De verschuiving naar projectmatig werken: wat betekent het opheffen van het handhavingsmoratorium voor zzp’ers en opdrachtgevers?

Het opheffen van het handhavingsmoratorium vraagt om een heroriëntatie van zowel zzp’ers als opdrachtgevers. De toekomst ligt in projectmatig werken, waarbij zelfstandige professionals op basis van hun expertise waarde kunnen toevoegen. “De verschuiving naar projectmatig werken is noodzakelijk, maar de regelruimte is er.”

Met het naderende opheffen van het handhavingsmoratorium voor schijnzelfstandigheid per 1 januari 2025, heerst er onrust in de markt. Deze onrust wordt veroorzaakt door misinformatie, onwetendheid, of het gebrek aan bereidheid om te onderzoeken wat er wél mogelijk is. In een uitzending van ZiPtalk spraken we hierover met Albert Allmers, directeur van Finance Factor, en Hugo-Jan Ruts, hoofdredacteur van ZiPconomy.

De centrale vraag luidt: hoe moeten zelfstandige professionals en opdrachtgevers zich aanpassen aan de nieuwe realiteit?

De paniek in de markt

Zowel Allmers als Ruts zien een duidelijke trend in de reacties op de opheffing van het moratorium. “Er is paniek in de markt, vooral gevoed door onwetendheid en publieke opinie. Sommige organisaties denken dat het wel weer overwaait, maar dat is struisvogelpolitiek,” aldus Allmers. Hij maakt zich zorgen over de hoeveelheid onwaarheden die vooral via sociale media worden verspreid. “Opdrachtgevers weten niet meer wat ze moeten geloven en vragen ons om voorlichting.”

Ruts herkent dit probleem. “De Belastingdienst probeert uit te leggen wat wel en niet kan, maar dat komt vaak neer op interpretaties. Sommige zaken zijn duidelijk, maar er is veel ruimte om opdrachten anders in te vullen,” stelt hij. “Je moet jezelf niet voor de gek houden: bepaalde werkwijzen kunnen gewoon niet meer. Maar een groot deel van het werk dat nu door zelfstandigen wordt gedaan, kan je zo inrichten dat het wél aan de wetgeving voldoet. Daarvoor moet je echter wel bereid zijn om hierover met je zelfstandigen in gesprek te gaan.”

In een eerder artikel op ZiPconomy constateerde Ruts al dat er flinke verschillen zijn per sector. Niet alleen in de regelruimte, maar ook in de bereidheid om te zoeken naar wat mogelijk is. “Kijk, niemand wordt verplicht om met zzp’ers te werken, maar organisaties die dat wél willen, zullen vaak hun opdrachten anders moeten inrichten. En organisaties die dat niet willen, moeten ook de gevolgen daarvan onder ogen zien.”

Van tijdelijke functies naar projectmatig werk

Een van de belangrijkste punten die tijdens het gesprek naar voren kwam, is de verschuiving van tijdelijke functies naar projectmatig werk. Volgens Ruts ligt hierin de oplossing voor veel zelfstandige professionals. “Er gaat echt een slag gemaakt worden van tijdelijke functies naar projecten, naar inspanning en resultaat. Die verschuiving moet je wel maken. Dat geldt voor opdrachtgevers, bureaus en zelfstandigen.”

Ook Allmers benadrukt dat de rol van de opdrachtgever hierin essentieel is. “Opdrachtgevers moeten kritisch nadenken: is dit een opdracht voor een zelfstandig professional of voor een medewerker in loondienst?” stelt Allmers. Waar delen van de Rijksoverheid, bijvoorbeeld in de ICT-sector, de deur volledig lijken te sluiten voor zzp’ers, ziet Allmers dat er bij andere delen van de Rijksoverheid opdrachten wel ruimte blijft voor het inschakelen van zelfstandige interim-managers.

Hij ziet intermediairs als belangrijke partners die beheersmaatregelen kunnen toepassen om ervoor te zorgen dat opdrachten binnen de wettelijke kaders passen.

Voor Allmers spelen brancheorganisaties zoals de BOVIB en de Raad voor Interimmanagement (RIM) – Finance Factor is lid van beide – een belangrijke rol. “De BOVIB heeft een keurmerk dat twee keer per jaar wordt getoetst, en de RIM heeft een gedragscode. Beide brancheorganisaties hebben een goedgekeurde modelovereenkomst die ook na 1 januari nog steeds geldig is. Inclusief de bijbehorende beheersmaatregelen vormt dit een prima basis om binnen de kaders van de actuele wet- en regelgeving te opereren.”

Herhaling van zetten

Voor Allmers is de hele discussie niet nieuw. Hij zit al dertig jaar in het vak en ontving voor de tiende keer op rij een FD Gazelle award. “Eerst had je het LISV-besluit over interim-managers, daarna de VAR, en vervolgens de Wet DBA. In de afgelopen dertig jaar is er nooit een eigen status vooraf gecreëerd voor zelfstandige interim-professionals. De toetsing vindt altijd achteraf plaats, en dan is het vaak te laat.”

Met het impresariomodel waar Finance Factor mee werkt, merkt Allmers dat juist dit aspect lastig is voor de interim-managers met wie hij werkt: “Financiële interim-managers streven naar voorspelbaarheid en willen risico’s vermijden. Toetsing achteraf maakt dit juist onvoorspelbaar.” Dat betekent dat ook hier Finance Factor een rol te vervullen heeft in voorlichting of advies voor wie over wil stappen naar een andere contractvorm.

Kijk het hele gesprek hier terug, of via Spotify