Handhaving Wet DBA, dit moet je als zzp’er weten

De Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (Wet DBA) heeft als doel de arbeidsrelaties tussen opdrachtgevers en zelfstandigen te verduidelijken en schijnzelfstandigheid tegen te gaan. De wet bleek in de praktijk zo onduidelijk dat tot nu toe een handhavingsmoratorium gold. Maar dit handhavingsmoratorium vervalt per 1 januari 2025. Dat betekent dat de Belastingdienst vanaf het nieuwe jaar gaat controleren op schijnzelfstandigheid.

Kenmerken schijnzelfstandigheid

Dat roept natuurlijk de vraag op: Wat is schijnzelfstandigheid?
Hero hanteert de volgende definitie: schijnzelfstandigheid ontstaat wanneer een zzp’er contractueel zelfstandig is, maar in de praktijk als werknemer werkt. Er is dan wel een opdrachtcontract, maar de samenwerking lijkt meer op een arbeidsovereenkomst.
Als voorbeeld: zzp’ers in de horeca die vaste dagen draaien en kernactiviteiten onder leiding en toezicht uitvoeren, zoals barwerk of bediening. In zulke gevallen is er duidelijk sprake van een verkapt dienstverband.

De volgende kenmerken kunnen wijzen op schijnzelfstandigheid:

• de zzp’er werkt voornamelijk of uitsluitend voor één opdrachtgever
• de zzp’er is verplicht om opdrachten van de opdrachtgever te accepteren
• de zzp’er werkt volgens vaste werktijden en op een vaste locatie (bij de opdrachtgever)
• de zzp’er ontvangt een vast bedrag per uur of per maand, in plaats van een prijs per opdracht
• de zzp’er heeft geen eigen bedrijfsmiddelen en gebruikt die van de opdrachtgever
• de zzp’er loopt geen ondernemersrisico en heeft geen echte vrijheid om zelfstandig te werken

Risico’s zzp’er

De controles zullen primair plaatsvinden bij de opdrachtgevers van zzp’ers, niet bij individuele zzp’ers. Toch loopt de zzp’er ook risico. Als de Belastingdienst vaststelt dat er sprake is van een verkapt dienstverband heeft dat deze mogelijke gevolgen voor de zzp’er:

• terugdraaien IB-aangifte
• afwijzen aftrekposten
• aanslag werknemerspremies
• naheffing omdat je ten onrechte minder loonheffingen hebt betaald

Tips voor zzp’ers om DBA-proof te zijn

Twijfel je of je als zzp’er kunt blijven werken of (een) bepaalde opdracht(en) kunt uitvoeren als zelfstandige, dan biedt Hero de volgende tips en oplossingen:

• DBA-check; twijfel je of een opdracht voldoet aan de Wet DBA? Hero analyseert je situatie en beoordeelt of je echt als zelfstandige werkt
• modelovereenkomst: is de opdracht DBA-proof? Sluit een goedgekeurde modelovereenkomst waarin alle afspraken helder zijn vastgelegd. (Zo voorkom je problemen met de Belastingdienst*)
• juridisch advies; Hero ondersteunt je bij het opstellen van waterdichte opdrachtovereenkomsten
• detachering; blijkt uit onze analyse dat de opdracht niet geschikt is voor zelfstandigheid? Dan kun je in loondienst bij Hero en via Hero gedetacheerd worden. (Zo behoud je de flexibiliteit om voor meerdere opdrachtgevers te werken.)
• tijdelijk dienstverband bij de opdrachtgever: als zelfstandigheid niet haalbaar is, kun je kiezen voor een tijdelijk contract bij de opdrachtgever zelf
• aansluiten bij MSP: Hero biedt je toegang tot haar MSP-netwerk en helpt je zo aan veilige en interessante opdrachten

*Een belangrijke aanvulling hierop: als zzp’er moet je kunnen bewijzen dat je écht zelfstandig werkt (ondernemer bent) en voldoet aan de eisen van de Wet DBA. Hero wijst er terecht op dat bij de handhaving door de Belastingdienst de focus niet alleen op de opdrachtovereenkomst ligt, maar vooral op hoe de opdracht in de praktijk wordt uitgevoerd. Met andere woorden: wordt in de praktijk ook feitelijk (samen)gewerkt tussen opdrachtgever en zzp’er op de manier zoals dat op papier (modelovereenkomst/overeenkomst van opdracht) is vastgelegd?

Alles weten over de handhaving Wet DBA en DBA-proof werken als zzp’er? Ga naar deze site van Hero.

• Lees ook: 7 dingen die je moet weten (en mag vergeten) over de handhaving Wet DBA. En de wet VBAR. Een overzicht.