Oneerlijk tegenover hardwerkende ondernemers’

Thierry Aartsen (VVD) vroeg het kabinet om de handhaving te richten op bedrijven en sectoren waar schijnzelfstandigheid vaak voorkomt en tot problemen leidt, zoals onderbetaling. Hij benadrukte dat er momenteel een hoop onrust is onder zzp’ers en hun opdrachtgevers. Zo blijkt uit een peiling van HR-techdienstverlener HeadFirst dat een kwart van de hoogopgeleide zzp’ers nu al opdrachten misloopt doordat opdrachtgevers bang zijn voor de handhaving schijnzelfstandigheid. Aartsen: “De regelgeving is nog steeds te onduidelijk, opdrachtgevers durven hun vingers niet meer te branden aan zzp’ers. Dit is oneerlijk tegenover hardwerkende ondernemers.”

Ook Mariska Rikkers van BBB vindt dat de overheid eerst met meer duidelijkheid moet komen, voordat de Belastingdienst weer kan handhaven op schijnzelfstandigheid. Zij vreest dat meerdere bedrijven en zelfstandigen anders in de problemen komen. Ook vindt zij dat het kabinet wel erg negatief spreekt over zzp’ers. “De mensen zijn essentieel voor de continuïteit in sectoren zoals de zorg. Zij hebben behoefte aan vrijheid. Ga eens met ze in gesprek.”

Te weinig duidelijkheid en informatie

Rikkers (BBB), Tjebbe van Oostenbruggen (NSC), Inge van Dijk (CDA) en Maikel Boon (PVV) vinden dat de overheid meer moet doen om opdrachtgevers als zzp’ers te informeren. “Hoe gaat de minister zorgen voor één heldere interpretatie van de regels?” vroeg Van Dijk.

Rikkers vertelde bijvoorbeeld dat zzp’ers niets hebben aan de webmodule: “Als je aangeeft dat je zzp’er bent, dan zegt de tool dat hij niet voor jou bedoeld is”, vertelt ze. “Zzp’ers kunnen de ondernemerstoets van de Belastingdienst gebruiken, maar die geeft soms resultaten die haaks staan op de uitslag van de webmodule.”

Dat de uitslagen verwarrend zijn, komt doordat de ondernemerstoets voor een fiscale beoordeling is (ben je ondernemer voor de inkomstenbelasting?) en de webmodule naar de arbeidsrelatie kijkt. Het gaat in dat geval dus om de samenwerking tussen opdrachtgever en opdrachtnemer, niet of iemand ondernemer is. 

Mariëtte Patijn (GroenLinks-PvdA) suggereert de invoering van een ondernemersdiploma voor zzp’ers. Daarmee zijn zelfstandig ondernemers beter voorbereid op ondernemerschap. Het CDA vindt dit ook interessant, maar minister Van Hijum is niet enthousiast.

NSC tegen afschaffen modelovereenkomsten

Omdat de wet nog steeds onduidelijk is, vindt Van Oostenbruggen (NSC) het een heel slecht plan om de modelovereenkomsten af te schaffen. Het kabinet maakte vorige week bekend dat de Belastingdienst geen nieuwe modelovereenkomsten meer goedkeurt, omdat die geen zekerheid vooraf kunnen geven over de arbeidsrelatie. Dit hangt namelijk af van hoe er in de praktijk wordt gewerkt, niet van wat er in een contract staat.

“Dit was het enige middel waarmee de regering werkgever duidelijkheid kon geven”, zei Van Oostenbruggen. “Hier trek ik een streep, ik overweeg een motie.”

Ondanks deze kritiek, bleeft staatssecretaris Idsinga bij zijn standpunt: de modelovereenkomsten worden afgeschaft.

Verduidelijking duurt nog even

Uit de reactie van minister Van Hijum bleek dat het nog lang kan duren voordat er nieuwe, duidelijkere wetgeving komt. Er is een conceptwetsvoorstel Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden (VBAR) en daar moet hij nog op reageren. De minister wacht zowel het advies van de Raad van State als de uitspraak van de Hoge Raad over de zaak Uber/FNV af voordat hij zelf zijn mening geeft over het voorstel van zijn voorganger Karien van Gennip.

Volgens staatssecretaris Idsinga is er geen nieuwe wet nodig om nu te handhaven. Hij herhaalt wat in een recente Kamerbrief staat: de Belastingdienst gaat 1 januari 2025 volledig handhaven op schijnzelfstandigheid. Wat hem betreft krijgen ondernemers nu al een ‘zachte landing’. Er is namelijk een overgangsjaar waarin werkgevers geen vergrijpboetes krijgen als ze actief stappen zetten tegen schijnzelfstandigheid.

Alleen handhaven bij probleemgevallen of in bepaalde sectoren, dat ziet de staatssecretaris niet zitten. Bovendien benadrukt Idsinga dat beginnen met handhaven ook een kwestie van EU-geld is: “Als we niet beginnen met handhaven, loopt Nederland mogelijk geld mis uit het coronaherstelfonds.”

Overheid huurt zelf veel potentiële schijnzelfstandigen in

De minister van Financiën kreeg verder een hoop kritiek op het feit dat ook het ministerie van Financiën met zzp’ers werkt die de Belastingdienst als schijnzelfstandigen beschouwt. Dat zijn er nu nog zo’n 1.000. Volgens Idsinga wordt dat aantal snel afgebouwd, behalve de zzp’ers die werken aan de hersteloperatie van de toeslagenaffaire. 

Kortom, het kabinet is er niet in geslaagd om de zorgen uit de Kamer weg te nemen. Daarom heeft Aartsen (VVD) een vervolgdebat aangevraagd om moties in te dienen. Zo hopen de Kamerleden bewindslieden op andere gedachten te brengen. 

Over de auteur

Over Claartje Vogel
Claartje Vogel is redacteur bij ZiPconomy Bekijk alle berichten van Claartje Vogel

23 reacties op dit bericht

  1. Wanneer wordt de uitspraak van resp. de Raad van State en van de Hoge Raad verwacht?

    • RvS => ik denk 1-3 maanden
      HR => lastig in te schatten, minimaal 2-3 maanden mogelijk wel meer dan 5-6 maanden.

  2. aha, het corona herstelfonds komt nu eindelijk naar boven, het vergaande hervormingsvoorstel, inmiddels aangenomen, waarin de zelfstandige aftrek wordt afgeschaft, de BPM door ondernemers weer betaald moet worden en minder flexiblisering van de arbeidsmarkt. Overigens maar een kleine greep uit het 130 pagina tellende voorstel , opgesteld door voormalig minister Kaag.

    Dus wederom buigen wij voor Europa die zich overal mee bemoeit, wij zijn de grootste netto betaler en om in aanmerking te komen voor geld uit het herstelfonds moeten wij dus onze ondernemers voor de leeuwen gooien? het is werkelijk niet te geloven.

    Hebben ze daar nooit geleerd dat je niet de hand moet bijten die je voed?, ofwel breng onze economie om zeep en is de verwachting nog steeds dat wij netto betaler kunnen blijven? wat een onkunde, gebrek aan visie en gebrek aan voortschrijdend inzicht

    • O ja en dan nog de waanzin dat de belastingdienst zelf niet kan voldoen, er wordt een uitzondering gemaakt voor het afwikkelen van de toeslag affaire omdat anders de ZZPers weggaan????, wat te denken van de IC verpleegkundigen die vertrekken? de docenten, de handjes in de zo noodzakelijk woningbouw?

      Maar gewoon even afwachten, zakje popcorn erbij en het drama gaat zich voltrekken.

    • Elisabeth, we buigen niet voor de EU. Het is – zoals je zelf ook schrijft – een plan dat NL zelf ingediend is. En NL is binnen de EU ook de aanjager van een strenge controle op dat je dit geld pas krijgt als je je houd aan je eigen plannen (lees: controle op landen als Griekenland, Italtië) etc.

      • klopt Hugo-Jan, dat is inderdaad een goeie correctie, minister Kaag heeft zelf onze ondernemers ge-offerd , maar je mag je wel afvragen waarom?, dan zal er toch vanuit Europa eerder signalen afgegeven zijn dat onze manier van omgaan met ondernemers niet wenselijk is. Bovendien zijn Italie en Griekenland netto ontvangers en krijgen vele malen meer geld. Het was nou echt stoer geweest om te zeggen hou je geld maar. Al deze maatregelen kosten meer dan dat het oplevert.

        • Men krijgt de sterke indruk dat met het “verkrijgen van EU geld uit de Coronafondsen” er toezeggingen / voornemens zijn opgenomen welke niet door de tweede en eerste kamer zijn besproken. Je zou de indruk kunnen krijgen dat er een verborgen agenda is doorgedrukt.
          Het argument “dat is met de EU afgesproken voor de Corona gelden” wordt te vaak gebruikt om iets dan maar niet / wel te doen, waarbij de tweede en eerste kamer buitenspel zijn / worden gezet.

  3. De staatssecretaris gaf aan dat er bij de belastingdienst, buiten de 192 “schijnzelfstandigen”, nog echte zelfstandigen werken. Er zou een toetsing hebben plaatsgevonden. Maar met welke criteria dan? Die vraag werd wel gesteld door Mariska Rikkers en het antwoord zou volgens de staatssecretaris in een kamerbrief staan. Is alleen niet te vinden. Ben wel benieuwd hoe ze dat doen dan want volgens de minister kan dat helemaal niet en zou iedereen een vast dienstverband moeten hebben en kan flexibel alleen met een uitzendkrachten.

  4. Er is geen vrijheid van ondernemerschap als je een consultancybedrijf van één wilt zijn met niet-kortdurende opdrachten. In theorie misschien wel, in de praktijk niet. Zelfs al zou je het onder strakke aansturing of op resultaatbasis in weten te richten met je opdrachtgever, dan nog kom je niet door de inhuur- en HR-afdelingen. Bij grote organisaties zijn deze té risicomijdend en op zoek naar one-size-fits-all oplossingen. Zoals het nu gaat, verwacht ik vanaf januari een strikt ‘nee, tenzij’-beleid t.a.v. de inhuur van zzp’ers; zeker in het begin. Bij verlonen heb je vervolgens wel de lasten, niet de lusten. Tenzij alle andere opties zijn uitgeput, ga ik niet terug in loondienst. Ik ga op zoek naar internationale mogelijkheden. Tips welkom.

    • Er is veel vraag naar IT specialisten in Cyprus. Prettig klimaat in alle opzichten. Ik weet het wel als ik moet kiezen.

      • @JohnGr: Dat is een goeie tip. Ga ik naar kijken. Samen met de reactie van @S. verderop, ga ik verder zoeken. Ondernemen is voor jezelf zorgen.

        Nederland in zijn geheel begint aan te voelen als mijn periode in Noord-Nederland 20-25 jaar geleden. Langzaam loopt de bedrijvigheid eruit.

  5. Het hele debat met grote interesse gevolgd. Het was een hallucinante ervaring.

    Nagenoeg de hele kamer was unaniem in het oordeel dat de wet erg onduidelijk was en kwam met fantastische voorbeelden, te beginnen bij de Belastingdienst die de geëigende tool ‘de webmodule’ niet gebruikt, maar tegelijk vindt dat ondernemers alle tijd hadden om zich voor te bereiden. De grote vraag: op wat?

    Als de overheid denkt dat het door hun gebruikte tool ” https://open.overheid.nl/documenten/9ad7bb7a-3f1a-4d81-a7cc-81ec6f4e2f8d/file ” afdoende is, dan vraag ik me af ze beseft dat het algoritme dat er achter zit opgenomen moet zijn in het algoritme register en dat dat volledig transparant, niet discriminerend en voor iedereen beschikbaar moet zijn. Gezien de achterstanden bij bijvoorbeeld EZK met het vullen van dat register, vraag ik me sterk af of dit tool op dit moment een legale basis heeft. @Thierry Aartsen, kun je deze vraag stellen aan de staatssecretaris?

    De overheid kan wel een roadshow/informatiecampagne willen lanceren, maar als je het algoritme niet kunt uitleggen, dan houdt het meteen op.

    Wat ook opviel was de uitspraak van de minister dat de bedoeling was dat iedereen in vaste dienst komt. Aan de beantwoording van de vragen was te merken dat het kabinet geen enkele oplossing had voor tijdelijke inzet/flexibele schil/ict-personeel of andere zzp’ers. Er lag geen andere visie dan: iedereen moet in vaste dienst en de huidige route is daarvoor het beste.

    De beantwoording van de vragen namen waren ontwijkend, vaag en namen niets van de ongerustheid weg. Ongelooflijk als je bedenkt dat veel zzp’ers, zoals ik, omzet mislopen omdat opdrachtgevers geen zzp’ers meer aannemen. Dat is directe economische schade voortkomend uit de huidige onduidelijkheid.

    Het laatste bizarre moment was dat de staatssecretaris toegaf zelf niet te voldoen aan de wetgeving bij het oplossen van het toeslagenschandaal en zelf honderden ‘schijnzelfstandigen’ in dienst had. Maar vond dat dat terecht was, want ze hadden haast en ze deden hun best om voor 1 januari 2025 klaar te zijn.

    Wat dacht je dat de argumentatie was van al die ondernemers die zelfstandigen inhuren? Dat die geen haast hebben?
    Dat je als overheid wel boven de wet mag staan als je haast hebt?

    • Eens met je, Leo. Ik schok toen ik las dat de overheid van mening is dat schijnzelfstandigheid alleen acceptabel is als het de overheid betreft, in dit geval bij de afhandeling van de toeslagenaffaire. Bedrijven zitten vaak ook met projecten die langer duren dan gewenst en cruciaal zijn voor het bedrijf en daarom huren ze in en soms langer dan ze zelf willen. Duidelijk voorbeeld van dat de praktijk weerbarstiger is dan de theorie van de wet.

      Ik vraag me eigenlijk ook daadwerkelijk af welk probleem hiermee op wordt gelost. Tuurlijk, gedwongen zelfstandigheid tegen een te laag uurtarief moet aangepakt worden maar ik schat in dat dat misschien 20% is van alle zzp-ers. Zorg dan voor een maatwerkoplossing.

      Veel gehoord geluid is dat er sociale premies worden misgelopen. Maar ik denk dat als je kijkt wat daar tegenover staat aan hogere inkomstenbelasting, btw en VPB dit ruimschoots wordt goedgemaakt. Daarbij maken zzp-ers ook geen gebruik van de voorzieningen als WW en ZW. Kortom, ik zou die analyse wel eens willen zien. Ik zou niet verbaasd zijn als de overheid in zijn eigen voet schiet (sowieso in die van de zzp-ers en opdrachtgevers).

      • Tierry Aartsen verwoordde jouw mening goed. Die stelde dat het geld dat nu wordt misgelopen aan premies via de inkomstenbelasting weer binnenkomt. Daarop reageerde het kabinet niet.

        Ook de optie om ondernemers/zzp’ers ook aov en pensioen premies te laten betalen (het Belgische model) werd genoemd en werd verder niet op ingegaan door het kabinet.

        De visieloosheid van het kabinet was werkelijk treurig.

  6. Kan iemand mij uitleggen hoe het zit als er een intermediair tussen opdrachtgever en zzp’er zit?
    Is dan de opdrachtgever de partij die een boete kan krijgen of juist de intermediair?
    Maakt het nog verschil of de intermediair in het buitenland gevestigd is?

    • Als je zuivere bemiddeling voert dus met de overeenkomst bemiddeling en je factureert slechts fee of je factureert duidelijk uit naam van de ZZP, dan breng je twee partijen bij elkaar en loop je als intermediair minder risico, maar helemaal uitsluiten kan niemand het op dit moment.

  7. Wat ik ook nogsteeds niet begrijp is of je met een B.V. wel safe bent. Want dan draag je in principe loonheffingen af en zou er geen probleem moeten zijn.

    • Niet voor de Belastingdienst. Deze ‘kijkt door de BV heen’ als je DGA bent. De feitelijke situatie bepaalt nog steeds of je geacht wordt in loondienstverband bij de eindklant/intermediair te zijn. Het zou iets kunnen helpen richting sommige intermediairs en eindklanten die dadelijk geen zzp’ers (eenmanszaak, maatschap of VOF) meer willen contracteren.

  8. @Erik ik ben ook over de grens aan het kijken. Even een tip om de zoektocht te vergemakkelijken. Met AI tools zoals chatgpt en copilot kan je makkelijk opdracht websites van andere landen identificeren en uitvragen hoe je daar aan opdrachten in jouw sector kan komen.
    Ik zit zelf in IT infra en neem 3 vwo kinderen mee. Die hadden toch al geen toekomst hier met rijtjeshuizen van over een half miljoen.
    Het is een hoop betalen voor een bak gezeik hier.
    Tot ziens 🙂

    • @S. Top, die tip! Zelf zou ik ook verhuizen, maar mijn vrouw wil niet. Het gaat mij dus in eerste instantie om expat’en. Samen met de tip van @JohnGr kom ik weer wat verder. Dank je!

  9. Ik hoop dat alle zzper ander werk gaan zieken of een uitkering gaan aanvragen laten ze alles zelf draaiende houden



Je bent misschien ook geïnteresseerd in