SLUIT MENU

‘Terugduwen van zzp’ers in loondienst maakt de arbeidsmarkt nog zieker’

In de discussie over het arbeidsongeschiktheidsstelsel worden de belangen van een belangrijke groep vergeten: de zzp’ers. Dat stelt Cosmas Blaauw in dit opiniestuk. ‘Door zzp’ers terug in loondienst te dwingen, neemt stress-gerelateerde uitval juist toe.’

Op 18 februari debatteert de Tweede Kamer over de toekomst van het arbeidsongeschiktheidsstelsel. De realiteit is zorgwekkend: steeds meer werknemers vallen langdurig uit door stress en burn-outklachten, werkgevers klagen over de hoge lasten van loondoorbetaling bij ziekte en het UWV kan de toestroom niet aan. Minister Van Hijum heeft in zijn brief van 28 januari laten blijken geen structurele oplossing te zien voor deze problemen.

Toch wordt één cruciale groep over het hoofd gezien: de zzp’er.

Zzp’ers kiezen bewust voor zelfstandigheid

De belangrijkste reden waarom zoveel werknemers de afgelopen jaren zzp’er zijn geworden, is om zelf regie te nemen over hun werk en welzijn. Meer dan een miljoen werkenden hebben die stap gezet. Op die manier hebben velen langdurige uitval als werknemer weten te voorkomen en anderen zijn pas na uitval zelfstandig ondernemer geworden via een UWV-traject. De zelfstandigheid geeft hen controle en voorkomt herhaling van eerdere uitval.

Handhaving Wet DBA vergroot de kans op uitval

Het strikte handhaven van de Wet DBA en het ontmoedigen van zelfstandigheid verergeren het probleem. Door zzp’ers terug in loondienst te dwingen, neemt stress-gerelateerde uitval juist toe. Vacatures die eerder door zzp’ers werden ingevuld, blijven openstaan. Hierdoor neemt de werkdruk op de resterende werkenden, werknemers én zelfstandigen, toe. De burn-out epidemie dreigt hierdoor dus over te slaan op zzp’ers, vooral op degenen die onmisbaar zijn voor de overheid en andere sectoren.

Bovendien zullen zzp’ers die eerder via een UWV-traject voor zichzelf begonnen zijn, niet snel terug willen naar loondienst. Velen zullen dan eerder kiezen voor minder werk of zelfs helemaal stoppen.

Preventie is de oplossing, niet repressie

Uitval zal niet worden voorkomen door een verplichte AOV. Zeker niet als de uitvoering van die Basisverzekering Arbeidsongeschiktheid Zelfstandigen (BAZ) wordt neergelegd bij het UWV. Dat is vragen om nog meer ellende bij deze overheidsinstantie. Bovendien werkt zo’n verplichte AOV averechts: zzp’ers die onder hoge druk staan, zullen zich eerder ziekmelden in plaats van te zoeken naar structurele oplossingen. Dit leidt tot een extra belasting voor het UWV en verergert het probleem.

Zzp’ers zorgen voor zichzelf – faciliteer dat! 

Voorkomen dat mensen uitvallen is vele malen effectiever dan achteraf een vangnet creëren. Dit betekent investeren in gezonde werkomstandigheden, toegankelijke ondersteuning en flexibele regelingen die zelfstandigen helpen hun werk duurzaam vol te houden. De SharePeople Coöperatie laat als collectief van 15.000 zzp’ers zien hoe je gezamenlijk het voorkomen van uitval effectief kan aanpakken. En ook de VZN geeft in haar manifest ‘werken aan duurzaam zelfstandig ondernemerschap’ bruikbare handvatten om te stimuleren dat zzp’ers kunnen werken aan hun duurzame inzetbaarheid. Gebruik deze voorbeelden voor beleid dat nog dit jaar kan worden ingevoerd in plaats van wetgeving (BAZ, VBAR) die pas over vele jaren kan ingaan.

Is Nederland weer massaal ziek?

Minister Van Hijum noemt de BAZ (invoering na 2029!) een eerste stap naar een arbeidsongeschiktheidsstelsel voor alle werkenden, maar in werkelijkheid vergroot het huidige beleid de druk op de arbeidsmarkt en ondermijnt het de zelfstandigheid.

Door de Wet DBA streng te handhaven en door onduidelijkheid over de verplichte AOV vallen zzp’ers meer en meer uit. Dit beleid lijkt eerder het resultaat van onderhandelingen tussen vakbonden en werkgevers dan een doordachte oplossing voor een gezondere arbeidsmarkt.

Hans Borstlap citeerde in 2020 al Ruud Lubbers: “Nederland is ziek.” Met het huidige beleid dreigt dat opnieuw de realiteit te worden.

Cosmas Blaauw is oprichter van de SharePeople Coöperatie.

Cosmas Blaauw is oprichter van de SharePeople Coöperatie. Bekijk alle berichten van Cosmas Blaauw

34 reacties op dit bericht

  1. De nuchtere realiteit, inderdaad (helaas). Uit de recente peiling van NU’91 (beroepsorganisatie zorgprofessionals): “59% van de respondenten signaleert een hogere werkdruk voor vaste medewerkers”. In de zorg was het ziekteverzuim toch al hoog, dat wordt nu dus met een beetje pech nog hoger. In andere sectoren zal het minder nijpend zijn, maar ook daar zullen de effecten zich laten voelen. Kunnen we ons dat veroorloven?
    Verstandiger dan de huidige kamikazekoers lijkt: aantrekkelijkere loondienstverbanden.

    • Dan moeten de verzekeraars ook eens realistische vergoedingen gaan betalen, zodat zorgondernemers mensen in loondienst een marktconform salaris kunnen betalen. Nu verdient een ongeschoolde caissière bij de supermarkt hetzelfde als een Vigger die 3 jaar heeft gestudeerd.

  2. Mwa het overgrote deel van de zzp’ers is dat puur voor financieel gewin. Al die chique argument van vrijheid, geen hr bemoeienis eigen richting etc etc… is onzin… ik heb meer dan genoeg zzp’ers gesproken die dit allemaal bekennen en erkennen. Prima die handhaving en laat het toegenomen ziekteverzuim dan maar de waarheid worden.. daar geloof ik niks van. Preken voor eigen parochie heet dat.

    • Ligt misschien aan de sector waarin je het hebt gevraagd? Ikzelf freelance (geldt dus ook niet voor iedereen 🙂 ). vooral voor eigen tijd beheer in de culturele sector waar de algemene beloningen niet perse heel hoog zijn. Maar alle perikelen van loondienst qua werkdruk kan ik zo wel naast me neer leggen (zie momenteel regelmatig collega’s in loondienst die thuis zitten met burnout). En daarnaast wat is er mist met geld verdienen, ik neem aan dat je zelf ook niet voor €2400,- bruto per maand op staat :).

    • Nou dan spreekt u toch een ander deel van de zzp’ ers dan die ik in mijn omgeving ken. Inderdaad zoals geschetst in het artikel, willen veel zzp’ers helemaal niet meer onder de vlag van een werknemer functioneren. Het gaat hun niet op de 1ste plaats om het financiële gewin maar juist om die vrijheid, eigen beslissingen nemen, de regie houden, doen waar ze energie van krijgen, doen waar ze goed in zijn en op z’n tijd even gas terug zonder dat ze hierover verantwoording hoeven af te leggen. Zzp’ ers zijn flexibel, hebben geen 9 tot 5 mentaliteit, voelen zich verantwoordelijk en zijn betrouwbaar want alles heeft consequenties zodra ze zich niet confirmeren aan bovenstaande normen. 1 miljoen zzp’ers dat zegt wat over de BV Nederland, dat geeft inderdaad weer hoe onaantrekkelijk het ervaren wordt om onder een baas werkzaam te zijn. Het gros van de zzp’ers wil helemaal niet meer onder het juk van een werkgever werkzaam zijn. Mijn man is daar al een voorbeeld van. Mijn credo is dan ook: handen af van de zzp’ er!

    • Okay. Ik ging ff in loondienst. 18 nachturen per week werk. Bracht 740euro netto per maand op.

      ,,financieel gewin,, ?
      Rond kunnen komen bedoel je?
      Mensen in loondienst kunnen niet meer rondkomen. Ik zag t zelf. Zie t aan mijn vrouw en talloze anderen in de zorg.
      Ikzelf wel, als zelfstandige, al vraag ik ke af waar ik het voor doe.
      Ik betaal mezelf 36.00euro per jaar, in dienst bij mezelf, kost een 32.000 aan loonheffingen etc, dus om alleen rond te komen van een bescheiden salarisje, kost al 70 mille per jaar.

      De winstspiraal, te hoge belastingdruk en verder roque capitalism voor de grote en onderdrukking van de kleine ondernemer, en dan begin jij over fiscaal gewin? Wat een belediging. Zzpers bestaan overigens niet, je hebt eenmanszaken en BV’s.

      Popiejopiegedoe allemaal

    • Ik denk dat de meeste ZZP-ers het echt niet voor financieel gewin doen, wel zal financiële vrijheid een rol spelen. Wie wil nou niet liever zelf zijn pensioen regelen in plaats van verplicht via ABP bijvoorbeeld. Als ik naar mezelf kijk, dan zou ik in loondienst waarschijnlijk meer netto overhouden elke maand als ik alles mee zou rekenen. Plus ik hoef dan geen administratie bij te houden. Ik kies alsnog bewust er voor om als ZZP-er aan de slag te gaan.

      En zelfs als er ZZP-ers zijn die er financieel echt significant meer uit weten te halen. Dan is dat toch gewoon een kwestie van vraag en aanbod. Ze hoeven de ZZP-er dan toch niet in te huren als er genoeg ander aanbod is?

    • Wat een onzin. Ik werk als zzp er omdat ik dan de rekeningen kan betalen. Met minder inkomsten lukt dat eenvoudig weg niet.
      Je wordt hier in dit land uitgeknepen. Elka dag aan het werk en dan moet je maar afwachten of je wel rond kan komen. Als zzp er kun je nog een keer gas geven en zorgen dat je flnancieel bij blijft. Daar is iedereen gebaat bij.
      Waarom moet het zo zijn dat werkgevers de enige zijn die aan het eind van de maand nog wat over hebben. In deze graaicultuur hou ik zo de regie.
      Dat de overheid er voor zorgt dat zzp ers nu nog duurder worden doordat er detacheringsburoos tussen gezet worden daar zorgen ze zelf voor.
      Ik heb maar 1 advies voor zzp ers. Ga door. Hou je poot stijf en neem desnoods genoegen met minder inkomsten voor een tijdje. Als straks de arbeidsmarkt spaak loopt komen ze met hangende pootjes terug op hun manipulatieve gedrag.
      Bedenk wel dat je dan je prijzen flink kunt verhogen. Ik ga dat zeker doen.
      Zal even lekker wezen als de overheid bepaalt hoe ik mijn werk moet doen.
      Het zijn aso s die steeds hebberiger worden en daar moeten we tegen zijn.
      Trap er maar wat van die burocraten uit. Die zijn hun geld niet waard en laat de hardwerkende zzp een keer met rust.
      Zolang wij onze belastingen betalen hebben ze verder weinig te zeggen

    • Hoi Jeroen
      Wat is er mis om zelfstandig te zijn met het oogpunt financieel gewin?
      Volgens mij is dit de de bedoeling van iedere onderneming in welke vorm dan ook

    • Beste Jeroen,
      Dat is zeker geen onzin! Vrijheid is weldegelijk de belangrijkste reden: “Zelf kunnen bepalen hoeveel en wanneer men werkt.” Dat wordt niet alleen bevestigd door onze eigen data, maar blijkt ook o.a. uit onderzoek van het cbs. zie:
      https://www.cbs.nl/nl-nl/dossier/dossier-zzp/wat-zijn-redenen-om-zzp-er-te-worden-#:~:text=Zelfstandig%20ondernemers%20die%20vooral%20hun,meestal%20als%20zelfstandige%20wordt%20uitgevoerd.

    • Beste jeroen, als je geen zzp’er ben kan je er niet over meepraten dat het alleen om het financiële gewin gaat, natuurlijk verdienen we iets meer dan een persoon in loondienst, wat jij vergeet is dat we flinke belasting afdragen en een torenhoge vezekering hebben, en mochten we ziek worden dan moeten we een plaatsvervanger regelen, dus praat niet over iets waar je geen verstand van heb, dank u.

      • Jeroen is een overblijfsel uit het communistische tijdperk !!!
        Jaloezie is wat hier boven komt drijven!!! Heel vaak gezien om me heen, rare idiote opmerkingen te horen krijgen van mensen die niet van de hoed en de rand weten !!
        Ik werkte sinds 1985 freelance (uitzendkracht) en als zzp’er sinds 2013, als uitzendkracht moest ik ineens verplicht een pensioen van Stipp door m’n strot geduwd krijgen terwijl ik altijd zelf voor een pensioen had gezorgd, maar daar had niemand een boodschap aan, betalen Ja !!!
        In 2013, notabene op aanbeveling van het UWV, ZZPer geworden.
        Natuurlijk betaald het beter, maar wat je uiteindelijk overhoud is geen vetpot meer tegenwoordig. Belasting druk is gewoon absurd in dit land.
        Ziek zijn was er niet bij want dat kost geld idd, een vaste medewerker draait zich nog een keer of 30 om en blijft lekker in bed…toch Jeroen ???
        Zzp’ers maken de klus wel af joh !!!

    • De oudere generatie zzp’ers zijn zzp’ geworden, omdat de 1 manszaak niet meer van toepassing was,
      Dat een zzp’r alleen maar op meer verdienen uit is, die mening deel ik in het geheel niet met je, er zijn veel zzp’ers die meer uren moeten maken als een werknemer, om aan hetzelfde salaris te komen, ook ben ik van mening, dat er veel zzp’ers zijn, die werk doen , dat veel werknemers niet willen doen, met name met het oog op de werktijden, en het aantal werkuren

    • Nou, wat is daar mis mee? Ik werk in ICT en wordt door een ICT bedrijf gedetacheerd.
      Dat doen ze via een zogenaamde agent die een mantel contract heeft. Ik kost de opdrachtgever per uur €120 ecl btw. De agent rekent €5 voor bemiddeling. Totaal €125. Mijn werkgever steekt daarvan €80 in zijn zak en via mijn salaris krijg ik €45

      Wordt ik ZZP dan steek ik €120 in mijn zak.
      Moet wel wat meer zelf betalen aan premies en verzekering en auto etc maar per saldo houdt heel wat meer over dan die € 45 ( ca €65)

      Dus niet zo gek dat veel mensen kiezen voor ZZP. Zelf ben ik tevreden want ik heb een fijne werkgever en alle vrijheid zelf opdrachten te kiezen en mijn tijd in te delen

    • Ik ben bang dat je dat helemaal verkeerd hebt. De ZP-er werkt keihard, is nooit ziek, altijd beschikbaar en gespecialiseerd in zijn werk. Opdrachtgevers zullen juist de duimschroeven moeten gaan aandraaien en het interne apparaat wat harder moeten laten rennen. Ja ach, werkgeluk. Allemaal kul natuurlijk, een HR afdeling zit er niet voor jou welzijn, maar beschermd de belangen van het bedrijf tegen jou. Denk daar maar eens over na

    • Het punt is, het personeel wat nu in loondienst werkt laat zich vaak zonder morren uitknijpen.

      Zoals in de transportsector. Daar hebben de werkgevers in de cao afgesproken dat niemand meer mag betalen dan de cao voorschrijft.

      Ze gaat echt niet een handjevol zzp’ers meer betalen om in loondienst te komen als ze daardoor iedereen meer moeten betalen.

      En zo gaat het bij veel bedrijven. Zzp’ers zijn mensen die inzien dat ze recht hebben op een groter deel van de taart en daar werk van maken.
      In loondienst is dat gewoon lastiger voor elkaar te krijgen.

  3. Hoi Jeroen, de zzp er heeft zijn eigen risico voor ziekte en moet zijn eugen pensioen regelen. Dat is een flink bedrag per jaar. Je kunt dit ook niet doen maar dan schiet je jezelf uiteindelijk in je voet. Dat financiele gewin valt best mee. Ik ben zzp er om de vrijheid die het mij geeft. Ik werk 7 tot 8 maanden per jaar maar dan ook vol aan de bak en dat is geen 40 urige werkweek maar een werkweek van 40 uur +++. Dat is mijn eigen keus en daar ben ik gelukkig mee.

    • Amen!!!

      Mensen in loondienst zien bij zzp’ers enkel de hoge vergoedingen. Delen daarvan dragen wij af, dat in loondienst er al afgehaald is.
      Onderaan de streep scheelt het niet heel veel. Kan per branche natuurlijk verschillen.

  4. Een verhaal met veel onwaarheden! De echte ZZPers hoeven zich geen zorgen te maken. Zij zullen zeker aan het wetk blijven. De zogenaamde ZZPers in de zorg, horeca, kinderopvang etc.
    zijn veelal jongeren die de leuke diensten draaien voor een salaris dat 2 tot 3 keer zo hoog is. Het risico op ziekte en arbeidsongeschiktheid nemen ze op de koop toe. Dat overkomt jongeren toch niet? Om maar niet te spreken over het reserveren van geld voor het toekomstig pensioen! De ver van mijn bed show!!

    • Er zullen in de zorg, horeca en kinderopvang zeker veel jongeren zijn die het risico op arbeidsongeschiktheid en het niet opbouwen van pensioen op de koop toenemen. Maar de overgrote meerderheid van de (echte) zzp’ers zijn NIET jong, Erik.
      En wat zou er onwaar zijn in mijn verhaal?

  5. Dit hele zzp-verhaal heeft puur te maken met de pensioenfondsen. Die lopen hun gelden mis. Kijk of het is loonbelasting, betaald vanuit de werkgever, of direct inkomstenbelasting vanuit de zzp-er. Ofwel die belasting komt wel bij de belastingdienst. Ik realiseerde mij opeens, zijnde in loondienst, hoeveel mijn werkgever afdroeg aan dat pensioenfonds, en hoeveel er nu wordt uitgekeerd, te zot voor woorden. Had ik dat geld zelf kunnen sparen of beleggen, was ik nu miljonair……

  6. Nou dan spreekt u toch een ander deel van de zzp’ ers dan die ik in mijn omgeving ken. Inderdaad zoals geschetst in het artikel, willen veel zzp’ers helemaal niet meer onder de vlag van een werknemer functioneren. Het gaat hun niet op de 1ste plaats om het financiële gewin maar juist om die vrijheid, eigen beslissingen nemen, de regie houden, doen waar ze energie van krijgen, doen waar ze goed in zijn en op z’n tijd even gas terug zonder dat ze hierover verantwoording hoeven af te leggen. Zzp’ ers zijn flexibel, hebben geen 9 tot 5 mentaliteit, voelen zich verantwoordelijk en zijn betrouwbaar want alles heeft consequenties zodra ze zich niet confirmeren aan bovenstaande normen. 1 miljoen zzp’ers dat zegt wat over de BV Nederland, dat geeft inderdaad weer hoe onaantrekkelijk het ervaren wordt om onder een baas werkzaam te zijn. Het gros van de zzp’ers wil helemaal niet meer onder het juk van een werkgever werkzaam zijn. Mijn man is daar al een voorbeeld van. Mijn credo is dan ook: handen af van de zzp’ er!

  7. Als fysiotherapeut ZZP voorkom ik momenteel de werkdruk van iemand in loondienst die 16 patiënten per dag draait. Ik doe het overig werk en heb minder patiënten en werkdruk. Zo heb ik al werkende uit mijn burnout kunnen komen. Wat dit artikel schetst klopt 100 procent voor mij. Ik zorg beter voor mezelf om niet meer uit te vallen dan de meeste in loondienst die ik ken.

  8. Kom met een moderne arbeidsmarktvisie en maak een verplichte AOV voor álle werkenden, zoals ZVW. Hoe moeilijk kan dat zijn? Copy paste met wat andere getallen. Klaar. Next.

  9. Dankzij het feit dat ik als ZZP’ er ben gaan werken kan ik rekening houden met de fysieke beperkingen waarmee ik moet leven. In loondienst putte ik mezelf volledig uit, en was om de haverklap ziek.
    Nu heb ik een bedrijf waarmee ik met gemiddeld 28 uur per week op de tijden die het mij schikken. Ik verdien een bescheiden inkomen, kan mantelzorg bieden en vooral ook mijn eigen gezondheid bewaken. Dat laatste is mijn grootste goed. De framing van ZZP ‘ers als geldwolven is een hele kwalijke en verhult de daadwerkelijke reden, namelijk hongerige pensioenfondsen, die hun eigen beleggingen niet op orde hebben en de teruglopende inkomsten van verzekeringsmaatschappijen.

    • Hier hetzelfde. De bescherming van zwakke werknemers is zover doorgeslagen dat het averechts werkt.

      Daardoor is het lastig voor ouderen met een smetje om een baan te vinden. Werkgevers denken wel 2x na. En dat kun je ze moeilijk kwalijk nemen.

  10. Hahahaha, laat me een ZZPer zien die zich ziek zou melden voor een uitkering uit de BAZ. Mensen roepen er maar wat over en kijken niet naar het dagmaximum.

    Doen ze ook niet bij de AOV discussie, lage maximale uitkering x percentage arbeidsongeschiktheid en dan moet je het eerste jaar ziekte nog zelf overbruggen.

    Hoezo vangnet, wassen neus is een betere beschrijving. En zelfs die wassen neus krijgt het huidige interim management van BV NL niet ingericht.

  11. Behalve dat het weren van ‘schijnzelfstandigen’ (met opzet tussen aanhalingstekens, want als je zelf je verzekeringen, pensioen enz. regelt en volledig zelf alle risico’s draagt ben je in mijn optiek hartstikke zelfstandig) tot extra werkdruk leidt lijkt het ook tot extra druk te leiden in de privésfeer: zorginstellingen geven aan hierdoor (nog) meer een beroep te doen op mantelzorgers.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *